Kathimerini.gr
Η επέτειος της συμπλήρωσης ενός έτους από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου εκτυλίχθηκε αυτήν την εβδομάδα μέσα σε κλίμα συγκίνησης (για τους ομήρους και τους νεκρούς αμάχους), ανησυχίας (για τον πόλεμο που συνεχίζεται) αλλά και περισσότερο γενικευμένης πια αστάθειας (καθώς στο πολεμικό μέτωπο της Γάζας έχει πια προστεθεί και εκείνο της σύγκρουσης Ισραήλ-Χεζμπολάχ στον Λίβανο).
Παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβάλει το τελευταίο διάστημα διπλωμάτες από τις ΗΠΑ, την Αίγυπτο και το Κατάρ με στόχο την επίτευξη μιας συμφωνίας για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και την απελευθέρωση των ομήρων, η σύγκρουση όχι μόνο συνεχίζεται αλλά και εξαπλώνεται.
Το περιοδικό Foreign Policy ζήτησε από σειρά αναλυτών να καταθέσουν τις εκτιμήσεις τους για το μέλλον του πολέμου στη Γάζα. Τι γίνεται; Εξακολουθεί αυτή η σύγκρουση να βρίσκεται πιο κοντά στην αρχή της ή μήπως προσεγγίζει πια κάποιου τύπου τέλος;
Ντάνα Ελ Κουρντ (Arab Center Washington-ACW)
«…Ο πόλεμος στη Γάζα είναι μόνο η αρχή μαζικών εκδηλώσεων βίας που είναι πιθανό να αυξηθούν και να εξαπλωθούν […] Η επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου και η επακόλουθη καταστροφή της Γάζας είναι μόνο η αρχή, για πολλούς λόγους […] Η βία του ισραηλινού στρατού στη Γάζα αποτελεί πια το πρότυπο για μελλοντικούς πολέμους […] Το παλαιστινιακό ζήτημα από την άλλη πλευρά, όντως συνδαυλίζεται από δίκτυα πολιτοφυλακών τα οποία υποστηρίζονται από το Ιράν και η πιθανότητα κλιμάκωσης μέσω ενός μεγαλύτερου περιφερειακού πολέμου είναι πραγματική […] Οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων στις ΗΠΑ φαίνεται να μην έχουν πάρει κανένα μάθημα από όσα συνέβησαν την περασμένη χρονιά. Ο Λευκός Οίκος συνεχίζει να προβάλλει την αραβο-ισραηλινή ομαλοποίηση ως το μονοπάτι προς την ειρήνη […] Οι συζητήσεις για την “επόμενη μέρα” στη Γάζα παραμένουν άσχετες με την πραγματικότητα, χωρίς παλαιστινιακή συμβολή, καθώς επικεντρώνονται μόνο στην αναδιαμόρφωση του τρέχοντος status quo […] Η Γάζα έχει καταστραφεί, οι Παλαιστίνιοι έχουν εκτοπιστεί μαζικά και οι επιπτώσεις στην κοινωνία της Γάζας θα χρειαστεί να περάσουν χρόνια για να επουλωθούν. Αλλά η Παλαιστίνη είναι μεγαλύτερη από τη Γάζα…»
Αμίτ Σέγκαλ (Channel 12 News, Yedioth Ahronoth)
«…Ο πόλεμος που επιβλήθηκε στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου είναι ένα διαφορετικό είδος σύγκρουσης, μια σύγκρουση την οποία οι Δυτικοί αρνούνται κατηγορηματικά να κατανοήσουν: ένας πόλεμος στον οποίο το ένα από τα αντιμαχόμενα μέρη προτίθεται να επιδεινώσει δραματικά την δική του κατάσταση προκειμένου να προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη ζημιά στον γείτονά του […] Την παραμονή του πολέμου, κανείς στο Ισραήλ δεν ονειρευόταν να επεκταθεί στη Γάζα ή να κατακτήσει το έδαφός της […] Ομοίως, οι Ισραηλινοί δεν είχαν εχθρική πρόθεση εναντίον του Λιβάνου, μέχρι που η Χεζμπολάχ άρχισε να ρίχνει βόμβες σε ειρηνικές παραμεθόριες κοινότητες την επόμενη κιόλας μέρα […] Η καταστροφική αποτυχία του Ισραήλ να προβλέψει και να αποτρέψει την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου δεν οφειλόταν αποκλειστικά σε σφάλματα των υπηρεσιών πληροφοριών ή σε επιχειρησιακά κενά. Οφειλόταν κυρίως στην εσφαλμένη ανάγνωση του εχθρού από το Ισραήλ […] Αυτός ο πόλεμος θα τελειώσει μόνο όταν οι γείτονες του Ισραήλ αντιληφθούν και αποδεχθούν τη ματαιότητα των προσπαθειών που καταβάλλουν με στόχο να το καταστρέψουν […] Αυτό θα πάρει χρόνο και δυστυχώς τα νέφη καπνού που υψώνονται πάνω από τη Γάζα και τη Βηρυτό είναι απαραίτητο μέρος αυτής της διαδικασίας.»
Μαρί Λουίζ Κομπς και Τζον Ναγκλ (U.S. Army War College)
«…Η Χαμάς μπορεί να υποστεί φθορά βραχυπρόθεσμα. Ο αριθμός των μαχητών της και οι δυνατότητές της μπορεί να υποχωρήσουν σε ένα επίπεδο το οποίο δεν θα αποτελεί πλέον απειλή για το Ισραήλ. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο το Ισραήλ επιτυγχάνει μια τέτοια πύρρεια νίκη έχει στην πραγματικότητα ήδη δημιουργήσει την επόμενη γενιά μαχητών της Χαμάς ή της Ισλαμικής Τζιχάντ […] Οι προσπάθειες των μελών της Χαμάς να πυροδοτήσουν έναν μεγαλύτερο αραβο-ισραηλινό πόλεμο έχουν αποτύχει μέχρι στιγμής, πλην όμως η πλήρης εξάλειψη της οργάνωσης, την οποία ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου παρουσίασε πέρυσι ως στόχο του Ισραήλ, συνιστά ανοησία […] Όπως διαπίστωσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες μετά από 20 χρόνια σε Ιράκ και Αφγανιστάν, κανένα μέγεθος βίας δεν πρόκειται να λύσει αυτό το οποίο είναι τελικά ένα πολιτικό πρόβλημα […] Αν ο τελικός στόχος είναι το Ισραήλ να ζει σε σχετική αρμονία με τους γείτονές του, η ισοπέδωση της Γάζας και η εξόντωση άνω των 40.000 Παλαιστινίων έχουν απλώς επιδεινώσει την υποβόσκουσα εχθρότητα μεταξύ των δύο πλευρών […] Το Ιράν εκμεταλλεύτηκε τον πόλεμο με στόχο να συσπειρώσει τη σιιτική ημισέληνο γύρω από έναν κοινό σκοπό […] Ενώ η ιρανική κυβέρνηση βρίσκεται σίγουρα σε επισφαλή θέση καθώς δεν φαίνεται να επιθυμεί έναν ολοκληρωτικό πόλεμο, η σκληρή στάση του Ισραήλ στη Γάζα τροφοδότησε το αφήγημα του Ιράν […] Εάν και όποτε κατακαθίσει η σκόνη στη Γάζα, το Ιράν θα μπορούσε να αναδυθεί ισχυρότερο από πριν…»
Αχμεντ Φουάντ Αλκχατίμπ (Atlantic Council/Scowcroft Middle East Security Initiative)
«…Παρά το γεγονός ότι έχει αποδυναμωθεί σημαντικά, η Χαμάς συνεχίζει να ασκεί κυριαρχία σε περιοχές της Γάζας και να παρενοχλεί τις ισραηλινές χερσαίες δυνάμεις μέσω επιθέσεων […] Το τέλος του πολέμου Ισραήλ-Χαμάς φαίνεται απίθανο μέσα στο υπόλοιπο της προεδρίας του Τζο Μπάιντεν. Τα πράγματα δείχνουν να οδηγούνται προς την κατεύθυνση ενός διαρκούς πολέμου μεν αλλά χαμηλής έντασης […] Μια τέτοιου τύπου φθορά θα εξυπηρετούσε τους στόχους του Ισραήλ, αλλά θα επέτρεπε παράλληλα και στη Χαμάς να παραμείνει ενεργή […] Είναι δύσκολο για το Ισραήλ να πετύχει μια αποφασιστική νίκη. Ως εκ τούτου, χωρίς παγκόσμια πίεση για τον τερματισμό των εχθροπραξιών, ο λαός της Γάζας δεν πρόκειται να γνωρίσει την ειρήνη ή την ασφάλεια στο άμεσο μέλλον.»
Μαρουάν Μουασέρ (πρώην αντιπρόεδρος και ΥΠΕΞ της Ιορδανίας)
«Οι προοπτικές μιας σοβαρής πολιτικής πρωτοβουλίας για τον τερματισμό του πολέμου είναι σχεδόν ανύπαρκτες και, ως εκ τούτου, η σύγκρουση είναι πιθανό να συνεχιστεί […] πράγμα το οποίο προκαλεί όμως σοβαρή ανησυχία στην Ιορδανία. Από τότε που υπογράφηκε η συνθήκη ειρήνης με το Ισραήλ το 1994, οι ιορδανικές Αρχές χρησιμοποιούν δύο επιχειρήματα: Το πρώτο είναι ότι με την υπογραφή της συνθήκης ειρήνης, η Ιορδανία προστατεύει τα σύνορά της και αποτρέπει κάθε ισραηλινή απόπειρα μαζικής μεταφοράς Παλαιστινίων από τη Δυτική Όχθη. Το δεύτερο είναι ότι η κυβέρνηση Νετανιάχου κάποια στιγμή θα φύγει και ότι η Ιορδανία μπορεί τότε να συνεργαστεί με μια πιο λογική ισραηλινή κυβέρνηση που θα είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί μια ειρηνευτική διευθέτηση στη βάση της λύσης των δύο κρατών. Και τα δύο αυτά επιχειρήματα αποδυναμώθηκαν σοβαρά έπειτα από τις 7 Οκτωβρίου […] Το 2024 δεν είναι 1994. Ο παλαιστινιακός πληθυσμός σήμερα έχει ξεπεράσει εκείνο των Εβραίων Ισραηλινών σε περιοχές που είναι υπό τον έλεγχο του Ισραήλ, και η ακροδεξιά είναι πλέον κεντρικό κομμάτι της ισραηλινής κυβέρνησης […] Μόλις τελειώσει ο πόλεμος, η Ιορδανία θα βρεθεί αντιμέτωπη με δύο δύσκολες επιλογές. Η επανέναρξη της συνεργασίας με το Ισραήλ θα προκαλέσει αντιδράσεις μεταξύ των Ιορδανών ψηφοφόρων, οι οποίοι όμως χάρισαν μια μεγάλη νίκη στα ισλαμιστικά κόμματα στις εκλογές της 10ης Σεπτεμβρίου. Η διατήρηση της τρέχουσας σκληρής, αντι-ισραηλινής ρητορικής από την άλλη πλευρά, δεν θα είναι αρεστή στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Ιορδανία θα πρέπει να περπατήσει πάνω σε τεντωμένο σκοινί μετά τον πόλεμο.»
Χάγκαρ Σεζάζ (Haaretz)
«Λίγοι Ισραηλινοί ή Παλαιστίνιοι πιστεύουν ότι ο πόλεμος θα τελειώσει σύντομα. Οι προηγούμενες ισραηλινές εκστρατείες στη Γάζα διήρκεσαν το πολύ λίγες εβδομάδες, αλλά αυτή (σ.σ. η στρατιωτική επιχείρηση) φαίνεται να είναι ένας πόλεμος χωρίς τέλος […] Στη Δυτική Όχθη, οι Παλαιστίνιοι βλέπουν την καταστροφή στη Γάζα και αναρωτιούνται αν θα είναι έτσι και το δικό τους μέλλον […] Αλλά και από την άλλη πλευρά, ενώ η Δυτική Όχθη αρχίσει να μοιάζει με Γάζα, και η Γάζα αντιμετωπίζει πια την πιθανότητα να γίνει περισσότερο σαν τη Δυτική Όχθη: μόνιμα κατεχόμενη. Για τους Ισραηλινούς, η ιδέα της διατήρησης μιας στρατιωτικής παρουσίας στη Γάζα καθίσταται πια περισσότερο κυρίαρχη. Μια άλλη ιδέα που κερδίζει έδαφος είναι Ισραηλινοί να εγκατασταθούν στη Γάζα δημιουργώντας κοινότητες πολιτών εκεί παρόμοιες με εκείνες της Δυτικής Όχθης […] Πολλοί αναλυτές έχουν επισημάνει το προσωπικό συμφέρον που έχει ο Νετανιάχου να παρατείνει αυτόν τον πόλεμο, προκειμένου να διατηρήσει ανέπαφο τον συνασπισμό του και να αναβάλει τη δίκη του για διαφθορά. Αλλά ο κυβερνητικός του εταίρος, ο Μπεζαλέλ Σμότριτς έχει τους δικούς του λόγους για τους οποίους θέλει να δει τις μάχες να συνεχίζονται. Ενώ οι Ηνωμένες Πολιτείες και η υπόλοιπη διεθνής κοινότητα επικεντρώνονται στη Γάζα, ο Σμότριτς προωθεί μια de jure προσάρτηση της Δυτικής Όχθης […] Ο πόλεμος έδωσε επίσης τη δυνατότητα στον Σμότριτς και στον Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ να αποκλείσουν τους περισσότερους Παλαιστίνιους εργάτες από την αγορά εργασίας του Ισραήλ, ωθώντας τη Δυτική Όχθη στο χείλος της οικονομικής κατάρρευσης και αποδυναμώνοντας περαιτέρω την Παλαιστινιακή Αρχή […] Εν τω μεταξύ, ο ισραηλινός στρατός εξόπλισε χιλιάδες εποίκους, δημιουργώντας ντε φάκτο πολιτοφυλακές αποφασισμένες να περιορίσουν την παλαιστινιακή κίνηση στη Δυτική Όχθη και να επιταχύνουν τη δημιουργία παράνομων φυλακίων […] Όλοι οι πόλεμοι τελειώνουν κάποια στιγμή. Αλλά οι πολιτικά πιο ισχυροί παράγοντες σήμερα στο Ισραήλ έχουν συμφέρον να επεκτείνουν αυτόν τον πόλεμο επ’ αόριστον. Για τους Παλαιστίνιους στη Δυτική Όχθη, τα χειρότερα ίσως να έπονται.»
