ΠΗΓΗ: Reuters
Η Ρωσία ενδέχεται να δεχθεί τη χρήση 300 δισ. δολαρίων από δεσμευμένα κρατικά περιουσιακά στοιχεία για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, αλλά απαιτεί ένα μέρος αυτών να διατεθεί στις περιοχές που ελέγχει, σύμφωνα με τρεις πηγές που επικαλείται το Reuters.
Η πληροφορία αυτή γνωστοποιείται καθώς Ρωσία και Ηνωμένες Πολιτείες πραγματοποίησαν τις πρώτες άμεσες συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία στις 18 Φεβρουαρίου στη Σαουδική Αραβία.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να συναντηθούν σύντομα.
Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, η Δύση πάγωσε 300-350 δισ. δολάρια ρωσικών κρατικών κεφαλαίων, τα περισσότερα σε ευρωπαϊκά, αμερικανικά και βρετανικά κρατικά ομόλογα, διακρατούμενα σε ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Η πρόταση για τη χρήση των κεφαλαίων
Παρότι οι συνομιλίες βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο, η Μόσχα φέρεται να εξετάζει τη χρήση ενός σημαντικού μέρους των δεσμευμένων πόρων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας στο πλαίσιο μιας πιθανής συμφωνίας ειρήνης, όπως ανέφεραν τρεις πηγές.
Ωστόσο, η Ρωσία επιδιώκει να διασφαλίσει ότι μέρος των κεφαλαίων θα διατεθεί στις υπό τον έλεγχό της περιοχές.
Σύμφωνα με εκτίμηση της Παγκόσμιας Τράπεζας πριν από έναν χρόνο, το κόστος ανοικοδόμησης της Ουκρανίας ανέρχεται στα 486 δισ. δολάρια.
Εκατοντάδες χιλιάδες στρατιώτες έχουν σκοτωθεί ή τραυματιστεί, ενώ εκατομμύρια Ουκρανοί έχουν εκτοπιστεί σε χώρες της Ευρώπης και στη Ρωσία.
Οι πηγές που επικαλείται το Reuters ζήτησαν να μην κατονομαστούν λόγω της ευαισθησίας των συζητήσεων, ενώ το Κρεμλίνο απέφυγε να σχολιάσει.
Διπλωματικές και οικονομικές προκλήσεις
Η ιδέα της χρήσης των δεσμευμένων ρωσικών κεφαλαίων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας δεν έχει αναφερθεί προηγουμένως και μπορεί να σηματοδοτεί πιθανά σημεία διαπραγμάτευσης καθώς Μόσχα και Ουάσιγκτον διερευνούν τρόπους τερματισμού του πολέμου.
Η Ρωσία έχει καταστήσει σαφές ότι απαιτεί απόσυρση των ουκρανικών δυνάμεων από τα εδάφη που διεκδικεί και τερματισμό των προσπαθειών ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
Η ουκρανική κυβέρνηση από την πλευρά της ζητά πλήρη αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων και εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση.
Δεν είναι σαφές αν η πρόταση για τα δεσμευμένα κεφάλαια τέθηκε στη συνάντηση της Σαουδικής Αραβίας.
Το G7 έχει δηλώσει πως τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα παραμείνουν δεσμευμένα έως ότου η Ρωσία πληρώσει για τις ζημιές που προκάλεσε στην Ουκρανία. Ο Τραμπ έχει εκφράσει την επιθυμία να επανενταχθεί η Ρωσία στο G7.
Η Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας διευκρίνισε ότι δεν εμπλέκεται σε συνομιλίες για την άρση των κυρώσεων ή την αποδέσμευση των ρωσικών αποθεμάτων. Η Ρωσία έχει καταδικάσει προηγουμένως τις δυτικές προτάσεις χρήσης των κεφαλαίων αυτών ως «κλοπή».
Διχασμένη η Δύση
Το μέλλον των δεσμευμένων ρωσικών πόρων αποτελεί αντικείμενο έντονης συζήτησης στη Δύση. Μια πρόταση που εξετάζεται είναι η διοχέτευσή τους στην Ουκρανία μέσω ενός μηχανισμού χρηματοδότησης.
Ωστόσο, η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα εκφράζουν επιφυλάξεις, προειδοποιώντας ότι μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να προκαλέσει νομικές προκλήσεις και να πλήξει το ευρώ ως αποθεματικό νόμισμα.
Σύμφωνα με μία από τις πηγές του Reuters, η Ρωσία θα μπορούσε να αποδεχθεί την κατανομή έως και δύο τρίτων των δεσμευμένων κεφαλαίων για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, εφόσον υπάρχουν εγγυήσεις διαχείρισης. Το υπόλοιπο θα διατεθεί στις περιοχές υπό ρωσικό έλεγχο.
Μια άλλη πηγή ανέφερε πως η Μόσχα είναι ανοιχτή στη χρήση των κεφαλαίων, αλλά είναι πολύ νωρίς για να αποφασιστεί η ακριβής κατανομή.
Παράλληλα, η Ρωσία αναμένεται να απαιτήσει την άρση του «παγώματος» των περιουσιακών της στοιχείων στο πλαίσιο μιας σταδιακής χαλάρωσης των κυρώσεων.
Ορισμένοι αξιωματούχοι στη Μόσχα προειδοποιούν πως η κατάσχεση των κεφαλαίων παραβιάζει τις αρχές της ελεύθερης αγοράς και θα μπορούσε να υπονομεύσει την εμπιστοσύνη στις διεθνείς τραπεζικές συναλλαγές.
Σε αντίποινα, η Ρωσία έχει προτείνει νομοσχέδιο που θα επιτρέπει την κατάσχεση κεφαλαίων εταιρειών και επενδυτών από χώρες που της έχουν επιβάλει κυρώσεις. Το νομοσχέδιο δεν έχει ακόμη τεθεί σε ψηφοφορία στη ρωσική Δούμα.
Τη στιγμή που δεσμεύθηκαν τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, η Ρωσία κατείχε περίπου 207 δισ. δολάρια σε ευρώ, 67 δισ. δολάρια σε αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία και 37 δισ. σε βρετανικά ομόλογα. Επιπλέον, κατείχε αποθέματα σε γεν, καναδικά και αυστραλιανά δολάρια, και ελβετικά φράγκα.
Τα περισσότερα από τα δεσμευμένα κεφάλαια, ύψους 159 δισ. ευρώ, βρίσκονται υπό τη διαχείριση της βελγικής Euroclear Bank.
Αν και η δέσμευση των κεφαλαίων έχει εξοργίσει τη Μόσχα, ακόμα και σκληροπυρηνικοί αξιωματούχοι παραδέχονται ότι ενδέχεται να χρειαστεί ένας συμβιβασμός.
Η επικεφαλής του ρωσικού δικτύου RT, Μαργαρίτα Σιμονιάν, είχε προτείνει το 2023 τα χρήματα να χρησιμοποιηθούν ως «αντάλλαγμα» για τις περιοχές που ελέγχει η Ρωσία.
Οι κατεχόμενες περιοχές αντιπροσωπεύουν περίπου το 1% του ρωσικού ΑΕΠ, αλλά παράγουν το 5% της ρωσικής συγκομιδής σιτηρών.
Ορισμένοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι η σημασία τους για τη ρωσική οικονομία θα μπορούσε να αυξηθεί αν παραμείνουν υπό ρωσικό έλεγχο.
