Καθώς συμπληρώνεται ένας χρόνος από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, κάτω από τα χαλάσματα του πολέμου και τις μεγάλες καταστροφές που οι βομβαρδισμοί έχουν προκαλέσει σε πολλές πόλεις, η ηγεσία της Ουκρανίας αναζητά την αφετηρία μιας αποστολής που σήμερα φαντάζει τιτάνια: την ανοικοδόμηση της χώρας.
«Μερικοί από τους συμμάχους μας στην Ευρώπη έχουν υποστηρίξει ότι δεν είναι τόσο προφανής η ανάγκη έναρξης της ανοικοδόμησης στην παρούσα φάση, αλλά για εμάς είναι ξεκάθαρο ότι πρέπει να ξεκινήσει μέσα στο έτος» λέει στο Politico η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης Γιούλια Σβιριντένκο.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει αναφερθεί στο μεγάλο οικονομικό κόστος το οποίο βαραίνει την Ουκρανία εξαιτίας των καταστροφών σε σπίτια και υποδομές. Πρόσφατη εκτίμηση κάνει λόγο για ζημιές τουλάχιστον 138 δισ. δολαρίων, ενώ σύμφωνα με τον ίδιο τον Ζελένσκι η διαδικασία ανοικοδόμησης της χώρας θα μπορούσε να κοστίσει παραπάνω από 1 τρισ. δολάρια.
«Η μεγαλύτερη ανοικοδόμηση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο»
Η Σβιριντένκο υποστηρίζει πως η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας θα είναι η μεγαλύτερη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τονίζει εμφατικά: «πρέπει να ξεκινήσουμε τώρα».
Βέβαια, πριν από όλα η Ουκρανία θα πρέπει να εξασφαλίσει την ασφαλιστικές εγγυήσεις για την οικοδόμηση υποδομών, μπροστά στον κίνδυνο νέων ρωσικών χτυπημάτων, αρά και νέων καταστροφών.
Σύμφωνα με την Σβιριντένκο το ζήτημα αυτό κρίνεται «ζωτικής σημασίας». Κι αυτό διότι η πρώτη ερώτηση μιας κατασκευαστικής εταιρείας αφορά το πως θα εξασφαλιστούν τα περιουσιακά της στοιχεία. Σε κάθε περίπτωση, η Σβιριντένκο ξεκαθαρίζει πως οι ασφαλιστικές εταιρείες θα χρειαστούν κυβερνητική υποστήριξη.
Η υπουργός Ανάπτυξης και Εμπορίου αποκαλύπτει ότι η Ουκρανία βρίσκεται ήδη σε προχωρημένες συζητήσεις με τις ΗΠΑ, καθώς και με το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρωπαϊκή Ένωση, αναφορικά με το πως θα αξιολογήσει με αξιοπιστία τον κίνδυνο, με δικλείδες ασφαλείας σε συνθήκες πολέμου.
Το Κίεβο βρίσκεται επίσης σε συζητήσεις με την MIGA (Πολυμερής Οργανισμός Εγγύησης Επενδύσεων) καθώς και με άλλους οργανισμούς για τα αναγκαία ασφαλιστικά «εργαλεία» ώστε να ανοίξει ο δρόμος της ανοικοδόμησης.
Ταυτόχρονα, η Ουκρανία συνομιλεί με τον Οργανισμό Οικονομικών Εξαγωγών του Ηνωμένου Βασιλείου, ο οποίος – σύμφωνα με την Σβιριντένκο – είναι έτοιμος να ασφαλίσει ορισμένες εργασίες ανακατασκευής, καθώς και με την κρατική τράπεζα της Γαλλία Bpifrance.
Το Κίεβο έχει εκφράσει την επιθυμία να συμμετέχουν οι μηχανισμοί πιστώσεων των χωρών της ΕΕ στη διαδικασία ανασυγκρότησης καθώς και να διευρύνουν τα όρια πίστωσης για την υλοποίηση των έργων. Μάλιστα η Σβιριντένκο συμπληρώνει πως το παραπάνω θέμα τέθηκε από τους αξιωματούχους της Ουκρανίας στους Επιτρόπους της ΕΕ κατά την επίσκεψη τους στο Κίεβο νωρίτερα αυτό τον μήνα.
Παρά το γεγονός ότι τα έργα ανοικοδόμησης προϋποθέτουν την εξασφάλιση πολιτικής σταθερότητας, η ουκρανική πλευρά επιθυμεί τα έργα να έχουν ήδη μπει σε «ράγες» υλοποίησης, ώστε να μην ξεκινήσουν την «ημέρα της νίκης» όπως σημειώνει χαρακτηριστικά ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Taras Kachka, «αλλά να έχουν ήδη δρομολογηθεί».
Από την πιο παραγωγική οικονομική χρονιά, στον πόλεμο
Η Ουκρανία το 2021 κατέγραψε την πιο παραγωγική οικονομικά χρονιά της από τη μέρα που ανεξαρτητοποιήθηκε από την Σοβιετική Ένωση, το 1991. Όμως, το 2022 όλα άλλαξαν. Η οικονομία της χώρας συρρικνώθηκε κατά 30%, εκατομμύρια καταθέσεων εξανεμίστηκαν, η κατανάλωση μειώθηκε δραματικά, ενώ οι τεράστιες καταστροφές σε βιομηχανίες από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς προκάλεσαν σοβαρές ζημιές και απώλειες στον παραγωγικό ιστό της χώρας.
Για την Σβιριντένκο αυτό που πραγματικά η Ουκρανία έχει ανάγκη είναι να δει τους πολίτες της που έφυγαν λόγω του πολέμου να επιστρέφουν και ταυτόχρονα η οικονομία να μπει σε ρυθμούς ανασυγκρότησης. «Ειλικρινά εκτιμούμε την οικονομική υποστήριξη που λαμβάνουμε από την πλευρά των συμμάχων μας, όμως θα έπρεπε ήδη να έχουμε σταθεί στα πόδια μας».
Το σχέδιο της ουκρανικής κυβέρνησης για την αναστήλωση της οικονομίας επικεντρώνεται στην ανακίνηση μιας σειράς δραστηριοτήτων που μπορούν δώσουν υπεραξία στην οικονομία της χώρας – αρχής γενομένης από την αγροτική παραγωγή.
«Η στρατηγική για την οικονομική ανασυγκρότηση της Ουκρανίας θα δίνει μεγάλη έμφαση στην αγροτική ανάπτυξη και τη μεταποίηση», λέει η Σβιριντένκο η οποία προσθέτει ότι «αυτό που συνέβη με τα αποκλεισμένα λιμάνια αναδεικνύει απόλυτα το βαθμό από τον οποίο η διεθνής οικονομία εξαρτάται από την Ουκρανία». «Πρέπει να αποδείξουμε είμαστε ακόμα βασικός εξαγωγέας τροφίμων» τονίζει.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει αναφερθεί στο μεγάλο οικονομικό κόστος το οποίο βαραίνει την Ουκρανία εξαιτίας των καταστροφών σε σπίτια και υποδομές. Πρόσφατη εκτίμηση κάνει λόγο για ζημιές τουλάχιστον 138 δισ. δολαρίων, ενώ σύμφωνα με τον ίδιο τον Ζελένσκι η διαδικασία ανοικοδόμησης της χώρας θα μπορούσε να κοστίσει παραπάνω από 1 τρισ. δολάρια. (AP Photo)
Στα χρόνια ειρήνης, οι εξαγωγές τροφίμων της Ουκρανίας – οι οποίες κατά κύριο λόγο πραγματοποιούνταν από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας – κάλυπταν τις ανάγκες 400 εκατομμυρίων ανθρώπων. Ενώ οι Ουκρανοί αγρότες προμήθευαν τις διεθνείς αγορές με το ένα δέκατο της παραγωγής σιταριού και με το 50% της παραγωγής σε ηλιέλαιο.
Η ρωσική εισβολή και το «μπλόκο» στις μετακινήσεις εμπορικών πλοίων στην Μαύρη Θάλασσα, οδήγησαν τον Μάρτιο του 2022 τις ουκρανικές εξαγωγές στο απόλυτο μηδέν. Από τον Ιούλιο και μετά τη διαμεσολάβηση των Ηνωμένων Εθνών, οι ουκρανικές εξαγωγές τροφίμων ξεκίνησαν εκ νέου. Όσο, όμως, αυτή η συμφωνία παραμένει εύθραυστη, άλλο τόσο αβέβαιο κρίνεται και το οικονομικό μέλλον της χώρας.
Τα προηγούμενα χρόνια η Ουκρανία είχε τη φιλοδοξία να αναπτύξει περαιτέρω τις οικονομικές δραστηριότητες της, όμως ο αποκλεισμός των θαλάσσιων λιμανιών από τη Ρωσία αποτέλεσε τεράστιο ανάχωμα.
Η Ουκρανία δεν έχει το περιθώριο να μειώσει την ποσότητα παραγωγής στα αγροτικά προϊόντα και να καταστεί κάπως έτσι μια χώρα εξαρτημένη. «Για αυτό πρέπει να δώσουμε έμφαση στη μεταποίηση» τονίζει η Σβιριντένκο, συμπληρώνοντας πως η κυβέρνηση προσπαθεί να το πετύχει αυτό μέσω επιχορηγήσεων.
Η Σβιντιρένκο εκτιμά ότι ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αφενός να στηρίξει τις ουκρανικές επιχειρήσεις, αφετέρου να δώσει τη δυνατότητα σε ευρωπαϊκές εταιρείες να επενδύσουν στην Ουκρανία. Έκανε, επίσης, έκκληση στο συμμαχικό μπλοκ να επεκτείνει τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας.
«Η είσοδός μας στην ευρωπαϊκή αγορά, αλλά και η ένταξη της ΕΕ στην ουκρανική αγορά αποτελούν ζητούμενο και προϋπόθεση για τα επόμενα βήματα της πλήρους ενσωμάτωσης» σημειώνει η Σβιντιρένκο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε την Ουκρανία στο καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας τον προηγούμενο Ιούνιο, όμως στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν όρισαν ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση των συνομιλιών, λαμβάνοντας υπόψη ότι η τεράστια αγροτική οικονομία της χώρας θα επέκτεινε σημαντικά τον προϋπολογισμό των αγροτικών ευρωπαϊκών επιδοτήσεων.
Πηγή: Politico
