Δήμητρα Τριανταφύλλου
Η εκτόξευση των κρουσμάτων κορωνοϊού στην Κίνα, μετά την άρση της πολιτικής zero covid, φαίνεται ότι έχει αρχίσει να λαμβάνεται πιο σοβαρά υπόψιν από πολλές χώρες του κόσμου.
Ήδη, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Νότια Κορέα, η Ινδία, η Ιταλία, η Ιαπωνία και η Ταϊβάν έχουν επιβάλει υποχρεωτικό τεστ COVID για τους ταξιδιώτες από την Κίνα.
Στην Ισπανία, επίσης, θα πρέπει να εξετάζονται αρνητικά για τον COVID-19 ή να αποδεικνύουν ότι έχουν εμβολιαστεί πλήρως κατά της νόσου.
Σήμερα, η Επίτροπος Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της Ε.Ε, Στέλλα Κυριακίδου, κάλεσε τους υπουργούς Υγείας των κρατών-μελών να αξιολογήσουν από κοινού τις πιθανές επιπτώσεις της εξελισσόμενης κατάστασης και πρόσθεσε ότι τις επόμενες ημέρες αναμένονται ορισμένα «βασικά μηνύματα» για τους ταξιδιώτες της Ε.Ε. που σχεδιάζουν να ταξιδέψουν στην Κίνα, για εκείνους που έρχονται από την Κίνα στην Ε.Ε., καθώς και για το προσωπικό των αεροπορικών εταιρειών και αεροδρομίων.
Σχολιάζοντας στην «Κ» την παραπάνω δήλωση της κ. Κυριακίδου, ο Γκίκας Μαγιορκίνης, καθηγητής Επιδημιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Υγείας, σημειώνει: «Μεταφράζω την ανακοίνωση της κ. Κυριακίδου ως ένα κάλεσμα συνεργασίας των ευρωπαϊκών χωρών να μην προβαίνουν σε “υστερικές” αντιδράσεις όπως αυτή της Ιταλίας».
Γιατί βρίσκεται ξανά στη δίνη του κορωνοϊού η Κίνα;
Ο καθηγητής υπογραμμίζει πως μετά από ένα πολύ μακρύ διάστημα όπου η Κίνα εφάρμοζε την πολιτική zero covid, πέρασε αμέσως στην απόλυτη κατάργηση των μέτρων, χωρίς όμως οι πολίτες της να είναι προετοιμασμένοι.
Όπως εξηγεί: «Στην ουσία, δεν διαθέτουν την λεγόμενη υβριδική ανοσία, δηλαδή την ανοσία που οφείλεται και στον εμβολιασμό και στη φυσική νόσηση. Το αποτέλεσμα είναι η μεταδοτικότητα του κορωνοϊού σε αυτόν τον πληθυσμό να είναι ραγδαία. Την ίδια στιγμή, τα ποσοστά εμβολιασμού στη χώρα είναι χαμηλά, ενώ και τα εμβόλια που χρησιμοποιούν, δεν είναι τόσο αποτελεσματικά όσο αυτά που χρησιμοποιούμε στη Δύση. Να πούμε εδώ, ότι το πλήρες άνοιγμα μετά από πολιτική μηδενικών κρουσμάτων, όπως το εφάρμοσαν η Αυστραλία ή η Νέα Ζηλανδία βασίστηκε στο πολύ υψηλό ποσοστό εμβολιασμού που είχαν επιτύχει, οπότε και η μετάβαση ήταν πιο ομαλή».
Η αδιέξοδη zero covid πολιτική και η καλά θωρακισμένη Ευρώπη
Για τον κ. Μαγιορκίνη, η πολιτική του zero covid οδήγησε δικαιολογημένα σε έντονες κοινωνικές αντιδράσεις στην Κίνα, καθώς οι πολίτες δεν έβλεπαν την έξοδο από το τούνελ.
Όπως υπογραμμίζει: «Η αλήθεια είναι πως ήταν μια ανερμάτιστη πολιτική. Κάθε στρατηγική έχει και το σωστό timing. Στην Ευρώπη, ακολουθήσαμε τις αυστηρές καραντίνες στην αρχή της πανδημίας και στη συνέχεια προχωρήσαμε σε σταδιακή και ελεγχόμενη κυκλοφορία του ιού, με μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης. Και το κάναμε γιατί μετά τα εμβόλια και τις θεραπείες πραγματικά δεν είχαμε κάτι άλλο να περιμένουμε. Οι εξαντλητικές καραντίνες δεν μπορούν να λειτουργήσουν σε βάθος χρόνου, αν δεν υπάρχει στρατηγική εξόδου. Διαφορετικά, ξεκινά ένας φαύλος κύκλος με συνεχόμενα lockdown, όπως συνέβη δηλαδή στην Κίνα».
Όσο για το τι αναμένεται να συμβεί στην χώρα από την οποία ξεκίνησε η πανδημία και η οποία «βιώνει» ετεροχρονισμένα την έκρηξη των κρουσμάτων, ο κ. Μαγιορκίνης πιστεύει πως σε 3- 4 μήνες θα επιτύχουν και εκεί καλύτερα ποσοστά υβριδικής ανοσίας.
Στο ερώτημα, αν η έξαρση των κρουσμάτων στην Κίνα μπορεί να λειτουργήσει ως ντόμινο, επηρεάζοντας αρνητικά την Ευρώπη αλλά και τα υπόλοιπα μέρη του κόσμου, ο κ. Μαγιορκίνης είναι σαφής: «Αυτό που συμβαίνει στην Κίνα δεν μπορεί να μεταβάλλει τη δική μας ισορροπία. Θα έπρεπε να έρθει τεράστιος αριθμός ταξιδιωτών από Κίνα για να αλλάξει αυτός ο συσχετισμός».
Τέλος, για την γενικευμένη αμφιβολία πολλών ευρωπαϊκών χωρών αλλά και του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ, απέναντι στα στοιχεία που δίνει η Κίνα για τα κρούσματα και τους θανάτους από covid, τονίζει: «Δεν πιστεύω ότι οι Κινέζοι μας κρύβουν κάτι σε γενετικό επίπεδο. Επίσης, αν είχαν στοιχεία, ότι υπάρχει ένα επικίνδυνο στέλεχος, θα είχαν μια καλή δικαιολογία για να συνεχίσουν την πολιτική zero covid, την οποία η κυβέρνηση της Κίνας προσπάθησε να κρατήσει με νύχια και με δόντια».
«Ας μην ψάχνουμε να βρούμε δράκους εκεί που δεν υπάρχουν. Και επίσης, ας μην ξεχνάμε πως οι Κινέζοι εντός του πρώτου δεκαημέρου του Ιανουαρίου του 2020, έδωσαν την γενετική αλληλουχία του κορωνοϊού σε όλο τον κόσμο. Οι πρώτες αναφορές για τον ιό έγιναν στις 31/12/2019 και μέσα σε λίγες ημέρες τον είχαν ταυτοποιήσει. Άλλωστε, στην Κίνα, ως covid θάνατοι καταγράφονται μόνο όσοι συμβαίνουν σε διασωλήνωση για κορωνοϊό, ενώ στα δικά μας συστήματα υγείας, όσο σοβαρό κι αν είναι το νόσημα που συνυπάρχει με την covid -ένας καρκίνος τελικού σταδίου π.χ-, ο θάνατος αποδίδεται πάντα στην covid».
«Υπάρχει λόγος ανησυχίας, αλλά όχι άμεσος»
Ο Θεόδωρος Λύτρας, επίκουρος Καθηγητής Δημόσιας Υγείας στην Ιατρική Σχολή του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου και βασικός συνεργάτης του κ. Σωτήρη Τσιόδρα, θεωρεί πως υπάρχει λόγος ανησυχίας, αλλά όχι άμεσος.
Όπως λέει στην «Κ»: «Αυτή τη στιγμή, σε ένα σημείο του πλανήτη, το οποίο μέχρι πρότινος ήταν “παρθένο” στον κορωνοϊό, έχουμε ξαφνικά μια αστραπιαία μετάδοση, σε μια τεράστια δεξαμενή ανθρώπων, οι οποίοι δυστυχώς έχουν χαμηλή ανοσία, ανάμεσα στα άλλα και λόγω των χαμηλής αποτελεσματικότητας εμβολίων που διαθέτουν. Η συγκεκριμένη κατάσταση, προφανώς και δημιουργεί κίνδυνο εμφάνισης νέων μεταλλάξεων».
Εξαιτίας αυτού του κινδύνου, σύμφωνα με τον κ. Λύτρα, τεκμαίρεται η ανάγκη οι υπόλοιπες χώρες του κόσμου να συνεχίσουν την επιδημιολογική επιτήρηση και να μη χαλαρώσουν καθόλου ως προς αυτό, επαναπαυόμενοι στο ότι η Ευρώπη και οι ΗΠΑ βρίσκονται πολλά βήματα μπροστά από την Κίνα.
«Πρέπει η γονιδιακή αλληλούχιση σε δείγματα κορωνοϊού να διατηρηθεί και ίσως και να προσαυξηθεί», τονίζει ο κ. Λύτρας και συμπληρώνει πως η αναφορά που έκανε σήμερα η κ. Κυριακίδου για έλεγχο των λυμάτων στα αεροδρόμια, είναι κατά τον ίδιο, μια πολύ λογική και χρήσιμη πρόταση, η οποία μάλιστα δεν έχει τον παρεμβατικό χαρακτήρα του εξαντλητικού testing σε κάθε έναν ταξιδιώτη ξεχωριστά, κάτι που ενδεχομένως μπορεί να επιφέρει αντίστοιχου τύπου μέτρα και από την πλευρά της Κίνας.
«To χειρότερο σενάριο είναι να εμφανιστεί μια νέα μετάλλαξη στην οποία θα υπάρχει πολύ μεγάλη ανοσοδιαφυγή και να συρθούμε τότε παγκοσμίως, πολλά, πολλά βήματα πίσω. Είναι εξαιρετικά δύσκολο, έως και απίθανο, να συμβεί, αλλά είναι ένα σενάριο», καταλήγει.
