Money Review
Αναπόφευκτο μοιάζει πια το τέλος της εξαιρετικά σύντομης θητείας του Michel Barnier στη θέση του πρωθυπουργού της Γαλλίας, καθώς η προσπάθειά του να κλείσει τη δημοσιονομική «τρύπα» της χώρας περνώντας έναν αμφιλεγόμενο προϋπολογισμό χωρίς την έγκριση του κοινοβουλίου, οδηγεί σε πρόταση δυσπιστίας κατά της έτσι και αλλιώς εύθραυστης κυβέρνησής του.
Η πρόταση δυσπιστίας, την οποία κατέθεσαν το αριστερό μπλοκ και το ακροδεξιό κόμμα της Marine Le Pen, θα συζητηθεί την Τετάρτη το απόγευμα. Και η κυβέρνηση του Barnier αναμένεται να την χάσει, καθώς τα κόμματα που την στηρίζουν δεν έχουν τους βουλευτές που χρειάζονται για να αντικρούσουν την κίνηση των δύο ομάδων.
Εάν το κοινοβούλιο πράγματι αποπέμψει τον Barnier, θα πρόκειται για μια εξαιρετικά ντροπιαστική εξέλιξη, αφού θα είναι η πρώτη γαλλική κυβέρνηση που χάνει πρόταση δυσπιστίας από το 1962. Παράλληλα, θα εντείνει τις ανησυχίες για μια κρίση στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, η οποία απειλεί να προκαλέσει μετασεισμούς σε ολόκληρη τη νομισματική ένωση.
Οι δραματικές αυτές εξελίξεις έρχονται αφότου ο Barnier χρησιμοποίησε τη Δευτέρα έναν αμφιλεγόμενο συνταγματικό ελιγμό για να περάσει ένα νομοσχέδιο για την χρηματοδότηση της κοινωνικής ασφάλισης παρακάμπτοντας το κοινοβούλιο.
Θα πέσει η κυβέρνηση;
Σύμφωνα με το Politico, είναι σχεδόν βέβαιο. Ο ηγέτης της άκρας δεξιάς Jordan Bardella έχει προειδοποιήσει ότι η κυβέρνηση θα πέσει, εκτός και εάν υπάρξει κάποιο «θαύμα της τελευταίας στιγμής». Κάτι τέτοιο δεν διαφαίνεται.
Και αυτό γιατί τη Δευτέρα, το ακροδεξιό κόμμα Εθνική Συσπείρωση της Le Pen προσπάθησε να εξασφαλίσει μία ακόμα παραχώρηση από την κυβέρνηση, ζητώντας να καθυστερήσει η απόφαση για την αποσύνδεση των συντάξεων από τον πληθωρισμό. Όμως, ο Barnier έθεσε μια κόκκινη γραμμή σε ένα μέτρο που θα κόστιζε αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ.
Και αυτό, αφότου είχε ενδώσει σε δύο απαιτήσεις της Εθνικής Συσπείρωσης που επιδεινώνουν το έλλειμμα: Εγκατέλειψε το σχέδιο για αύξηση των φόρων στο ρεύμα και αποφάσισε να συνεχίσει να αποζημιώνει τους ασθενείς για κάποιους τύπους φαρμάκων.
Θα γίνουν νέες εκλογές;
Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει. Ο Emmanuel Macron προκήρυξε πρόωρες εκλογές τον Ιούλιο και σύμφωνα με το γαλλικό σύνταγμα, δεν μπορεί να προσφύγει ξανά στις κάλπες πριν από το επόμενο καλοκαίρι. Άρα, η πολιτική αβεβαιότητα και αναταραχή θα συνεχιστούν για μήνες.
Ο πρόεδρος, του οποίου η θητεία λήγει το 2027, μπορεί να αρχίσει τις συνομιλίες για τον διορισμό νέου πρωθυπουργού και κυβέρνησης.
Εκτός και εάν αποφασίσει να παραιτηθεί ο ίδιος και να οδηγήσει τη χώρα σε προεδρικές εκλογές, κάτι που ο ίδιος αρνείται σθεναρά, παρά τις όλο και περισσότερες φωνές που του ζητούν να παραιτηθεί.
Τι σημαίνει αυτό; Η Marine Le Pen μπορεί να αποφασίσει να συνεχίσει να ρίχνει τις κυβερνήσεις ώσπου ο Macron να παραιτηθεί.
Άλλωστε, ο διορισμός ενός νέου πρωθυπουργού δεν είναι τόσο εύκολη υπόθεση, με δεδομένο ότι η γαλλική εθνοσυνέλευση είναι χωρισμένη σε τρία πολιτικά μπλοκ που αρνούνται να συνεργαστούν. Ο Macron θα μπορούσε να επιλέξει έναν ακόμα δεξιό πολιτικό, όπως τον Barnier, όμως αυτός θα πρέπει να έχει τη στήριξη των κεντρώων και των συντηρητικών και να προσπαθήσει να τα πάει καλά με την Le Pen. Αυτό σημαίνει ότι θα χρειαστεί να κάνει σημαντικές παραχωρήσεις στην άκρα δεξιά για να επιβιώσει.
Ο Barnier θα μπορούσε να μείνει για μερικές εβδομάδες ως υπηρεσιακός, ώσπου ο Macron να βρει έναν τρόπο να σπάσει το πολιτικό αδιέξοδο.
Οδεύει η Ευρωζώνη προς μια ελληνικού τύπου κρίση;
Σύμφωνα με το Politico, τα πράγματα δεν έχουν φτάσει ακόμα σε αυτό το σημείο, αλλά θα μπορούσαν να επιδεινωθούν πολύ γρήγορα.
Και αυτό γιατί η πολιτική κρίση δεν θα μπορούσε να σημειωθεί σε χειρότερη στιγμή. Η Γαλλία αντιμετωπίζει ένα δυσθεώρητο έλλειμμα, το οποίο ο Barnier προσπαθούσε να περιορίσει με μεγάλες μειώσεις δαπανών και αυξήσεις φόρων. Η κατάρρευση της κυβέρνησής του ήδη τρομάζει τις αγορές, με αποτέλεσμα η Γαλλία να φτάσει να δανείζεται ακριβότερα από την Ελλάδα.
Σύμμαχοι του Barnier αλλά και τρίτοι παρατηρητές προειδοποιούν ότι η πολιτική κρίση της Γαλλίας θα μπορούσε να μετατραπεί σε μια νέα ευρωπαϊκή κρίση, αλλά σύμφωνα με τους επενδυτές, η Γαλλία δεν βρίσκεται ακόμα στα πρόθυρα μιας κρίσης. Η S&P επιβεβαίωσε την αξιολόγησή της την περασμένη εβδομάδα, λέγοντας ότι η «οικονομία της χώρας παραμένει ανθεκτική, παρά την πολιτική αβεβαιότητα».
Κινδυνεύει το γαλλικό κράτος με «λουκέτο»;
Όχι ακριβώς. Αν η κυβέρνηση Barnier καταρρεύσει, ο προϋπολογισμός της για το 2025 θα απορριφθεί, μόλις λίγες ημέρες πριν από την προθεσμία (στα τέλη του έτους).
Αλλά ο Barnier ή ο διάδοχός του μπορούν να χρησιμοποιήσουν έναν ειδικό νόμο που επιτρέπει να συνεχιστεί ο προηγούμενος προϋπολογισμός για μερικούς μήνες, ώσπου να εγκριθεί ο νέος.
Ο ειδικός νόμος χρειάζεται μεν κοινοβουλευτική έγκριση, αλλά το κόμμα της Le Pen έχει δηλώσει ότι θα τον στηρίξει, υπό συνθήκες.
Βέβαια, η συνέχιση του προϋπολογισμού που εκτίναξε το έλλειμμα της Γαλλίας δεν θα αποτελέσει ένα θετικό μήνυμα προς τις αγορές που ήδη ανησυχούν.
Χωρίς τα δραστικά μέτρα που πρότεινε ο Barnier, το έλλειμμα οδεύει προς το 7% του ΑΕΠ.