Λένα Αργύρη
«Ακόμη και αν κατέβουν εξωγήινοι στην Αµερική, οι πολίτες απαθείς θα συνεχίσουν να κοιτάζουν τις τιµές στα ράφια και στα βενζινάδικα, αυτοί είμαστε», μου είπε, με αιχμηρή διάθεση, Δημοκρατικός ψηφοφόρος έξω από τον Λευκό Οίκο. Είχε έρθει από το Οχάιο για να διαδηλώσει μαζί με τις δυο κόρες του υπέρ του δικαιώματος στην επιλογή, ένα θέμα που ακούγεται ελαφρώς ξεπερασμένο, αλλά το καλοκαίρι μετά την απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου έμοιαζε ικανό να σηκώσει σαρωτικό μπλε κύμα στις ενδιάμεσες εκλογές.
Πολλοί αναποφάσιστοι οι οποίοι το καλοκαίρι στράφηκαν προσωρινά προς το Δημοκρατικό Κόμμα, τώρα, ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών της 8ης Νοεμβρίου, κοιτάζουν πάλι προς τα δεξιά.
Σαν να πέρασαν πολιτικοί αιώνες από τότε και ο πληθωρισμός επισκίασε τα πάντα. Θεμελιώδη δικαιώματα που ανατράπηκαν και άλλα που περιμένουν τη σειρά τους, τον προβληματισμό για την πορεία της αμερικανικής δημοκρατίας, την αγωνία για την άνοδο του εξτρεμισμού, την ανησυχία για τις προθέσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, την έκπληξη από την έφοδο του FBI στο Μαρ-α-Λάγκο.
Ο δυσαρεστημένος μεσήλικας με το αυτοσχέδιο πανό έξω από τον Λευκό Οίκο είχε δίκιο σε ένα πράγμα, ακόμη και αν το εξέφρασε με αρκετή δόση υπερβολής. Ό,τι και αν συμβαίνει στην Αμερική, αλλά και εκτός αυτής, οι πολίτες πάνε στην κάλπη με το μυαλό στην τσέπη τους, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι η ψήφος τους εμπεριέχει μια ιδιαίτερη δύναμη που μπορεί να επηρεάσει και τον υπόλοιπο πλανήτη.
Το αφήγημα
Το απλουστευτικό δε αφήγημα των Ρεπουμπλικανών ότι για τον πληθωρισμό ευθύνεται ο Τζο Μπάιντεν είναι πειστικό για τον μέσο πολίτη, που δεν αντιλαμβάνεται τους εξωγενείς παράγοντες, ούτε παρατηρεί τις διεθνείς τάσεις. Κάνει απλώς την εύκολη σύγκριση: «Πόσα πλήρωνα επί Ντόναλντ Τραμπ».
Δεύτερο θέμα που απασχολεί τους Αμερικανούς διαχρονικά είναι η ασφάλειά τους, όσο αντιφατικό και αν ακούγεται αυτό στη χώρα που βάζει το δικαίωμα στην οπλοκατοχή πάνω από την ασφάλεια των παιδιών της στα θρανία. Η εγκληματικότητα, που αυξήθηκε τα χρόνια της πανδημίας και δεν μειώθηκε ποτέ λόγω της κατάστασης της οικονομίας, είναι ένα ακόμη προνομιακό πεδίο των Ρεπουμπλικανών, οι οποίοι ομολογουμένως είναι σε θέση να παρουσιάσουν πιο συγκροτημένες προτάσεις για την καταπολέμησή της. Τους Δημοκρατικούς ακόμη τους στοιχειώνει η, έστω και πρόσκαιρη, ταύτιση με το κίνημα «Defund the police» μετά τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ.
«Πού πάει αυτή η χώρα;»
Ακρίβεια λοιπόν και εγκληματικότητα ενεργοποιούν τους βαθύτερους υπαρξιακούς φόβους του μέσου νοικοκύρη, ο οποίος κοιμάται με το όπλο κάτω από το μαξιλάρι αγωνιώντας «για το πού πάει αυτή η χώρα». Και δεν χρειάζεται να είναι κανείς MAGA (Make America Great Again) ψηφοφόρος για να αισθανθεί την απόγνωση.
Πολλοί αναποφάσιστοι οι οποίοι το καλοκαίρι στράφηκαν προσωρινά προς το Δημοκρατικό Κόμμα, θεωρώντας κάτι σαν καθήκον τους την προστασία της Αμερικής από τις ακραίες επιλογές του Ανωτάτου Δικαστηρίου, σήμερα κοιτάζουν πάλι προς τα δεξιά.
Οι αμβλώσεις έρχονται πια τρίτες στα θέματα που απασχολούν τους πολίτες, προς μεγάλη απογοήτευση των Δημοκρατικών, οι οποίοι επένδυσαν ένα τεράστιο προεκλογικό κεφάλαιο στο υπαρκτό δίλημμα «αποφάσισε με την ψήφο σου ποιος θα αποφασίζει για το σώμα σου». Το δίλημμα αυτό, που αρχικά κινητοποίησε ένα διόλου ευκαταφρόνητο τμήμα του εκλογικού σώματος, σήμερα μοιάζει ανεπίκαιρο κυρίως για τα χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα, που γονατίζουν μπροστά από το ταμείο του σούπερ μάρκετ.
Τι και αν προειδοποιούν οι Δημοκρατικοί υποψήφιοι ότι «μετά τις εκλογές θα είναι αργά για δάκρυα και διαδηλώσεις οργής». Αυτό που προέχει και αυτόν τον μήνα είναι να πληρωθεί το νοίκι.
Ακολουθούν το ζήτημα της μετανάστευσης, η οπλοκατοχή, η απειλή στη δημοκρατία, ο πολιτικός εξτρεμισμός και οι φυλετικές ανισότητες, θέματα στα οποία οι ψηφοφόροι των δυο κομμάτων δεν βρίσκουν το παραμικρό σημείο σύγκλισης. Μια επίμονη τάση του εκλογικού σώματος, που δικαιώνει τη θεωρία ότι «στην Αμερική τα χρόνια του διχασμού είναι δρόμος δίχως γυρισμό».
Πρόσωπα με ελληνικό ενδιαφέρον
Τζον Φέτερμαν
Ένας εκ των υποψηφίων που θα καθορίσουν το μέλλον της Γερουσίας. Βαρύ φορτίο για τον αντικυβερνήτη ή αλλιώς «γίγαντα» της Πενσιλβάνια, που ακόμη αναρρώνει από το βαρύ εγκεφαλικό που υπέστη πριν από πέντε μήνες. Απέναντί του ο Δόκτωρ Οζ. Ανθρωπος του Ερντογάν, επιλογή του Τραμπ, «ο τυπάκος», όπως τον χαρακτηρίζει η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, «που θέλει να γίνει πολιτικός». Μόνο να κερδίσει θα έχει η χώρα μας από μια ενδεχόμενη εκλογή Φέτερμαν, καθώς έχει ταχθεί ανοιχτά υπέρ όλων των ελληνικών θέσεων και υπέρ του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Δόκτωρ Οζ
Με την πρώτη ματιά δεν μοιάζει τόσο σοβαρός ώστε να θεωρείται επικίνδυνος. Όμως με δεδομένη την εξαετή θητεία των γερουσιαστών, η επικινδυνότητά του έγκειται στο γεγονός ότι κάποια στιγμή αναπόφευκτα θα γίνει μέλος επιτροπών κρίσιμων τόσο για την Τουρκία όσο και για εμάς. Και βεβαίως, στο ότι θα είναι τα μάτια και τα αυτιά του Ερντογάν στο Κογκρέσο. Βαθύτατα προβληματική υποψηφιότητα, με τα γεωγραφικά και δημογραφικά χαρακτηριστικά της πολιτείας στην οποία κατεβαίνει να μην αποτελούν τα πιο δυνατά σημεία του, νομίζει ότι η Πενσιλβάνια έχει ακτή στον Ατλαντικό. Αρνητής της Γενοκτονίας των Αρμενίων, θαυμαστής των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων, «κίτρινος» σόουμαν που λατρεύει τις κάμερες και έχει θυσιάσει την ιατρική επιστήμη στον βωμό της τηλεθέασης.
Κρις Πάπας, Νικόλ Μαλλιωτάκις
Παρά τις αρχικές ανησυχίες που προκάλεσε η επαναχάραξη περιφερειών για τη Μαλλιωτάκις, φαίνεται πως επανεκλέγεται χωρίς προβλήματα στην 11η περιφέρεια της Νέας Υόρκης. Για τον Πάπας, ο αγώνας θα είναι πιο σκληρός και απρόβλεπτος, καθώς έχει απέναντί του αντίπαλο με θητεία στον Λευκό Οίκο του Τραμπ, την Καρολάιν Λέιβιτ. Μαλλιωτάκις και Πάπας, σκληροί μαχητές για τα θέματα που μας ενδιαφέρουν, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στο ελληνικό caucus του Κογκρέσου το οποίο δυστυχώς χάνει τρία πολύτιμα μέλη του: τον Τεντ Ντόιτς που ανέλαβε επικεφαλής του AJC, τον Ελληνοαμερικανό Τσάρλι Κρίστι, που «θυσιάζεται» απέναντι στον εξαιρετικά δημοφιλή Ντε Σάντις για το κυβερνείο της Φλόριντα, και τη διαχρονικά σταθερή σύμμαχό μας Καρολάιν Μαλόνεϊ, η οποία έπεσε θύμα της επαναχάραξης στην περιφέρειά της μένοντας εκτός κατά την εσωκομματική διαδικασία.
Ντίνα Τάιτους
Στη Νεβάδα, που επίσης θεωρείται κρίσιμη για τον έλεγχο της Γερουσίας, τα δικά μας βλέμματα θα είναι στραμμένα στη Βουλή και πιο συγκεκριμένα στη μάχη της Ντίνα Τάιτους στην 1η περιφέρεια. Σε ένα εξαιρετικά δύσκολο πολιτικό περιβάλλον μιας πολιτείας όπου ο ζωτικής σημασίας τουριστικός τομέας τσακίστηκε από την πανδημία και την ακρίβεια, η Τάιτους δίνει μάχη στήθος με στήθος με τον Μαρκ Ρόμπερτσον.
Τζον Σαρμπάνης, Γκας Μπιλιράκης, Κρις βαν Χόλεν
Εξαιρετικά δημοφιλείς, χαμηλών τόνων, γνωστοί για το πνεύμα διακομματικής συνεργασίας στο πιο πολωμένο Κογκρέσο των τελευταίων δεκαετιών, και οι τρεις δικαιωματικά επανεκλέγονται με άνεση σε Βουλή και Γερουσία, διατηρώντας τρεις ακόμη ηχηρές φωνές υπέρ των ελληνικών θεμάτων στο Κογκρέσο.
Ρόμπερτ Μενέντεζ Τζούνιορ
Η εκλογή του 37χρονου δικηγόρου στην 8η περιφέρεια του Νιου Τζέρσεϊ θεωρείται εξασφαλισμένη. Ο γιος του γερουσιαστή Μενέντεζ, δυναμικός αλλά συνάμα ταπεινός και καλλιεργημένος, θεωρείται ανερχόμενη προσωπικότητα στο Δημοκρατικό Κόμμα. Διαθέτοντας ήδη έναν πανίσχυρο μηχανισμό στήριξης και πρωτοφανές ρεύμα για νέο υποψήφιο, αναμένεται να αναδειχθεί σε έναν ακόμη πόλο προώθησης των ελληνοκυπριακών θεμάτων στο Κογκρέσο.
Αλέξης Γιαννούλιας
Ίσως το πρόσωπο στο οποίο πρέπει να έχουμε στραμμένη την προσοχή μας τα επόμενα χρόνια, ο Γιαννούλιας διαθέτοντας ήδη πολύτιμη πολιτική εμπειρία από το 2006, οπότε και διετέλεσε υπουργός Οικονομικών στο Ιλινόι, αναμένεται να εκλεγεί υπουργός Εσωτερικών. Ένα ισχυρότατο πολιτειακό αξίωμα, το τρίτο τη τάξει, το οποίο του δίνει τη δυνατότητα να ανελιχθεί γρήγορα τόσο στα κλιμάκια του Δημοκρατικού Κόμματος όσο και στο Κογκρέσο, καθώς το Ιλινόι είναι μια πολιτεία στην οποία ενδεχομένως να υπάρξουν «ανοίγματα» τα επόμενα χρόνια σε τρεις πολύ σημαντικές θέσεις.
Γκάβιν Νιούσομ
Ο κυβερνήτης ή αλλιώς «πρίγκιπας» της Καλιφόρνιας είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του πολιτικού παιχνιδιού στην πολιτεία του και μία από τις πιο ισχυρές ανερχόμενες δυνάμεις του Δημοκρατικού Κόμματος. Την ώρα που άλλοι κυβερνήτες ξοδεύουν αστρονομικά ποσά και λιώνουν σόλες στον προεκλογικό στίβο για να εκλεγούν, ο Νιούσομ δεν χρειάζεται καν να προσπαθήσει. Το αντίπαλον δέος του Ντε Σάντις, έχει κάνει σημαία το θέμα του ακροδεξιού εξτρεμισμού με το βλέμμα στο πολωμένο εθνικό ακροατήριο. Αν διεκδικήσει το χρίσμα των Δημοκρατικών για το 2024, τότε τη θέση του στο κυβερνείο θα καταλάβει η σημερινή αντικυβερνήτρια Ελένη Κουναλάκις, η οποία επίσης αναμένεται να επανεκλεγεί σε δύο ημέρες.
Την Τρίτη διεξάγονται στις Ηνωμένες Πολιτείες οι κρίσιμες ενδιάμεσες εκλογές, διαδικασία η οποία σε κάποιες πολιτείες έχει ξεκινήσει ήδη με τις επιστολικές ψήφους και την πρόωρη ψηφοφορία. Στη φωτογραφία, εκλογικό κέντρο σε γήπεδο μπάσκετ στην πόλη Τσεγιέν του Γουαϊόμινγκ. Φωτ. Stephen Speranza / The New York Times
Τα στάνταρ και τα θρίλερ
Η Γερουσία
Η, θεωρητικά πιο σημαντική, μάχη στη Γερουσία, λόγω του ειδικού βάρους και των αυξημένων εξουσιών του σώματος, φέρνει επιτελεία και δημοσκόπους στα όριά τους. Λίγες ώρες πριν από τις εκλογές οι προβλέψεις εναλλάσσονται διαρκώς δίνοντας στους Δημοκρατικούς ελαφρώς μεγαλύτερες πιθανότητες διατήρησης του σώματος, ίσες πιθανότητες με τους Ρεπουμπλικανούς, πιθανότατα και απώλειά της. Κανονικό εκλογικό θρίλερ.
Η Βουλή
Στη Βουλή τα πράγματα είναι τόσο απλά όσο φαίνονται. Οι Ρεπουμπλικανοί προβλέπεται πως θα επικρατήσουν χωρίς κόπο και θα αναλάβουν τον έλεγχο του σώματος. 435 έδρες κρίνονται στην κάλπη και οι Ρεπουμπλικανοί έχουν 80% πιθανότητες να καταλάβουν στη νέα Βουλή από 213 έως 246, σύμφωνα με το FiveThirtyEight2022.
Η Τζόρτζια
Ειδικό βάρος έχει η Τζόρτζια, μία από τις πλέον πολωμένες φυλετικά πολιτείες, η οποία έδωσε πριν από δύο χρόνια τον έλεγχο της Γερουσίας στους Δημοκρατικούς. Βάσει του εκλογικού νόμου της, αν ένας υποψήφιος δεν συγκεντρώσει πάνω από το 50% των ψήφων γίνονται επαναληπτικές εκλογές τέσσερις εβδομάδες αργότερα. Η ύπαρξη τρίτου υποψηφίου σε αυτή την κρίσιμη αναμέτρηση στερεί καθοριστικές ψήφους από τα δύο κεντρικά πρόσωπα: τον Δημοκρατικό ιεροκήρυκα Ραφαέλ Γουόρνοκ και τον Ρεπουμπλικανό πρώην αστέρα του φούτμπολ Χέρσελ Γουόκερ. Ο τελευταίος, «ένας άνθρωπος που δυσκολεύεται να αρθρώσει λέξη πόσο μάλλον πολιτικό λόγο», όπως διακωμωδούν ακατάπαυστα τα prime time shows, είναι ο άνθρωπος του Τραμπ. Ίσως ο πιο προβληματικός υποψήφιος σε εθνικό επίπεδο, δεν θα είχε κανένα πολιτικό μέλλον σε άλλη χώρα. Στην Αμερική, όμως, όπου τα σκάνδαλα απλώς αναδεικνύουν τις ανθρώπινες αδυναμίες των πολιτικών, τον χωρίζουν ελάχιστες χιλιάδες ψήφοι από τον αντίπαλό του.
Η σκιά
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι πουθενά σε αυτές τις εκλογές και όμως μοιάζει να είναι παντού. Αν οι «χαμηλής ποιότητας», όπως τους χαρακτήρισε ο ηγέτης των Ρεπουμπλικανών Μιτς Μακόνελ, υποψήφιοι που στήριξε επικρατήσουν, τότε η κυριαρχία του στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα θα έχει εδραιωθεί. Εισέβαλε στην εσωκομματική προεκλογική διαδικασία από νωρίς, παραμερίζοντας έμπειρους πολιτικούς μόνο και μόνο επειδή κάποτε τον «στραβοκοίταξαν». Επέβαλε με άνεση πρόσωπα της αρεσκείας του με μοναδικό γνώμονα την πίστη και την υποταγή. Αν αυτοί οι υποψήφιοι, που δεν διαθέτουν σοβαρά πολιτικά χαρακτηριστικά, εκλεγούν, θα είναι μια καθαρή δική του νίκη. Κάτι που το ρεπουμπλικανικό κατεστημένο δεν θα μπορέσει να αγνοήσει.
Η περίπτωση Ρον ντε Σάντις
Κανείς δεν περιμένει να δει εάν ο Ρον ντε Σάντις επανεκλεγεί στο κυβερνείο της Φλόριντα. Το ερώτημα είναι το εύρος της νίκης απέναντι στον Δημοκρατικό αντίπαλό του Τσάρλι Κρίστι. Αυτό το εύρος θα κατοχυρώσει τη θέση του ως του μοναδικού Ρεπουμπλικανού που θα μπορέσει να αμφισβητήσει την πρωτοκαθεδρία Τραμπ ενόψει του 2024. Χαρισματικός, ευφυής, αλλά ακραίος, απόφοιτος του Χάρβαρντ και του Γέιλ, με στρατιωτική θητεία στο Ιράκ και στο Γκουαντάναμο, λατρεμένη επιλογή των Ρεπουμπλικανών δωρητών, ο Ντε Σάντις εκτιμάται ότι θα θέσει υποψηφιότητα για το χρίσμα του GOP ακόμη και αν έχει απέναντί του τον Τραμπ, παράγοντας άκρως αποτρεπτικός για τους περισσότερους συναδέλφους του.
