ΚΥΠΕ
Την συμφωνία των 27 κρατών μελών για προώθηση του πακέτου οικονομικής στήριξης 500 εκατομμυρίων ευρώ προς τον ουκρανικό στρατό, καθώς και μια σειρά από νέες οικονομικές κυρώσεις, διπλωματικά μέτρα για απομόνωση της Ρωσίας, μέτρα για ανθρωπιστική βοήθεια στους πρόσφυγες από τη χώρα και την απόφαση για απαγόρευση εκπομπής στην ΕΕ για τα κρατικά δίκτυα Russia Today και Sputnik, ανακοίνωσε επίσημα ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για τα εξωτερικά θέματα Ζοζέπ Μπορέλ, μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων.
Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες το βράδυ της Κυριακής, ο κ. Μπορέλ εξήγησε πως η Ευρωπαϊκή Ένωση εργάζεται επί 24ωρου βάσεως ώστε τα μέτρα που αποφασίστηκαν να ισχύσουν από το πρωί της Δευτέρας, όταν αρχίζουν τις εργασίες τους οι κεντρικές τράπεζες της ΕΕ.
Καθώς η τηλεδιάσκεψη των Υπουργών Εξωτερικών ήταν άτυπη, οι αποφάσεις θα εγκριθούν μέσω της γραπτής διαδικασίας από τα κράτη μέλη τις επόμενες ώρες. Όπως ανακοίνωσε ο κ. Μπορέλ, τα επόμενα βήματα όσον αφορά τη στήριξη του ουκρανικού στρατού θα συζητηθούν σε έκτακτη τηλεδιάσκεψη των Υπουργών Άμυνας της ΕΕ τη Δευτέρα, ενώ ο συντονισμός της αποστολής της βοήθειας θα γίνεται μέσω του εδάφους της Πολωνίας.
Ο κ. Μπορέλ σημείωσε πως αυτή ήταν η τέταρτη συνάντηση των ΥΠΕΞ της ΕΕ σε διάστημα μιας εβδομάδας, και υπογράμμισε πως όλοι συμφωνούν πως ζούμε ιστορικές στιγμές, αν και η φράση αυτή κάποτε τυγχάνει κατάχρησης. Όπως είπε, οι στιγμές αυτές είναι χωρίς προηγούμενο καθώς για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο διενεργείται εισβολή ενός κράτους σε ένα άλλο στην Ευρώπη αλλά και επειδή για πρώτη φορά η Ευρώπη αντιδρά με ενωμένο τρόπο.
Η πρόοδος στην πορεία της ΕΕ πολλές φορές γίνεται μέσω μιας κρίσης ή λόγω μιας κρίσης, υπενθύμισε, και πρόσθεσε πως έχει ξεπεραστεί το «ταμπού» πως η ΕΕ δεν μπορεί να χρησιμοποιεί τους πόρους της για να στηρίξει μια άλλη χώρα που δέχεται επίθεση. «Είμαι περήφανος για το ότι η ΕΕ έχει δείξει πως μπορεί να βοηθήσει γρήγορα τους γείτονες της» τόνισε, ειδικά όταν «ένας εταίρος μας δέχεται εισβολή από τη Ρωσία».
Κληθείς να σχολιάσει κατά πόσον πράγματι πρόκειται να υπάρξει διαπραγμάτευση μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας σε Λευκορωσικό έδαφος, ο κ. Μπορέλ απάντησε πως δεν μπορεί να επιβεβαιώσει κάτι τέτοιο.
Τα μέτρα που αποφασίστηκαν
Ειδικότερα όσον αφορά τα μέτρα, ο κ. Μπορέλ εξήγησε πως οι 27 ενέκριναν, ή «συμφώνησαν τουλάχιστον να μην εμποδίσουν», ένα πακέτο χρηματοδότησης του ουκρανικού στρατού μέσω του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη και ειδικού διακυβερνητικού ταμείου με 450 εκατομμύρια ευρώ για θανάσιμα υλικά (όπως πυρομαχικά) και 50 εκατομμύρια για μη θανάσιμα είδη (όπως καύσιμα και φάρμακα).
Ο κ. Μπορέλ πρόσθεσε πως τα κράτη μέλη ευχαρίστησαν την Πολωνία που γίνεται κόμβος συντονισμού και προανήγγειλε τηλεδιάσκεψη των ΥΠΑΜ της ΕΕ τη Δευτέρα για αυτό το θέμα, αλλά και για την προσπάθεια που θα γίνει για ενίσχυση της κυβερνοάμυνας της Ουκρανίας.
Αναφορικά με τη λίστα των φυσικών και νομικών προσώπων που θα προστεθούν στη λίστα κυρώσεων της ΕΕ, ανέφερε πως ετοιμάζεται και θα εκδοθεί τη Δευτέρα, και πρόσθεσε πως θα περιλαμβάνει ολιγάρχες και πολιτικές προσωπικότητες που έχουν ρόλο κλειδί στο καθεστώς Πούτιν. Αναφέρθηκε ακόμα στην απόφαση για αποκλεισμό των αεροσκαφών από τη Ρωσία στον εναέριο χώρο της ΕΕ.
Όσον αφορά τα μέτρα για τα οποία συμφωνήθηκε συντονισμός μεταξύ ΕΕ, ΗΠΑ, ΗΒ και Καναδά, ανακοίνωσε πως πλέον υπάρχει συμφωνία για εξαίρεση συγκεκριμένων τραπεζών από το σύστημα τραπεζικών συναλλαγών SWIFT.
Απαντώντας σε ερώτηση Ουκρανής δημοσιογράφου γιατί δεν αποκλείεται εξ ολοκλήρου το τραπεζικό σύστημα της Ρωσίας από το σύστημα, ο κ. Μπορέλ εξήγησε πως το μάθημα των κυρώσεων κατά του Ιράν είναι πως δεν μπορεί να κοπεί τόσο εύκολα και από τη μια μέρα στην άλλη η διασύνδεση μιας οικονομίας με τον κόσμο.
Εξήγησε πως θα πρέπει οι πολίτες να μπορούν να συνεχίσουν να στέλνουν χρήματα στους συγγενείς τους, για παράδειγμα, και να υπάρχουν κάποιες οικονομικές σχέσεις. «Όμως μην ανησυχείτε» συνέχισε. «Η αποσύνδεση είναι ρυθμισμένη με τέτοιο τρόπο ώστε να επιφέρει τη μεγαλύτερη δυνατή ζημιά, διατηρώντας όσο περισσότερη διασύνδεση».
Μεταξύ των μέτρων, πρόσθεσε, είναι και το πάγωμα των πόρων της Ρωσικής Κεντρικής Τράπεζας στο εξωτερικό, αλλά και η στοχοποίηση του πλούτου της ελίτ γύρω από τον Πούτιν. Η ΕΕ, σημείωσε, εργάζεται για τη δημιουργία καθεστώτος κυρώσεων που να εστιάζει στη διαφθορά και τη χειραγώγηση δημοκρατιών.
Σε σχέση με τη διπλωματική διάσταση της προσέγγισης της ΕΕ, αναφέρθηκε στην ψηφοφορία για καταδίκη της Ρωσίας στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ όπου μετά από μια παγκόσμια διπλωματική προσπάθεια κανείς δεν στήριξε τη Ρωσία, και πρόσθεσε πως στόχος είναι η διεθνής απομόνωση της χώρας, με συνέχεια την ψηφοφορία στη Γενική Συνέλευση την Τετάρτη, αλλά και συζητήσεις για το ρόλο της Ρωσίας σε μια σειρά διεθνών και περιφερειακών οργανισμών.
Σε σχέση με την ανθρωπιστική κρίση, υπογράμμισε πως ο αριθμός των προσφύγων αυξάνεται και πως η ΕΕ εργάζεται για τη στήριξή τους, τονίζοντας πως δεν πρόκειται για μετανάστες αλλά για πρόσφυγες.
Όσον αφορά την παραπληροφόρηση, εξήγησε πως η απαγόρευση της μετάδοσης των δικτύων Russia Today και Sputnik γίνεται για να καταπολεμηθεί η προσπάθεια Πούτιν να μεταδίδει ψευδείς πληροφορίες, και πρόσθεσε πως η ΕΕ θα εργαστεί για ενίσχυση ανεξάρτητων ΜΜΕ σε Ουκρανία και Ρωσία.
Ερωτηθείς να σχολιάσει πώς μπορεί να απαγορευτεί ένα τηλεοπτικό δίκτυο σε όλη την ΕΕ, ο κ. Μπορέλ περιορίστηκε να αναφέρει πως υπάρχουν τεχνικοί τρόποι. Τέλος, ο κ. Μπορέλ έκανε λόγο για ανησυχίες για την ευρύτερη περιοχή των χωρών που συνορεύουν με την Ρωσία, ιδιαίτερα όσον αφορά την επιρροή της χώρας στη Γεωργία και τη Μολδαβία. Όπως είπε, σχεδιάζει να επισκεφθεί τη Μολδαβία για αυτόν τον σκοπό το ερχόμενο διάστημα.
Ταυτόχρονα, κάλεσε για ετοιμότητα και στα Δυτικά Βαλκάνια, όπου υπάρχει κίνδυνος αποσταθεροποίησης, αναφερόμενος εμμέσως στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη. Πρόσθεσε όμως και πως πρέπει να παρακολουθούμε προσεκτικά και τη στάση των χωρών που είναι υποψήφιες για ένταξη και κατά πόσο συντονίζονται με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ.