
Kathimerini.gr
Στους σχεδόν δύο μήνες που έχουν παρέλθει από τον θάνατο του ηγέτη της σκληρής γαλλικής Ακροδεξιάς Ζαν Μαρί Λεπέν, οι διαχειριστές του μικρού κοιμητηρίου στο Τρινιτέ-σιρ-Μερ έχουν υποχρεωθεί να προβούν σε ασυνήθιστα κλεισίματα του χώρου, ενώ ένα βαν της αστυνομίας βρίσκεται μόνιμα παρκαρισμένο έξω από τις πύλες του. Και παρά τις προφυλάξεις, το ταφικό μνημείο χρειάστηκε μόλις ένα μήνα ζωής για να βανδαλιστεί σοβαρά από αγνώστους στις 31 Ιανουαρίου με βαριοπούλες, κλωτσιές και φτυσίματα.
Η τετράγωνη κατασκευή από γκρίζο μάρμαρο είναι απλώς το πιο πρόσφατο παράδειγμα ενός τόπου που προσελκύει τον λεγόμενο «σκοτεινό τουρισμό». Αν και ο τουρισμός σε τόπους μνήμης δεν είναι πρόσφατος, οι επισκέψεις σε τόπους που σχετίζονται άμεσα με τον θάνατο έχουν σημειώσει ραγδαία αύξηση τα τελευταία χρόνια. Ενδεικτικά, μετά την παρουσίαση της σειράς «Τσερνόμπιλ» από το αμερικανικό κανάλι HBO το 2019, οι επισκέπτες στα ερείπια του εργοστασίου στην Ουκρανία έφθαναν τις 17.000 ετησίως. Ηδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 οι «μελέτες σκοτεινού τουρισμού» έχουν αποκτήσει θέση στην ευρωπαϊκή βιβλιογραφία.
Νεκροταφεία, φυλακές, μνημεία τρομοκρατικών επιθέσεων και τόποι γενοκτονίας είναι εδώ και χρόνια αποδεκτοί τόποι τουριστικής επίσκεψης. Προσελκύοντας ανθρώπους που θέλουν να αποτίσουν φόρο τιμής ή να έρθουν πιο κοντά στο άψυχο σώμα ενός ανθρώπου, η αθρόα επίσκεψη σε νεκροταφεία (το Περ Λασέζ του Παρισιού υποδέχεται περίπου 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους ετησίως) συνήθως δεν προκαλεί σημαντικά προβλήματα.
Ωστόσο, η ιδιαίτερη φήμη ορισμένων ανθρώπων συχνά αναγκάζει τους διαχειριστές των χώρων να προβαίνουν σε ιδιαίτερα μέτρα. Το 2011 τοποθετήθηκε στον τάφο του Οσκαρ Ουάιλντ στο Παρίσι ένα προστατευτικό τζάμι ύψους δύο μέτρων εξαιτίας της άτυπης ιεροτελεστίας που κυριάρχησε μεταξύ των θαυμαστών του και σύμφωνα με την οποία έπρεπε να δώσουν ένα φιλί με κραγιόν στο διακοσμητικό άγαλμα που σμίλευσε ο Τζέικομπ Επσταϊν.
Στην περίπτωση ανθρώπων που ασχολήθηκαν με την πολιτική, οι κίνδυνοι είναι ακόμη μεγαλύτεροι. Εχθροί και επικριτές επισκέπτονται τα μνημεία με στόχο να τα βανδαλίσουν ή ακόμη και να τα καταστρέψουν εντελώς. Πριν από τον Λεπέν, χαρακτηριστικό παράδειγμα στη Γαλλία ήταν εκείνο του Φιλίπ Πετέν, του προέδρου και στρατηγού που συνθηκολόγησε με τους ναζί, και το νεκροταφείο στο οποίο κείτεται παραμένει κλειστό όλο το καλοκαίρι.