REUTERS, A.P.
Σε φαινόμενο ντόμινο εξελίσσεται η διπλωματική ρήξη μεταξύ της Τουρκίας και σειράς ευρωπαϊκών χωρών, με αφορμή αντιτουρκικές και αντιμουσουλμανικές εκδηλώσεις στις εν λόγω χώρες, που υποκινούνται από ακροδεξιούς παράγοντες. Υστερα από το πρώτο κρούσμα, που σημειώθηκε στη Σουηδία και είχε ως αποτέλεσμα να αναστείλει η Τουρκία τις διαβουλεύσεις για την ένταξη της χώρας (όπως και της Φινλανδίας) στο ΝΑΤΟ, νέα μέτωπα άνοιξαν με τη Δανία και την Ολλανδία, οι πρεσβευτές των οποίων κλήθηκαν χθες στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών για να τους επιδοθεί διαμαρτυρία.
Πέτρα του σκανδάλου είναι ο Ράσμους Παλουντάν, ακροδεξιός με δανέζικη και σουηδική υπηκοότητα, ο οποίος εξόργισε την Τουρκία οργανώνοντας, στις 21 Ιανουαρίου, εκδήλωση διαμαρτυρίας στη Στοκχόλμη, στη διάρκεια της οποίας έκαψε επιδεικτικά ένα Κοράνι. Ο Τούρκος πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν καταδίκασε την κυβέρνηση της Σουηδίας για το γεγονός ότι έδωσε άδεια για την πραγματοποίηση της εκδήλωσης και ματαίωσε μια κρίσιμη συνάντηση στις Βρυξέλλες όπου θα γινόταν προσπάθεια να γεφυρωθούν οι διαφορές που εμποδίζουν την Αγκυρα να δώσει το πράσινο φως για την ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ.
Διαδηλώσεις εναντίον της βεβήλωσης σε Πακιστάν, Λίβανο, Ιράκ και Αφγανιστάν, ενώ το τουρκικό ΥΠΕΞ κάλεσε τους πρεσβευτές Δανίας και Ολλανδίας για να τους επιδοθεί διαμαρτυρία.
Ιρανοί μουσουλμάνοι, διαμαρτυρόμενοι για την πράξη του Παλουντάν, καίνε τη σουηδική σημαία μετά την προσευχή στην Τεχεράνη. [EPA/ABEDIN TAHERKENAREH]
Σε συνέντευξή του στη σουηδική εφημερίδα Aftonbladet, ο Παλουντάν είχε δηλώσει ότι είναι έτοιμος να οργανώσει ανάλογη εκδήλωση μπροστά από την τουρκική πρεσβεία στην Κοπεγχάγη και ότι αυτό θα επαναλαμβάνεται κάθε Παρασκευή, μέχρις ότου η Τουρκία άρει τις αντιρρήσεις της και προσυπογράψει την ένταξη της Σουηδίας στη Συμμαχία. Δημοσιεύματα του Τύπου ανέφεραν ότι ο ακροδεξιός ακτιβιστής σκοπεύει να ξεκινήσει τον αντιμουσουλμανικό ακτιβισμό του στη Δανία καίγοντας ένα Κοράνι μπροστά από τζαμί της Κοπεγχάγης και στη συνέχεια να μεταφέρει τις δραστηριότητές του έξω από την τουρκική και τη ρωσική πρεσβεία. Χθες το απόγευμα έκαψε αντίγραφο από το Κοράνι μπροστά από υζαμί και την τουρκική πρεσβεία στην Κοπεγχάγη. Σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσει, μέσω Instagram, τις προκλητικές πρωτοβουλίες του, υποστήριξε ότι είναι «χριστιανός σε μια χριστιανική χώρα», κάτι που, κατά τη γνώμη του, του δίνει το δικαίωμα για παρόμοιες πράξεις εναντίον ξένων και αλλοθρήσκων.
Δικηγόρος το επάγγελμα, ο 41χρονος Παλουντάν είναι ιδρυτής του ακροδεξιού κόμματος «Σκληρή γραμμή», που υιοθετεί επιθετική στάση έναντι των μεταναστών και κινείται στο πολιτικό περιθώριο, αποτυγχάνοντας να εκλέξει αντιπρόσωπό του στις βουλευτικές, περιφερειακές ή έστω δημοτικές εκλογές. Στη Δανία, το μέγιστο ποσοστό που έλαβε σε εθνική αναμέτρηση η «Σκληρή γραμμή» ήταν 1,8%, ενώ στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές της Σουηδίας έλαβε μόλις 156 ψήφους σε πανεθνικό επίπεδο.
Σε πορεία διαμαρτυρίας στο Καράτσι του Πακιστάν, μέλη του ισλαμικού κόμματος κρατούν ομοίωμα του ακροδεξιού ακτιβιστή. [EPA/SHAHZAIB AKBER]
Οπως ανέφερε το πρακτορείο Anadolu, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών «διαμαρτυρήθηκε έντονα» στον Δανό υπουργό Ντάνι Ανάν για την άδεια πραγματοποίησης της συγκέντρωσης που δόθηκε στον Παλουντάν, θεωρώντας ότι πρόκειται για «έγκλημα μίσους» και χαρακτηρίζοντας τη στάση των δανέζικων αρχών «απαράδεκτη». Σε παρόμοιους τόνους κινήθηκε το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών και με τον Ολλανδό πρεσβευτή Τζόεπ Βίτζναντς, στον οποίο διαμαρτυρήθηκε για την «αχρεία επίθεση» εναντίον του Κορανίου, σε ανάλογη αντιμουσουλμανική εκδήλωση που έλαβε χώρα στη Χάγη, όταν ο Εντουιν Βάγκενσβελντ, ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος Pegida, έσκισε σελίδες του Κορανίου και τις ποδοπάτησε επιδεικτικά έξω από το κτίριο του ολλανδικού κοινοβουλίου.
Αντιδράσεις
Τα πρόσφατα περιστατικά βεβήλωσης του Κορανίου προκάλεσαν κύμα διαδηλώσεων διαμαρτυρίας σε αρκετές μουσουλμανικές χώρες ύστερα από τις χθεσινές, καθιερωμένες προσευχές της Παρασκευής. Στην πρωτεύουσα του Πακιστάν, Ισλαμαμπάντ, ισχυρή αστυνομική δύναμη σταμάτησε οργισμένους διαδηλωτές που επιχείρησαν να πορευτούν προς την πρεσβεία της Σουηδίας. Ανάλογες διαδηλώσεις έγιναν στην Καμπούλ και άλλες πόλεις του Αφγανιστάν, ενώ στη Βηρυτό χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στην κεντρική πλατεία των Μαρτύρων. Μεγάλη έκταση έλαβαν οι διαδηλώσεις διαμαρτυρίας στο Ιράκ, όπου ο ισχυρής επιρροής κληρικός και πολιτικός Μοκτάντα αλ Σαντρ προειδοποίησε ότι η βεβήλωση του Κορανίου «θα επισύρει τη θεϊκή οργή» εναντίον των υπαιτίων.