Kathimerini.com.cy
Κορυφώνεται ο προεκλογικός αγώνας στην Τουρκία 24 ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες με πάνω από 60 εκατ. ψηφοφόρους να αποφασίζουν για την επόμενη ημέρα στην προεδρία της χώρας. Η αναμέτρηση, η οποία θα ξεκινήσει αύριο Κυριακή και θα ολοκληρωθεί στις 28 Μαΐου, θεωρείται καθοριστική, δεδομένου του ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βρίσκεται στην εξουσία από το 2003. Η «Κ» θα παρακολουθεί λεπτό προς λεπτό τη διαδικασία και θα ενημερώνει τους αναγνώστες της για όλες τις εξελίξεις. Η επόμενη ημέρα έχει ιδιαίτερες προεκτάσεις τόσο για την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου όσο και για την Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ, ενώ για τη Κύπρο και την Ελλάδα οι εκλογές αποτελούν θέμα υψηλού ενδιαφέροντος λόγω του Κυπριακού και των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Σημειώνεται ότι υποψήφιοι για την Προεδρία είναι οι Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, Σινάν Ογάν, ενώ ο Μουαρέμ Ιντζέ ανακοίνωσε ότι αποσύρει την υποψηφιότητά του, τρεις ημέρες πριν από την εκλογική αναμέτρηση.
Πάντως, όπως ανέφερε στον «ΣΠΟΡ FM 95.0» και την εκπομπή «ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΕΙΔΗΣΕΩΝ» ο Διεθνολόγος Γιάννης Ιωάννου, οι συμπυκνωμένες εξελίξεις που προέκυψαν αυτή την εβδομάδα, όπως ο πετροβολισμός του επιτελείου του Κιλιτσντάρογλου, η επίθεση στον Εκρέμ Ιμάμογλου και η απόσυρση του Ιντζέ μετά από σκάνδαλο που τον φέρει να εμπλέκεται σε βίντεο σεξουαλικής φύσεως, καταδεικνύουν ότι οι εκλογές στην Τουρκία θα διεξαχθούν εν μέσω εντάσεων και υψηλών ρητορικών τόνων. Το τελευταίο μάλιστα προκάλεσε την έντονη αντίδραση του του Κιλιτσντάρογλου ο οποίος κατέδειξε την Ρωσία ως μια χώρα η οποία αναμιγνύεται στις τουρκικές εκλογές, στέλνοντας παράλληλα ένα ισχυρό μήνυμα με τελικό αποδέκτη την Ε.Ε. και τη Δύση.
Υποστηρικτές του υποψηφίου για την προεδρία της Τουρκίας Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ηγέτη του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), στην προεκλογική του εκστρατεία στην Προύσα της Τουρκίας, 11 Μαΐου 2023.
Τα δύο βασικά σενάρια
Σύμφωνα με όσα δήλωσε ο κ. Ιωάννου αναμένεται μια πολύ ενδιαφέρουσα και κομβική εκλογική αναμέτρηση στην οποία υπάρχουν ρεαλιστικές πιθανότητες να επικρατήσει, στον πρώτο γύρο, ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. Ωστόσο, εκτίμησε πως δεν θα υπάρξει αυτοδύναμο αποτέλεσμα. Όπως είπε, τα βασικά σενάρια είναι:
- Αυτό της νίκης Κιλισντάρογλου αλλά η εθνική συμμαχία των «6» να απωλέσει τον έλεγχο της τουρκικής εθνοσυνέλευσης το οποίο θα περιπλέξει τα πράγματα όσον αφορά τη συζήτηση για τη συνταγματική μεταρρύθμιση στην Τουρκία και τη μετάβαση σε ένα σύστημα που δεν θα είναι τόσο προσωποπαγές όπως το έκανε μετά το δημοψήφισμα ο Ερντογάν.
- Αυτό της επανεκλογής του Ερντογάν στο οποίο θα δούμε να διαλύεται η ενωμένη αντιπολίτευση ενάντια στους Ισλαμιστές και του AKP.
Ο κ. Ιωάννου εξέφρασε την πεποίθηση ότι θα υπάρξουν εντάσεις κατά τη διάρκεια της διεξαγωγής των εκλογών, κυρίως αν επικρατήσει ο Κιλιτσντάρογλου στον πρώτο γύρο, ωστόσο διαμήνυσε πως το τουρκικό εκλογικό σώμα και το πολιτικό σύστημα λειτουργούν δημοκρατικά, παρά τον αυταρχισμό του Ερντογάν. «Σίγουρα θα είναι μια αμφίρροπη εκλογική αναμέτρηση. Στην Τουρκία πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη ότι συχνά οι δημοσκοπήσεις πέφτουν έξω, όμως η κοινωνική δυναμική και ο χρόνος τον εκλογών δείχνει ότι υπάρχει ένα ρεαλιστικό σενάριο αλλαγής παραδείγματος», πρόσθεσε.
Πορτρέτο του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και μια τουρκική σημαία στην Προύσα, Τουρκία, 11 Μαΐου 2023.
Αναμόχλευση στο Κυπριακό
Σε σχέση με το Κυπριακό, ο κ. Ιωάννου σημείωσε πως δεν απασχόλησε ιδιαίτερα τον προεκλογικό. Ενδιαφέρον, όπως είπε, είναι ότι πλέον το Κυπριακό δεν αφορά μόνο την προβολή της Άγκυρας στον γεωγραφικό χώρο των κατεχομένων και εντός της τ/κ κοινότητας αλλά εντάσσεται σε μεγάλο βαθμό σε μια πολύ μεγαλύτερη ομπρέλα θεμάτων που αφορά την Ανατολική Μεσόγειο. «Ανεξαρτήτως αποτελέσματος, αλλά κυρίως στο σενάριο εκλογής Κιλιτσντάρογλου κατά το οποίο θα γίνει γενναίο άνοιγμα προς τη Δύση, θεωρώ ότι θα υπάρξει μια αναμόχλευση στο Κυπριακό», υποστήριξε.
Πώς η τ/κ κοινότητα αντιμετωπίζει τις τουρκικές εκλογές
Στην εκλογική αναμέτρηση της 14ης Μαΐου καταγράφεται αναβαθμισμένο και εντονότερο ενδιαφέρον της τουρκοκυπριακής κοινωνίας. Αυτό ανέφερε στην έντυπη «Κ» ο λέκτορας Τούρκικων και Μεσανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, Νίκος Μούδουρος, απαντώντας στο ερώτημα για το πώς η τ/κ κοινωνία εν γένει, και τα τ/κ κόμματα αντιμετωπίζουν τις τουρκικές εκλογές. «Μάλιστα, θα μπορούσε να λεχθεί ότι αυτό το ενδιαφέρον είναι πολλαπλάσιο, εάν συγκριθεί με τη γενική σιωπή των πολιτικών κομμάτων». Όπως εξηγεί ο κ. Μούδουρος η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα κυρίως της σαφέστατης επιδείνωσης των σχέσεων Τουρκίας – Τουρκοκυπρίων την τελευταία δεκαετία και της ξεκάθαρης εντατικοποίησης της αντιπαράθεσης, τονίζοντας πως μεγάλο μέρος της τουρκοκυπριακής κοινότητας παρακολουθεί με αγωνία, καθώς θεωρεί κομβικό σημείο στη διαδικασία περιθωριοποίησης της κοινοτικής της ταυτότητας μια πιθανή επανεκλογή Ερντογάν. Σημειώνει επίσης πως το δίλημμα που κυριαρχεί σε αυτούς του κύκλους της κοινότητας, δεν είναι η προσδοκία ότι ο Κιλιτσντάρογλου θα υιοθετήσει ολοκληρωτικά τις δικές τους θέσεις, αλλά η προτεραιότητα απεγκλωβισμού από την πολιτική πολιτισμικής και οικονομικής «προσάρτησης» που προκάλεσε ο Ερντογάν τα τελευταία χρόνια στην τ/κ κοινότητα.
«H κοινωνική δυναμική και ο χρόνος τον εκλογών δείχνει ότι υπάρχει ένα ρεαλιστικό σενάριο αλλαγής παραδείγματος», λέει ο Διεθνολόγος Γιάννης Ιωάννου.
Ερντογάν στην «Κ»: Να αφήσουμε στην άκρη τις εχθρότητες
Σε σχέση με τα Ελληνοτουρκικά, ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σε δηλώσεις του στην «Κ» και τον δημοσιογράφο Μανώλη Κωστίδη, εξέφρασε την επιθυμία να αρχίσει μία νέα εποχή στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία. Συγκεκριμένα τόνισε: «με την Ελλάδα μπορούμε να αφήσουμε στην άκρη τις εχθρότητες και τους ανταγωνισμούς, αυτό έφθειρε πολύ και τις δύο χώρες και δεν πρέπει να συνεχιστεί. Εύχομαι οι εκλογές και της Ελλάδας και της Τουρκίας να γίνουν η αρχή μιας νέας εποχής. Εμείς από την Τουρκία στέλνουμε στην Ελλάδα τους εγκάρδιους φιλικούς χαιρετισμούς μας». Σε ερώτηση αν έχει να στείλει κάποιο μήνυμα ή ευχή στον Κυριάκο Μητσοτάκη εκείνος απάντησε: «αυτές τις εντυπώσεις πρέπει να τις διατηρήσει ο Μητσοτάκης και να τηρήσει τους λόγους του».
Πού εστιάζει ο διεθνής Τύπος
Στον ξένο τύπο η συζήτηση για τις εκλογές στην Τουρκία επικεντρώνεται στο αποτέλεσμα και τον αντίκτυπο που θα έχει για τους πολίτες της χώρας. Σε ανάλυσή του ο Guardian αναφέρει ότι οι ψηφοφόροι θα έρθουν αντιμέτωποι με μια σκληρή επιλογή που όχι μόνο θα καθορίσει το μέλλον της χώρας τους, αλλά θα αντηχήσει ευρύτερα. Όπως αναφέρεται, ο Ερντογάν ήταν μέρος μιας ευρύτερης παγκόσμιας στροφής προς τον αυταρχισμό και η ήττα του, μετά από 20 χρόνια στην εξουσία, θα μπορούσε να επιτρέψει στην Τουρκία να επιστρέψει προς τη δημοκρατία και τη μεγαλύτερη ελευθερία. Αντίθετα, άλλη μία νίκη του Τούρκου Προέδρου μπορεί να οδηγήσει τη χώρα σε πλήρη απολυταρχία και στην καταστροφή βασικών θεσμών και της κοινωνίας των πολιτών. Από την πλευρά του, ο Economist παίρνει θέση υπέρ της τουρκικής αντιπολίτευσης, με το πρωτοσέλιδο του πιο πρόσφατου τεύχους του εβδομαδιαίου βρετανικού περιοδικού να γράφει «Ο Ερντογάν πρέπει να φύγει. Σώστε τη δημοκρατία. Ψηφίστε!». Το CNN δημοσιεύει άρθρο με τίτλο «Μια συντετριμμένη από τον σεισμό Τουρκία. Μπορεί ο ισχυρός ηγέτης του να επιβιώσει από τον μετασεισμό;» παραθέτοντας δηλώσεις σεισμόπληκτων και τις θέσεις τους σε σχέση με τη διαχείριση της κατάστασης από τον Τούρκο Πρόεδρο. Ο διεθνής τύπος εστιάζει και στις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ και τις ΗΠΑ, με το Politico να γράφει ότι οι εκλογές θα παίξουν σημαντικό ρόλο στην ασφάλεια στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή καθώς το ποιος θα εκλεγεί μπορεί να καθορίσει τον ρόλο της Τουρκίας στη συμμαχία του ΝΑΤΟ, τη σχέση της με τις ΗΠΑ, την Ε.Ε και τη Ρωσία, τη μεταναστευτική πολιτική, το ρόλο της Άγκυρας στον πόλεμο στην Ουκρανία και πώς χειρίζεται τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
