Kathimerini.gr
Βασίλης Ανδριανόπουλος
Σε εξέλιξη βρίσκεται όπως φαίνεται η κατάληψη του δεξαμενόπλοιου ελληνικών συμφερόντων St. Nikolas στην περιοχή του Κόλπου του Ομάν, στο οποίο σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ» επιβαίνει ένας Ελληνας δόκιμος πλοίαρχος και 18 ακόμη ναυτικοί από τις Φιλιππίνες.
Ενώ αναμένεται με ιδιαίτερη αγωνία η έκβαση της υπόθεσης, καθώς δεν υπάρχει επικοινωνία με το δεξαμενόπλοιο από τις 6:30 το πρωί της Πέμπτης, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η προϊστορία του πλοίου. Κι αυτό γιατί η πλοιοκτήτρια εταιρεία του συγκεκριμένου δεξαμενόπλοιου, Empire Navigation, εμπλέκεται σε καταδίκη από δικαστήριο των ΗΠΑ εξαιτίας λαθρεμπορίου ιρανικού αργού πετρελαίου, η οποία οδήγησε σε πρόστιμο σχεδόν 2,5 εκατομμυρίων δολαρίων και κατάσχεση από τις ΗΠΑ 1 εκατομμυρίου βαρελιών πετρελαίου.
Στις 8 Σεπτεμβρίου του 2023 το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ ανακοίνωσε «την επιτυχή διακοπή της μεταφοράς αργού πετρελαίου αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων από το Σώμα Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC), μια χαρακτηρισμένη ως ξένη τρομοκρατική οργάνωση, το οποίο είχε προορισμό άλλη χώρα». Επρόκειτο για την πρώτη ποινική απόφαση που αφορούσε εταιρεία η οποία παραβίασε τις κυρώσεις διευκολύνοντας την παράνομη πώληση και μεταφορά ιρανικού πετρελαίου, που «έρχεται σε συνδυασμό με την επιτυχή κατάσχεση πάνω από 980.000 βαρέλια λαθραίου αργού πετρελαίου».
«Τρομοκρατικές οργανώσεις»
Σύμφωνα με τα δικαστικά έγγραφα τα οποία είχε επικαλεστεί στη σχετική του ανακοίνωση το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, στις 19 Απριλίου του 2023, «η Suez Rajan Limited δήλωσε ένοχη για συνωμοσία με σκοπό την παραβίαση του νόμου περί διεθνών οικονομικών δυνάμεων έκτακτης ανάγκης». Την ίδια ημέρα, η συγκεκριμένη εταιρεία «καταδικάστηκε από τον δικαστή του περιφερειακού δικαστηρίου των ΗΠΑ Carl J. Nichols για την περιφέρεια της Κολούμπια σε τρία χρόνια εταιρικής αναστολής και πρόστιμο σχεδόν 2,5 εκατομμυρίων δολαρίων». Δεν είναι όμως μόνο αυτό, αφού «σύμφωνα με συμφωνία αναβολής της ποινικής δίωξης και ένταλμα κατάσχεσης που εκδόθηκε από το Περιφερειακό Δικαστήριο των ΗΠΑ για την περιφέρεια της Κολούμπια, η Empire Navigation, η διαχειρίστρια εταιρεία του πλοίου που μετέφερε το λαθραίο φορτίο, συμφώνησε να συνεργαστεί και να μεταφέρει το ιρανικό πετρέλαιο στις ΗΠΑ – μια επιχείρηση που έχει πλέον ολοκληρωθεί. Η Empire Navigation ανέλαβε τα σημαντικά έξοδα που σχετίζονται με το ταξίδι του πλοίου στις ΗΠΑ».
Αξίζει να σημειωθεί πως η επίμαχη καταγγελία των ΗΠΑ «ισχυρίζεται ότι το πετρέλαιο επί του πλοίου υπόκειται σε κατάσχεση βάσει των αμερικανικών νόμων περί τρομοκρατίας και νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες». Σύμφωνα με όσα αναγράφονται στην ανακοίνωση του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ , «οι συμμετέχοντες στο σύστημα επιχείρησαν να συγκαλύψουν την προέλευση του πετρελαίου χρησιμοποιώντας μεταφορές από πλοίο σε πλοίο, ψευδείς αναφορές στο σύστημα αυτόματης αναγνώρισης, πλαστά έγγραφα και άλλα μέσα».
Η καταγγελία ισχυρίζεται επίσης ότι ο ναυλωτής του πλοίου «χρησιμοποίησε το χρηματοπιστωτικό σύστημα των ΗΠΑ για να διευκολύνει τη μεταφορά ιρανικού πετρελαίου». Αυτό που επίσης αναγράφεται είναι ότι βάσει της επίμαχης καταγγελίας, το πετρέλαιο αποτελούσε ιδιοκτησία ή παρείχε «πηγή επιρροής» στο IRGC και στο IRGC-QF, «οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί από τις ΗΠΑ ως ξένες τρομοκρατικές οργανώσεις και ότι το πετρέλαιο διευκόλυνε τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες». Οπως χαρακτηριστικά αναγράφεται, «τα έγγραφα ισχυρίζονται ότι τα κέρδη από τις πωλήσεις πετρελαίου υποστηρίζουν όλο το φάσμα των κακόβουλων δραστηριοτήτων του IRGC, συμπεριλαμβανομένης της διάδοσης των όπλων μαζικής καταστροφής και των μέσων παράδοσής τους, της υποστήριξης της τρομοκρατίας και των εγχώριων και διεθνών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων».
«Διευκόλυναν την πώληση πετρελαίου από το Ιράν»
Σύμφωνα με όσα αναγράφονται στην σχετική απόφαση που εξέδωσε το Περιφερειακό Δικαστήριο των ΗΠΑ για την περιφέρεια της Κολούμπια στις 16 Μαρτίου 2023, οι δύο εναγόμενες εταιρείες, δηλαδή η Empire Navigation, η Suez Rajan Limited και «άλλοι γνωστοί και άγνωστοι στις Ηνωμένες Πολιτείες», από τον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο του 2022, «διευκόλυναν την πώληση πετρελαίου από το Ιράν, τελικά προς όφελος του IRGC και της δύναμης Qods του IRGC εν μέρει μέσω χρηματοδότησης στις ΗΠΑ».
Αναφορικά με τις μεθόδους που –σύμφωνα πάντα με την επίμαχη απόφαση– οι εναγόμενοι χρησιμοποίησαν, αναγράφεται ότι αυτοί «απέκρυψαν ότι η IRGC και το IRGC-QF θα επωφελούνταν από τη συναλλαγή αυτή και με τον τρόπο αυτό εξαπάτησαν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα για τη διεκπεραίωση των πληρωμών», ενώ παράλληλα «καταχώρισαν ψευδείς πληροφορίες τόσο στο ημερολόγιο όσο και στο βιβλίο καταγραφής πετρελαίου», σε μια προσπάθεια «να αποκρύψουν την ιρανική προέλευση του φορτίου».
Στις 11 Φεβρουαρίου 2022 και στις 16 Φεβρουαρίου 2022, μια τράπεζα των ΗΠΑ με έδρα τη Νέα Υόρκη επεξεργάστηκε συναλλαγές ύψους 712.500 δολαρίων ΗΠΑ και 516.233,95 δολαρίων ΗΠΑ, καθώς οι εναγόμενοι φέρονται σύμφωνα με τη συγκεκριμένη απόφαση να απέκρυψαν «ότι οι δικαιούχοι αυτής της συναλλαγής θα ήταν το IRGC και το IRGC-GF». Παράλληλα, στην απόφαση αναγράφεται επίσης ότι «τον Ιανουάριο ή τον Φεβρουάριο του 2022» οι συνυπεύθυνοι χειριστές και ναυλωτές του Suez Rajan, «ανέφεραν ψευδώς στο ημερολόγιο του πλοίου ότι είχε παραλάβει περίπου 979.934 βαρέλια πετρελαίου από το CS Brilliance, ενώ στην πραγματικότητα είχε παραλάβει λιγότερα από περίπου 4.000 βαρέλια πετρελαίου».
Σύμφωνα με όσα γράφτηκαν τότε στον Τύπο, «ο δικηγόρος της Empire Navigation, Απόστολος Τουρκαντώνης, ομολόγησε την ενοχή της ναυτιλιακής εταιρείας τον Απρίλιο –για μια μόνο κατηγορία– για παραβίαση των κυρώσεων κατά του Ιράν».