ΠΗΓΗ: Reuters
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία συμφώνησαν να συνεχίσουν τις προσπάθειες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, μετά τον πρώτο γύρο συνομιλιών που πραγματοποιήθηκε στο Ριάντ χωρίς τη συμμετοχή του Κιέβου.
Η συνάντηση διήρκεσε πάνω από 4 ώρες και σηματοδοτεί την πρώτη επίσημη διπλωματική επαφή μεταξύ των δύο πλευρών με στόχο την παύση της πιο αιματηρής σύγκρουσης στην Ευρώπη από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ωστόσο, το γεγονός ότι η Ουκρανία δεν συμμετείχε στις συνομιλίες έχει προκαλέσει ανησυχία στο Κίεβο και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, καθώς φοβούνται πως μια πιθανή συμφωνία μπορεί να αγνοήσει τα δικά τους συμφέροντα.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούμπιο, επιχείρησε να καθησυχάσει, δηλώνοντας ότι «κανείς δεν παρακάμπτεται» και ότι ο τερματισμός του πολέμου πρέπει να γίνει αποδεκτός από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, συμπεριλαμβανομένων της Ουκρανίας, της Ευρώπης και της Ρωσίας.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Μάικ Γουόλτζ, ανέφερε ότι η ειρήνη πρέπει να είναι μόνιμη και ότι η διαπραγμάτευση θα περιλαμβάνει τόσο εδαφικά ζητήματα όσο και εγγυήσεις ασφαλείας. «Η πραγματικότητα είναι ότι θα υπάρξει συζήτηση για εδάφη και για εγγυήσεις ασφαλείας», δήλωσε. Ο απεσταλμένος των ΗΠΑ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ, χαρακτήρισε τις συνομιλίες «θετικές, εποικοδομητικές και προσανατολισμένες στη λύση».
Η εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Τάμι Μπρους, δήλωσε ότι οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ορίσουν ομάδες υψηλού επιπέδου για να εργαστούν πάνω σε έναν «βιώσιμο και αποδεκτό για όλες τις πλευρές» δρόμο προς την ειρήνη.
Η Μόσχα απαιτεί περισσότερα
Την ώρα που οι συνομιλίες βρίσκονταν σε εξέλιξη, η Ρωσία σκλήρυνε τη διαπραγματευτική της στάση.
Η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ, Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε ότι η αποτροπή της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ «δεν είναι αρκετή». Η Μόσχα απαιτεί την επίσημη ακύρωση της υπόσχεσης που δόθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του Βουκουρεστίου το 2008 ότι το Κίεβο θα μπορούσε μελλοντικά να ενταχθεί στη Συμμαχία. «Αλλιώς, αυτό το πρόβλημα θα συνεχίσει να δηλητηριάζει την ευρωπαϊκή ήπειρο», είπε χαρακτηριστικά.
Επιπλέον, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, κατέστησε σαφές ότι η Ρωσία δεν θα δεχτεί την παρουσία στρατευμάτων του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία, ανεξάρτητα από το αν επιχειρούν υπό τη σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή με εθνικά σύμβολα.
Προοπτικές και διλήμματα
Ο Ρούμπιο δήλωσε ότι η ρωσική πλευρά έδειξε «προθυμία να εμπλακεί σοβαρά στη διαδικασία», ωστόσο, παραμένει ανοιχτό το ερώτημα αν μια συμφωνία μπορεί να προχωρήσει χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας.
Η προθυμία της Μόσχας να συνεχίσει τις συνομιλίες συνοδεύεται από «έντονο ενδιαφέρον» για την άρση των οικονομικών κυρώσεων, όπως δήλωσε ο Λαβρόφ.
Παράλληλα, η Ουάσινγκτον παρέμεινε ασαφής ως προς το ενδεχόμενο χαλάρωσης των κυρώσεων, με τον Ρούμπιο να επισημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία έχει επιβάλει δικά της μέτρα, «θα πρέπει να βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων».
Δεν έχει οριστεί ημερομηνία για πιθανή συνάντηση μεταξύ Τραμπ και Πούτιν, αν και αμφότεροι έχουν εκφράσει ενδιαφέρον.
Ωστόσο, η ταχεία κινητοποίηση της Ουάσινγκτον προς μια ειρηνευτική διαδικασία έχει προκαλέσει ανησυχία στο Κίεβο και στην Ευρώπη, όπου εκφράζονται φόβοι ότι οι ΗΠΑ και η Ρωσία μπορεί να καταλήξουν σε μια συμφωνία που θα επιβραβεύει τη ρωσική εισβολή και θα αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικών απειλών από τη Μόσχα.
Ποιοι έλαβαν μέρος
Στις συνομιλίες συμμετείχαν, από αμερικανικής πλευράς, ο υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας, Μάικ Γουόλτς, και ο απεσταλμένος του Τραμπ για τη Μέση Ανατολή, Στιβ Γουίτκοφ. Από ρωσικής πλευράς, συμμετείχαν ο υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, και ο βετεράνος διπλωμάτης και σύμβουλος του Πούτιν, Γιούρι Ουσάκοφ.
«Οι διαπραγματεύσεις δεν πρέπει να γίνονται πίσω από την πλάτη μας»
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ανακοίνωσε ότι αναβάλλει την προγραμματισμένη για την Τετάρτη επίσκεψή του στη Σαουδική Αραβία για τις 10 Μαρτίου.
Παράλληλα, ξεκαθάρισε ότι καμία απόφαση για τον τερματισμό του πολέμου δεν μπορεί να ληφθεί χωρίς τη συμμετοχή του Κιέβου.
«Οι διαπραγματεύσεις δεν πρέπει να γίνονται πίσω από την πλάτη μας», δήλωσε, αναφερόμενος στις συνομιλίες ΗΠΑ – Ρωσίας στο Ριάντ.
Ο Ζελένσκι τόνισε ότι για να διασφαλιστεί μια δίκαιη ειρήνη, οι συνομιλίες για τις εγγυήσεις ασφαλείας της Ουκρανίας πρέπει να περιλαμβάνουν τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρώπη, αλλά και την Τουρκία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος δήλωσε επίσης ότι είχε «εποικοδομητικές» συνομιλίες με τον Τούρκο ομόλογό του, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενώ ανέφερε πως αναμένει την αμερικανική αντιπροσωπεία στο Κίεβο.
Αναγνώρισε ότι καμία από τις δύο πλευρές δεν μπορεί να επιτύχει πλήρη στρατιωτική νίκη, αλλά σημείωσε ότι η έλλειψη διάθεσης των ΗΠΑ και ορισμένων ευρωπαϊκών χωρών να υποστηρίξουν την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ συμπίπτει με τις απαιτήσεις της Ρωσίας.
Η θέση της Ευρώπης
Σαφές μήνυμα ότι η Ευρώπη και η Ουκρανία θα πρέπει να μετάσχουν στις διαπραγματεύσεις για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, καθώς αφορά το μέλλον της «αρχιτεκτονικής ασφάλειας» της Γηραιάς Ηπείρου έστειλε η έκτακτη σύνοδος στο Παρίσι, που συγκάλεσε χθες Δευτέρα ο Γάλλος πρόεδρος, ενόψει των σημερινών ειρηνευτικών συνομιλιών ΗΠΑ – Ρωσίας στη Σαουδική Αραβία.
Δεν έλειψαν ωστόσο οι συγκρούσεις, καθώς Γερμανία, Πολωνία και Ισπανία εξέφρασαν ανοιχτά την απροθυμία τους για την αποστολή ειρηνευτικών στρατευμάτων στην Ουκρανία.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων από έξι κράτη-μέλη (Γερμανία, Πολωνία, Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία και Δανία), οι επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών και του ΝΑΤΟ, καθώς και ο πρωθυπουργός της Βρετανίας, που προσκλήθηκαν στο Παρίσι συμφώνησαν στην ανάγκη άμεσης ενίσχυσης της ευρωπαϊκής άμυνας παραδεχόμενοι ότι η ευρωπαϊκή ασφάλεια βρίσκεται σε «σημείο καμπής».
