Kathimerini.gr
Γαλλία και Βρετανία προτείνουν μια κατάπαυση του πυρός ενός μήνα στην Ουκρανία που θα αφορά επιθέσεις από «αέρος, στη θάλασσα και σε ενεργειακές υποδομές», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στη Le Figaro.
Επομένως, η παύση των εχθροπραξιών δεν θα αφορά αρχικά τις χερσαίες μάχες. Διότι «σε περίπτωση κατάπαυσης του πυρός, θα είναι πολύ δύσκολο να επαληθευτεί ότι η εκεχειρία στο μέτωπο τηρείται», εξήγησε.
Το πλεονέκτημα μιας τέτοιας εκεχειρίας είναι ότι «ξέρουμε πώς να την μετράμε», καθώς το εμπόλεμο μέτωπο είναι τεράστιο, σε έκταση «αντίστοιχη της γραμμής από Παρίσι σε Βουδαπέστη», είπε ο Γάλλος πρόεδρος.
Τα ευρωπαϊκά ειρηνευτικά στρατεύματα θα αναπτυχθούν αργότερα, συμπλήρωσε ο Μακρόν και πρόσθεσε: «Δεν θα υπάρξουν ευρωπαϊκά στρατεύματα στο ουκρανικό έδαφος τις επόμενες εβδομάδες».
«Το ζητούμενο είναι πώς χρησιμοποιούμε αυτόν τον χρόνο για να προσπαθήσουμε να επιτύχουμε μια εφικτή εκεχειρία, με διαπραγματεύσεις που θα διαρκέσουν αρκετές εβδομάδες και στη συνέχεια, μόλις υπογραφεί συμφωνία, θα γίνει η ανάπτυξη», προσθέτει. «Θέλουμε ειρήνη. Δεν θέλουμε ειρήνη χωρίς κανένα τίμημα, χωρίς εγγυήσεις».
Παρίσι και Λονδίνο αναζητούν ένα δίχτυ ασφαλείας των ΗΠΑ για τυχόν στρατεύματα που ενδέχεται να σταλούν στην Ουκρανία ύστερα από μια ειρηνευτική συμφωνία, ως εγγύηση ασφάλειας για το Κίεβο.
Σύμφωνα με Γάλλους αξιωματούχους, Παρίσι και Λονδίνο επιδιώκουν επίσης μια επαναφορά του διαλόγου μεταξύ Ντόναλντ Τραμπ και Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
«Τις επόμενες ημέρες, θα πρέπει να καταφέρουμε να θέσουμε τα πράγματα σε κίνηση ξανά», τόνισε.
Ο Γάλλος πρόεδρος, ο οποίος επιμένει εδώ και καιρό ότι η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει τις δικές της αμυντικές ικανότητες, πρόσθεσε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να στοχεύουν στο να δαπανούν περίπου 3 έως 3,5% του ΑΕΠ τους για την άμυνα, ένα επίπεδο που το ΝΑΤΟ σχεδιάζει να θέσει ως στόχο στην επόμενη σύνοδο κορυφής του το καλοκαίρι.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να προτείνει σχέδια για τη χρηματοδότηση της στρατιωτικής προσπάθειας, είτε αυτή περιλαμβάνει τη χρήση υφιστάμενων κεφαλαίων είτε την καταφυγή σε κοινά δάνεια, πιστεύει ο Μακρόν. «Μάλλον χρειαζόμαστε, αρχικά, 200 δισεκ. ευρώ για να μπορέσουμε να επενδύσουμε».
Τέλος, επιβεβαίωσε την προθυμία του να ξεκινήσει διάλογο με άλλες ευρωπαϊκές χώρες για μια γαλλική πυρηνική αποτροπή για την Ευρώπη.
«Όσοι επιθυμούν να εμβαθύνουν τον διάλογο μαζί μας μπορούν, αν χρειαστεί, να εμπλακούν σε γυμνάσια αποτρεπτικών δυνάμεων. Αυτές οι ανταλλαγές θα συμβάλουν στην ανάπτυξη μιας γνήσιας στρατηγικής κουλτούρας μεταξύ των Ευρωπαίων», είπε, επιβεβαιώνοντας ότι «ο πρόεδρος της Γαλλίας είναι αυτός που παίρνει την απολύτως κυρίαρχη και πάντα εμπιστευτική απόφαση για χρήση πυρηνικών όπλων».
«Είμαι ενήμερος για τα πάντα»
Ο Ουκρανός πρόεδρος σχολίασε την πρόταση του Γάλλου προέδρου για μια πιθανή εκεχειρία ενός μήνα, δηλώνοντας λακωνικά: «Είμαι ενήμερος για τα πάντα». «Η Ουκρανία γνωρίζει πως η καλύτερη εγγύηση για την ασφάλειά της είναι η ισχύς του ίδιου της του στρατού», είπε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο BBC.
Αναφερόμενος στη σύνοδο του Λονδίνου και στη συζήτηση για τις εγγυήσεις ασφαλείας, είπε ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι δεν πρέπει να επανεξετάσουν τη θέση τους σχετικά με το ποιος είναι ο επιτιθέμενος σε αυτόν τον πόλεμο. Παράλληλα, επανέφερε το ζήτημα της αξιοποίησης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Το σχέδιο της «συμμαχίας των προθύμων»
Σε μια κρίσιμη καμπή του πολέμου στην Ουκρανία, Ευρωπαίοι ηγέτες, υπό τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, ανακοίνωσαν την Κυριακή ότι θα διαμορφώσουν ένα ειρηνευτικό σχέδιο, το οποίο θα παρουσιαστεί στις Ηνωμένες Πολιτείες, με στόχο να εξασφαλίσουν τις αναγκαίες εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο.
Η σύνοδος στο Λονδίνο, που πραγματοποιήθηκε δύο ημέρες μετά το έντονο επεισόδιο μεταξύ του Βολοντίμιρ Ζελένσκι και του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, έστειλε σαφές μήνυμα στήριξης στον Ουκρανό πρόεδρο.
Παράλληλα, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν τις αμυντικές τους δαπάνες, επιδιώκοντας να δείξουν στις ΗΠΑ ότι η ήπειρος μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό της, διατηρώντας ωστόσο την ανάγκη για αμερικανική στήριξη.
Ο Στάρμερ ανακοίνωσε τη συγκρότηση μιας «συμμαχίας των προθύμων», αποτελούμενης από τη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ουκρανία και άλλες χώρες, που θα καταρτίσουν ένα ειρηνευτικό σχέδιο προς διαπραγμάτευση.
«Βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι της Ιστορίας», δήλωσε. «Αυτή δεν είναι η στιγμή για περισσότερες συζητήσεις, αλλά για δράση. Είναι ώρα να ηγηθούμε και να ενωθούμε γύρω από ένα νέο σχέδιο για μια δίκαιη και διαρκή ειρήνη».
Οι ηγέτες ανησυχούν ότι η στροφή του Τραμπ, που φέρεται να εξετάζει ένα ειρηνευτικό σχέδιο το οποίο θα έχει διαμορφώσει η Ρωσία, μπορεί να αποκλείσει την Ουκρανία από τις συνομιλίες. Για να διασφαλίσουν ότι το Κίεβο δεν θα τεθεί στο περιθώριο, η Ευρώπη πρέπει να παρουσιάσει ένα ενιαίο και ισχυρό σχέδιο.
Ο Στάρμερ ανέφερε ότι συμφωνήθηκαν τα εξής:
- Να διατηρηθεί η στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία όσο ο πόλεμος είναι σε εξέλιξη και να αυξηθεί η οικονομική πίεση στη Ρωσία.
- Οποιαδήποτε διαρκής ειρήνη πρέπει να διασφαλίζει την κυριαρχία και την ασφάλεια της Ουκρανίας – η Ουκρανία πρέπει να βρίσκεται στο τραπέζι για οποιεσδήποτε ειρηνευτικές συνομιλίες.
- Σε περίπτωση ειρηνευτικής συμφωνίας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα επιδιώξουν να αποτρέψουν οποιαδήποτε μελλοντική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
- Θα σχηματιστεί μία «συμμαχία των προθύμων» να υπερασπιστεί την Ουκρανία και να εγγυηθεί την ειρήνη στη χώρα.
«Αεροσκάφη στην Ουκρανία»
Ο Βρετανός πρωθυπουργός επανέλαβε τη δέσμευση του Ηνωμένου Βασιλείου για συνεχή στρατιωτική και οικονομική υποστήριξη στην Ουκρανία, τονίζοντας ότι η νέα συμφωνία αποσκοπεί στην προστασία των κρίσιμων υποδομών της χώρας.
Τόνισε ότι δεν θα προχωρούσε σε αυτό το βήμα αν δεν πίστευε πως θα είχε θετικό αντίκτυπο στις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αναφορικά με τις ειρηνευτικές συνομιλίες, επεσήμανε ότι οποιαδήποτε τελική συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει τη Ρωσία, αλλά δεν μπορεί να υπαγορευθεί από αυτήν.
«Αυτή δεν είναι η στιγμή για περισσότερες συζητήσεις, αλλά για δράση», δήλωσε, ενώ επανέλαβε ότι η Βρετανία είναι πρόθυμη να διαθέσει αεροσκάφη για για επιτήρηση και υποστήριξη σε πιθανή ειρηνευτική αποστολή.
Ο αδιαπέραστος «σκατζόχοιρος»
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, υπογράμμισε την ανάγκη «μακροχρόνιας αύξησης των αμυντικών δαπανών» και κάλεσε τα κράτη-μέλη να αποκτήσουν μεγαλύτερη δημοσιονομική ευελιξία ώστε να επενδύσουν στην άμυνα.
«Η Ευρώπη πρέπει να μετατρέψει την Ουκρανία σε έναν ατσάλινο σκαντζόχοιρο, αδιαπέραστο για οποιονδήποτε εισβολέα», τόνισε.
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ πρόσθεσε ότι οι ηγέτες συμφώνησαν πως η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει περισσότερη ευθύνη για την ασφάλειά της, αυξάνοντας τις αμυντικές δαπάνες εντός του ΝΑΤΟ, διατηρώντας ταυτόχρονα στενούς δεσμούς με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ανακοινώθηκε νέα συμφωνία ύψους 1,6 δισ. λιρών στερλινών (2 δισ. δολαρίων) για την προμήθεια 5.000 αντιαεροπορικών πυραύλων στην Ουκρανία μέσω χρηματοδότησης εξαγωγών.
Ο ρόλος της Τουρκίας
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν, υποστηρίζει ότι η συμβολή της χώρας του τόσο σε πιθανή ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία, όσο και στην ανασυγκρότηση της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης είναι σημαντική και πως ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει ένα όραμα για αυτό.
Μιλώντας μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης στο Λονδίνο, ανέφερε ότι «υπό το πρίσμα της θέσης που έλαβαν οι ΗΠΑ τις τελευταίες εβδομάδες, και καθώς ξεκαθαρίζεται αυτή η θέση, έχουν προκύψει ορισμένες διαφορετικές απόψεις εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
«Γίνονται συζητήσεις για το πώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες που επισκέφθηκαν πρόσφατα τις Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να ξανασυναντηθούν και να κάνουν ό,τι μπορούν. Θα υπάρξουν επόμενες συναντήσεις και, από όσο καταλαβαίνουμε, αυτές οι συναντήσεις θα είναι πιο συχνές. Σχεδιάζεται να πραγματοποιούνται συνεδριάσεις σε πιο συχνά διαστήματα, ίσως κάθε δύο ή τρεις εβδομάδες και όχι κάθε δύο ή έξι μήνες» είπε.
«Είναι πλέον γνωστό ότι η πολιτική που προωθείται στην Αμερική έχει δημιουργήσει κάποια ερωτηματικά στους Ευρωπαίους ηγέτες, ειδικά όσον αφορά το θέμα της Ουκρανίας και γενικά την ευρωπαϊκή ασφάλεια. Αυτό συζητείται ανοιχτά», συμπλήρωσε και κατέληξε: «Θα δούμε όλοι μαζί εάν θα υπάρξει μια ειρηνευτική συμφωνία στην Ουκρανία και εάν η Ευρώπη θα έχει μια νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας σε αυτό το πλαίσιο».
Η αναζήτηση αμερικανικής στήριξης
Η Ευρώπη στερείται του οπλοστασίου και των αποθεμάτων πυρομαχικών που διαθέτουν οι Ηνωμένες Πολιτείες και προσπαθεί να πείσει τον Τραμπ ότι μπορεί να διαχειριστεί την ασφάλειά της, αλλά ότι η Ρωσία θα δεχθεί έναν ειρηνευτικό διακανονισμό μόνο εάν αυτός έχει τη στήριξη της Ουάσινγκτον.
Οι συνομιλίες με τις ΗΠΑ επικεντρώνονται σε έναν πιθανό αμερικανικό ρόλο ως «εγγυητή ασφαλείας», που μπορεί να περιλαμβάνει εναέρια κάλυψη, επιτήρηση και μια αδιευκρίνιστη έως τώρα αποτρεπτική απειλή σε περίπτωση νέας ρωσικής επίθεσης.
Ωστόσο, ο Στάρμερ αναγνώρισε ότι είναι δύσκολο να εξασφαλιστεί ομοφωνία μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών στο ζήτημα της αμυντικής ενίσχυσης.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, ανέφερε ότι αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες παρουσίασαν ιδιωτικά νέα σχέδια για αύξηση των αμυντικών τους δαπανών, χωρίς όμως να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Η στάση Τραμπ από την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο έχει ανατρέψει την αμερικανική πολιτική στο ουκρανικό ζήτημα, αμφισβητώντας τη στρατιωτική και πολιτική στήριξη στην Ουκρανία και δίνοντας τέλος στην προηγούμενη απομόνωση της Μόσχας.
Η τηλεφωνική επικοινωνία του Τραμπ με τον Πούτιν, καθώς και η αποστολή αμερικανικής αντιπροσωπείας στη Σαουδική Αραβία για συνομιλίες με τη Ρωσία, χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας ή της Ευρώπης, προκάλεσαν ανησυχία.
Επιπλέον, την Παρασκευή ο Τραμπ επέκρινε τον Ζελένσκι για έλλειψη ευγνωμοσύνης απέναντι στην αμερικανική βοήθεια.
Ο Στάρμερ χαρακτήρισε την αντιπαράθεση μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο ως «άβολη», όμως τόνισε ότι επιδιώκει να διατηρήσει ανοικτούς τους διαύλους επικοινωνίας μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ.
Σε μια κίνηση επιπλέον στήριξης προς τον Ουκρανό ηγέτη, ο Ζελένσκι επισκέφθηκε την Κυριακή τον βασιλιά Κάρολο στην ιδιωτική του κατοικία στο Σάντριγχαμ, επιβεβαιώνοντας τη διαχρονική δέσμευση της Βρετανίας στο πλευρό της Ουκρανίας.
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία αισθάνεται ότι έχει ισχυρή υποστήριξη και εξέφρασε την ικανοποίησή του για μια «ευρωπαϊκή ενότητα σε εξαιρετικά υψηλό επίπεδο που δεν έχει δει για πολύ καιρό».
«Εργαζόμαστε όλοι μαζί για να βρούμε μια βάση συνεργασίας με την Αμερική για μια αληθινή ειρήνη και ασφάλεια με εγγυήσεις», τόνισε.
Σε μια ένδειξη των ακόμα τεταμένων σχέσεων μεταξύ Ουάσινγκτον και Κιέβου, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Μάικλ Γουόλτζ, δήλωσε στο CNN ότι η Ουάσινγκτον χρειάζεται έναν Ουκρανό ηγέτη πρόθυμο να διασφαλίσει μια διαρκή ειρήνη με τη Ρωσία, υπονοώντας ότι δεν είναι σαφές εάν ο Ζελένσκι είναι έτοιμος να το πράξει.
Την ίδια στιγμή, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, επαίνεσε τη «λογική» προσέγγιση του Τραμπ, κατηγορώντας την Ευρώπη ότι παρατείνει τον πόλεμο υποστηρίζοντας τον Ζελένσκι «με τις ξιφολόγχες της, υπό τη μορφή ειρηνευτικών δυνάμεων».
«Η Ευρώπη ξύπνησε»
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι «η Ευρώπη ξύπνησε», συνοδεύοντας την ανάρτησή του στο Χ με φωτογραφία από τη σύνοδο του Λονδίνου. Τόνισε ότι οι ηγέτες που συμμετείχαν «μίλησαν με μία φωνή» για τη στήριξη της Ουκρανίας, τη διατλαντική συνεργασία και την ανάγκη ενίσχυσης της ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ.
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός, Τζόρτζια Μελόνι, επεσήμανε ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να αντέξει μια ειρήνη στην Ουκρανία που δεν θα διαρκέσει. «Πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί στις προτάσεις που γίνονται, ιδιαίτερα στην απάντηση ενός βασικού ερωτήματος: μπορεί αυτή η ειρήνη να παραβιαστεί;» σημείωσε, προειδοποιώντας ότι η ιστορία έχει δείξει πόσο εύθραυστες μπορεί να είναι οι συμφωνίες με τη Ρωσία.
Ο απερχόμενος Γερμανός καγκελάριος, Όλαφ Σολτς, επανέλαβε τη σημασία του ΝΑΤΟ ως «κλειδί για την ασφάλεια» της Ευρώπης, των ΗΠΑ και του Καναδά, τονίζοντας ότι η συμμαχία έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια με νέα μέλη και αυξημένες αμυντικές δαπάνες.
Ο Ολλανδός πρωθυπουργός, Ντικ Σουφ, δήλωσε ότι η Ευρώπη πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο στην ασφάλεια της ηπείρου, ενώ υπογράμμισε ότι οι καλές διατλαντικές σχέσεις είναι αναντικατάστατες.
Ποιοι έλαβαν μέρος
Στη σύνοδο του Λονδίνου για την Ουκρανία συμμετείχαν ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, καθώς και οι πρωθυπουργοί Σουηδίας και Τσεχίας, Ουλφ Κρίστερσον και Πετρ Φιάλα.
Παρόντες είναι επίσης η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Καναδός πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Χακάν Φιντάν.
Συμμετείχαν ακόμη η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντζεθ, ο Ολλανδός πρωθυπουργός Ντικ Σουφ και ο πρόεδρος της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ, ενώ μεταξύ των τελευταίων που εισήλθαν στην αίθουσα ήταν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα και ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
