Kathimerini.gr
Στον πόλεμο του 2006 μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ στον Λίβανο, οι Ισραηλινοί είχαν προσπαθήσει τρεις φορές να σκοτώσουν τον ηγέτη της σιιτικής οργάνωσης, Χασάν Νασράλα. Τότε, ένας ισραηλινός αεροπορικός βομβαρδισμός εναντίον του δεν βρήκε στόχο, καθώς ο Νασράλα είχε φύγει από το σημείο. Στις άλλες δύο απόπειρες, τα ισραηλινά πλήγματα δεν μπόρεσαν να παραβιάσουν το υπόγειο καταφύγιό του.
Υστερα από 18 χρόνια, την περασμένη Παρασκευή, ο ισραηλινός στρατός κατάφερε τελικά να πετύχει τον στόχο του. Εντόπισε τον Νασράλα σε ένα καταφύγιο χτισμένο βαθιά κάτω από ένα συγκρότημα διαμερισμάτων στη νότια Βηρυτό και έριξε περίπου 80 βόμβες στο σημείο για να είναι βέβαιο ότι ο ηγέτης της Χεζμπολάχ δεν θα βγει ζωντανός από τα ερείπια. «Θα φτάσουμε σε όλους, οπουδήποτε», φέρεται να καυχήθηκε ο πιλότος του πολεμικού αεροσκάφους F-15i που σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό έριξε τις δεκάδες βόμβες στην περιοχή.
Ωστόσο, όπως αναφέρει ανάλυση των Financial Times, ο κομπασμός του ισραηλινού στρατού για τα απανωτά καταστροφικά πλήγματα κατά της Χεζμπολάχ –ενός από τους πιο ισχυρούς αντιπάλους του Ισραήλ στην περιοχή– αναδεικνύει και μια άλλη οπτική της γεωπολιτικής πραγματικότητας: σε σχεδόν τέσσερις δεκαετίες πολέμων και ανταγωνισμού με τη Χεζμπολάχ, μόνο πρόσφατα το Ισραήλ κατάφερε πραγματικά να γυρίσει την πλάστιγγα προς όφελός του.
Το «μάθημα» του πολέμου του 2006
Σύμφωνα με νυν και πρώην Ισραηλινούς αξιωματούχους, αυτό που άλλαξε τα τελευταία χρόνια είναι το βάθος και η ποιότητα των πληροφοριών που είχε στη διάθεσή του το Ισραήλ και στις οποίες στηρίχθηκε εδώ και δύο μήνες για τη δολοφονία σειράς υψηλόβαθμων στελεχών της Χεζμπολάχ, με αποκορύφωμα τη δολοφονία Νασράλα.
Οι αξιωματούχοι αυτοί περιέγραψαν μια μεγάλης κλίμακας αναδιαμόρφωση της συλλογής πληροφοριών του Ισραήλ για τη Χεζμπολάχ μετά την αποτυχία του πολύ ισχυρότερου ισραηλινού στρατού να επιβληθεί στην οργάνωση κατά την εισβολή του νοτίου Λιβάνου το 2006. Τότε, όπως προαναφέρθηκε, το Ισραήλ δεν είχε καταφέρει να σκοτώσει όχι μόνο τον Νασράλα αλλά και άλλα υψηλόβαθμα στελέχη.
Στο πλαίσιο αυτό, για τις επόμενες δύο δεκαετίες, η μονάδα 8200 της υπηρεσίας πληροφοριών του Ισραήλ και η διεύθυνση στρατιωτικών πληροφοριών, που ονομάζεται Aman, συνέλεξαν τεράστιες ποσότητες δεδομένων για να χαρτογραφήσουν την ταχέως αναπτυσσόμενη οργάνωση στα βόρεια σύνορα της χώρας.
Η «ευκαιρία» του εμφυλίου στη Συρία
Καθώς η Χεζμπολάχ ισχυροποιούνταν με ταχείς ρυθμούς μετά το 2006, από το 2012 ανέπτυξε δυνάμεις στη Συρία για να βοηθήσει τον Ασαντ στον εμφύλιο. Το γεγονός αυτό φέρεται να έδωσε στο Ισραήλ την ευκαιρία να συλλέγει πιο εύκολα πληροφορίες για τις εξελίξεις εντός της οργάνωσης όπως το ποιος ήταν επικεφαλής των επιχειρήσεων, ποιος έπαιρνε προαγωγή, ποιος ήταν διεφθαρμένος και ποιος είχε μόλις επιστρέψει από κάποιο ανεξήγητο ταξίδι.
Το πιο σημαντικό, ωστόσο, είναι ότι καθώς η Χεζμπολάχ συνέχιζε να εμπλέκεται στον πόλεμο της Συρίας, οι στρατιωτικές της δυνάμεις έπρεπε και να ενισχυθούν περαιτέρω για να ανταποκριθεί στην παρατεταμένη σύγκρουση. Ελαβε χώρα λοιπόν μια μεγάλη εκστρατεία στρατολόγησης η οποία κατέστησε την οργάνωση πιο ευάλωτη στη διάβρωσή της με Ισραηλινούς κατασκόπους. Την ίδια στιγμή η Χεζμπολάχ μοιραζόταν πληροφορίες με άλλες, συχνά διεφθαρμένες, υπηρεσίες όπως αυτή της Συρίας.
«Η Συρία ήταν η αρχή της επέκτασης της Χεζμπολάχ. Αυτό αποδυνάμωσε τους μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου τους και άνοιξε την πόρτα για διείσδυση σε μεγάλο βαθμό», δήλωσε η Ράντα Σλιμ, διευθύντρια προγράμματος στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής στην Ουάσιγκτον. Ενας πρώην υψηλόβαθμος Λιβανέζος πολιτικός στη Βηρυτό ανέφερε από την πλευρά του ότι η διάβρωση της Χεζμπολάχ από τις ισραηλινές ή αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες ήταν «το τίμημα της υποστήριξής τους στον Ασαντ».
Η διάβρωση της Χεζμπολάχ από τις ισραηλινές ή αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες ήταν «το τίμημα της υποστήριξής τους στον Ασαντ.
«Από εξαιρετικά πειθαρχημένοι και συντηρητικοί, άφησαν [όταν υπερασπιζόταν τον Ασαντ] να μπουν πολύ περισσότεροι ανθρώπους απ’ ό,τι θα έπρεπε», δήλωσε ο Γεζίντ Σαγιχ, ανώτερος συνεργάτης του Carnegie Middle East Center. «Ο εφησυχασμός και η αλαζονεία συνοδεύτηκαν από μια γενικότερη χαλαρότητα», πρόσθεσε.
Πόλεμος πληροφοριών
Βέβαια, αυτή η «αλαζονεία» και η «χαλαρότητα» μελών της Χεζμπολάχ δεν προέκυπταν μόνο από όσα έγιναν το 2006 αλλά και από επιτυχίες της οργάνωσης πριν από εκείνο τον πόλεμο. Η Χεζμπολάχ ανατίναξε το αρχηγείο της Shin Bet στην Τύρο όχι μία αλλά δύο φορές τα πρώτα χρόνια της κατοχής του νότιου Λιβάνου από το Ισραήλ. Κάποια στιγμή, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, το Ισραήλ αντιλήφθηκε ότι η Χεζμπολάχ υπέκλεπτε τις τότε μη κρυπτογραφημένες εντολές στα ισραηλινά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, μαθαίνοντας έτσι έγκαιρα για τους στόχους και τις μεθόδους του ισραηλινού στρατού, σύμφωνα με δύο πηγές που επικαλούνται οι Financial Times.
Σταδιακά, ωστόσο, το Ισραήλ άρχισε να εστιάζει όλο και περισσότερο στο τεχνολογικό πλεονέκτημα έναντι της Χεζμπολάχ με κατασκοπευτικούς δορυφόρους, εξελιγμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και δυνατότητες κυβερνοεπιθέσεων που μετατρέπουν τα κινητά τηλέφωνα σε συσκευές ακρόασης.
Το Ισραήλ άρχισε να εστιάζει όλο και περισσότερο στο τεχνολογικό πλεονέκτημα έναντι της Χεζμπολάχ.
Η παρακολούθηση ενός στελέχους της Χεζμπολάχ, βέβαια, δεν είναι μια απλή υπόθεση: τα καθημερινά μοτίβα των κινήσεών του εισάγονται σε μια τεράστια βάση δεδομένων, από το κινητό τηλέφωνο της συζύγου του μέχρι τον χιλιομετρητή του έξυπνου αυτοκινήτου του. Τα δεδομένα συλλέγονται επίσης και από διαφορετικού τύπου πηγές όπως ένα drone, μια χακαρισμένη τροφοδοσία κάμερας κλειστού κυκλώματος παρακολούθησης ακόμα και το μικρόφωνο του τηλεχειριστηρίου μιας σύγχρονης smart τηλεόρασης, αναφέρουν Ισραηλινοί αξιωματούχοι.
Οποιοδήποτε αλλαγή των καθημερινών μοτίβων του ατόμου που παρακολουθείται, σημαίνει συναγερμό για έναν αξιωματικό των μυστικών υπηρεσιών. Κάποια στιγμή, για παράδειγμα, το Ισραήλ παρακολουθούσε λεπτομερώς τα προγράμματα διοικητών της οργάνωσης προκειμένου να διαπιστωθεί αν προετοιμάζεται κάποια επίθεση, δήλωσε ένας από τους αξιωματούχους.
Καθίσταται βέβαια σαφές ότι όλες αυτές οι επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών απαιτούν χρόνο και υπομονή. Ετσι, με την πάροδο των ετών, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες κατάφεραν να διαθέτουν μια τόσο μεγάλη λίστα στελεχών ώστε κατά τις τρεις πρώτες ημέρες των πρόσφατων αεροπορικών βομβαρδισμών στον Λίβανο, τα ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη επιχείρησαν να εξουδετερώσουν τουλάχιστον 3.000 ύποπτους στόχους της Χεζμπολάχ, σύμφωνα με δηλώσεις που έχει κάνει δημόσια ο ισραηλινός στρατός.
Η δολοφονία Νασράλα και η νέα φάση του πολέμου
Τους τελευταίους μήνες, αν όχι χρόνια, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες κατάφεραν τελικά να εντοπίζουν την τοποθεσία του Χασάν Νασράλα, έστω και κατά διαστήματα. Ο ηγέτης της Χεζμπολάχ θεωρούνταν ότι ζούσε ως επί το πλείστον σε υπόγειες σήραγγες και καταφύγια.
Τις ημέρες μετά την 7η Οκτωβρίου και ενώ η Χεζμπολάχ είχε ξεκινήσει επιθέσεις με ρουκέτες στο Ισραήλ σε ένδειξη αλληλεγγύης στη Γάζα, ισραηλινά πολεμικά αεροσκάφη απογειώθηκαν με οδηγίες να βομβαρδίσουν μια τοποθεσία όπου είχε εντοπιστεί ο Νασράλα από τις υπηρεσίες πληροφοριών. Ωστόσο, όπως αναφέρει Ισραηλινός αξιωματούχος στους Financial Times, ο βομβαρδισμός ματαιώθηκε έπειτα από απαίτηση του Λευκού Οίκου προς τον Νετανιάχου.
Την Παρασκευή, οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες φαίνεται να εντόπισαν και πάλι τη θέση του. Η ισραηλινή πολεμική αεροπορία έριξε περίπου 80 βόμβες στην κεντρική δίοικηση της Χεζμπολάχ στα νότια προάστια της Βηρυτού με αποτέλεσμα τον θάνατο του επί 32 χρόνια ηγέτη της οργάνωσης.
Παρά ταύτα, ο Νετανιάχου διαμηνύει ότι η εκστρατεία του Ισραήλ δεν έχει τελειώσει ενόσω τα τελευταία 24ωρα είναι όλο και πιο ορατή η πιθανότητα χερσαίας εισβολής του ισραηλινού στρατού στον νότιο Λίβανο. «Η Χεζμπολάχ δεν εξαφανίστηκε τις τελευταίες 10 ημέρες. Υποβαθμίσαμε τις δυνατότητές της και βρίσκεται σε μια κατάσταση χάους και πένθους. Ωστόσο, εξακολουθούν να έχουν πολλές δυνατότητες», δήλωσε ο Εϊσίν, πρώην ανώτερος αξιωματικός των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών.
