Οι ηγέτες της Χαμάς πέρασαν χρόνια αναπτύσσοντας τα δικά τους σχέδια για τη διεξαγωγή ενός υπογείου πολέμου στη Γάζα. Ντοκουμέντα από τα πεδία των μαχών φανερώνουν πώς εκείνοι είχαν προετοιμαστεί για την άφιξη των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων στα τούνελ κάτω από τον παράκτιο παλαιστινιακό θύλακα.
Σύμφωνα με τους Τάιμς της Νέας Υόρκης, η Χαμάς είχε ετοιμάσει το δικό της εγχειρίδιο υπογείου πολέμου (handbook for underground combat) στο οποίο περιέγραφε με λεπτομέρειες πώς θα πρέπει να κινείται κανείς στο σκοτάδι και να κάνει χρήση αυτόματων όπλων μέσα στα τούνελ που διατρέχουν το υπέδαφος κάτω από τη Λωρίδα της Γάζας. Στο ίδιο πλαίσιο, οι μαχητές της Χαμάς είχαν μάλιστα χρονομετρήσει, με ακρίβεια δευτερολέπτου όπως λέγεται, πόσο χρειάζονταν για να φτάσουν από το ένα σημείο στο άλλο, μέσα στο δίκτυο των τούνελ το οποίο είναι πια γνωστό και «μετρό της Γάζας» («Gaza Metro»).
(AP Photo/Ariel Schalit, File)
Το εν λόγω εγχειρίδιο, που εκτιμάται ότι μας «ταξιδεύει» χρονικά πίσω στο 2019, κατασχέθηκε από τις ισραηλινές δυνάμεις στην περιοχή Ζεϊτούν στη νότια Γάζα. Όπως αναφέρουν οι New York Times που είχαν την ευκαιρία να μελετήσουν το περιεχόμενό του, αυτό ήταν το αποτέλεσμα της πολυετούς προσπάθειας που είχε καταβάλει η Χαμάς, πολύ πριν από την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου και τον τρέχοντα πόλεμο με το Ισραήλ, προκειμένου να στήσει μια υπόγεια στρατιωτική επιχείρηση που θα μπορούσε να αντέξει τις χερσαίες επιθέσεις των ισραηλινών δυνάμεων.
Μόλις έναν χρόνο πριν από τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου του 2023, ο Γιαχία Σινουάρ, ηγέτης της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, φέρεται να ενέκρινε δαπάνες ύψους 225.000 δολαρίων για την εγκατάσταση θωρακισμένων θυρών (blast doors) στις σήραγγες κάτω από τη Γάζα.
Διοικητές της Χαμάς είχαν εξετάσει τις σήραγγες κάτω από τη Γάζα και είχαν εντοπίσει εκείνα τα σημεία που έκριναν ότι χρειάζονταν τη μεγαλύτερη οχύρωση. Σύμφωνα με όσα αναφέρει ο ίδιος ο Γιαχία Σινουάρ σε επιστολή του προς τον Μοχάμεντ Ντέιφ, οι ανάγκες θωράκισης ήταν μεγαλύτερες στη βόρεια Γάζα και στη Χαν Γιουνίς.
(AP Photo/Ariel Schalit)
Ο ισραηλινός στρατός εκτιμά ότι το κόστος για την κατασκευή μιας υποτυπώδους σήραγγας μήκους περίπου 800 μέτρων άγγιζε τα περίπου 300.000 δολάρια για τη Χαμάς.
Ειδικοί υποστηρίζουν τώρα, έπειτα από 333 ημέρες πολέμου, ότι εάν δεν υπήρχαν αυτά τα τούνελ κάτω από τη Γάζα, η Χαμάς δεν θα είχε καταφέρει να αντέξει το σφυροκόπημα των ισραηλινών στον βαθμό που κατάφερε.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι πέρασαν χρόνια αναζητώντας και καταστρέφοντας τις σήραγγες που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η Χαμάς για να εισχωρήσει κρυφά στο Ισραήλ. Ωστόσο, το υπόγειο δίκτυο εντός της Γάζας δεν αποτελούσε για αυτούς προτεραιότητα, όπως δηλώνει ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος στους New York Times, επειδή μια εκτεταμένη χερσαία ισραηλινή επιχείρηση εκεί δεν θεωρούνταν πιθανή. Όπως αποδεικνύεται ωστόσο πλέον, η Χαμάς πέρασε χρόνια κάνοντας προετοιμασίες ακριβώς για ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Στο εγχειρίδιο υπογείων μαχών της Χαμάς βρίσκει κανείς επίσης οδηγίες για το πώς να καμουφλάρει τις εισόδους που οδηγούν στις σήραγγες, το πώς να τις εντοπίζει με πυξίδες ή GPS και πώς να εισέρχεται σε αυτές γρήγορα.
(AP Photo/Ariel Schalit, File)
«Καθώς κινείται στο σκοτάδι μέσα στη σήραγγα, ο μαχητής χρειάζεται γυαλιά νυχτερινής όρασης εφοδιασμένα με υπέρυθρες», αναφέρει το έγγραφο το οποίο είναι γραμμένο στα αραβικά. Τα όπλα πρέπει να είναι αυτόματα και οι μαχητές που προτίθενται να πυροβολήσουν να τα στερεώνουν στον ώμο. Όσοι δεν έχουν γυαλιά νυχτερινής όρασης, καλούνται να κινηθούν στα τυφλά μέσα στο σκοτάδι, με το ένα χέρι στον τοίχο και το άλλο στην πλάτη του μαχητή που προπορεύεται.
Ισραηλινοί αξιωματούχοι γνώριζαν, πριν από τον πόλεμο, ότι η Χαμάς διέθετε ένα δίκτυο με σήραγγες στη Γάζα το οποίο όμως αποδείχθηκε πιο εξελιγμένο και εκτεταμένο από ό,τι φαντάζονταν.
Στις αρχές του πολέμου, υπολόγιζαν ότι αυτές οι σήραγγες είχαν συνολικό μήκος περίπου 400 χιλιόμετρα. Πλέον, πιστεύουν ότι το συνολικό τους μήκος ίσως να είναι διπλάσιο, ενώ έπειτα από 330 ημέρες πολέμου συνεχίζουν να ανακαλύπτουν νέα τούνελ.
Ο ίδιος ο Γιαχία Σινουάρ εκτιμάται ότι κρύβεται σε αυτά τα τούνελ κάποια από τα οποία φιλοξενούν κέντρα διοίκησης και τηλεπικοινωνιών που ηλεκτροδοτούνται από ηλιακά πάνελ τοποθετημένα στις στέγες ιδιωτικών κατοικιών.
(AP Photo/Ariel Schalit)
Τα αρχεία δείχνουν, ωστόσο, ότι οι αντιμαχόμενες πλευρές έπρεπε να προσαρμόσουν και οι δύο τις τακτικές τους κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το Ισραήλ από την πλευρά του υποτίμησε τις σήραγγες, ενώ η Χαμάς από τη δική της μεριά προετοιμάστηκε για υπόγειες μάχες που δεν έγιναν. Το Ισραήλ ήταν απρόθυμο, ιδιαίτερα στις αρχές του πολέμου, να στείλει στρατεύματα στα τούνελ, ενώ η Χαμάς έστηνε ενέδρες είτε κοντά στις εισόδους των τούνελ, πυροδοτώντας βόμβες από απόσταση, είτε εντός των τούνελ προκαλώντας καταρρεύσεις που έφραζαν τον δρόμο στους Ισραηλινούς.
Για να καταστρέψουν μια σήραγγα, οι Ισραηλινοί στρατιώτες χρειάζονται από περίπου δέκα ώρες έως και αρκετές εβδομάδες και από δεκάδες έως χιλιάδες τόνους εκρηκτικών. Πέρυσι, ο ισραηλινός στρατός ανακάλυψε μια σήραγγα που είχε βάθος περίπου 76 μέτρα. Για να την καταστρέψει, χρειάστηκε μήνες.
Ισραηλινός στρατιωτικός αξιωματούχος είπε στους NY Times ότι μπορεί να χρειαστούν χρόνια για να καταστραφεί ολόκληρο το υπόγειο δίκτυο των τούνελ στη Λωρίδα της Γάζας. Να σημειωθεί δε, ότι πολλά από αυτά τα τούνελ βρίσκονται κάτω από πυκνοκατοικημένες περιοχές.
Με πληροφορίες από New York Times