REUTERS, A.P.
Έκκληση στον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν να δώσει το πράσινο φως για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ πριν από την προσεχή σύνοδο κορυφής της Συμμαχίας στο Βίλνιους της Λιθουανίας (11-12 Ιουλίου) απηύθυνε χθες ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς.
«Είμαι σταθερά πεπεισμένος πως, εκτός από τη Φινλανδία, η Σουηδία πρέπει επίσης να καθίσει στο τραπέζι της συνόδου κορυφής ως νέος σύμμαχος. Καλώ τον επανεκλεγέντα Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν να ανοίξει τον δρόμο γι’ αυτό», δήλωσε ο Σολτς στη διάρκεια ομιλίας του από το βήμα του γερμανικού κοινοβουλίου.
Η Φινλανδία, που είχε καταθέσει αίτηση ένταξης ταυτόχρονα με τη Σουηδία, έγινε μέλος της Συμμαχίας τον Απρίλιο, αλλά η Τουρκία εξακολουθεί να θέτει βέτο για τη σουηδική ένταξη. Η Άγκυρα υποστηρίζει ότι η Στοκχόλμη δεν κάνει ό,τι πρέπει για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, εννοώντας κυρίως τη δράση κουρδικών οργανώσεων.
Σε άλλο σημείο της ομιλίας του, ο Γερμανός καγκελάριος τάχθηκε υπέρ της παροχής ισχυρών εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία, αλλά εναντίον του αιτήματος του Κιέβου, που υποστηρίζεται από χώρες της Βαλτικής, για ταχύρρυθμη ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ.
Αυστηρότητα
«Πρέπει να αντικρίσουμε την κατάσταση με την αυστηρότητα που επιβάλλεται», τόνισε ο Σολτς, υπενθυμίζοντας ότι η ίδια η κυβέρνηση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει παραδεχθεί ότι δεν θα μπορέσει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ όσο συνεχίζεται ο πόλεμος με τη Ρωσία. «Γι’ αυτό προτείνω να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στην κορυφαία προτεραιότητα ενόψει του Βίλνιους, δηλαδή στην ενίσχυση της μαχητικής ισχύος της Ουκρανίας», σημείωσε ο Γερμανός καγκελάριος.
Στις νουθεσίες του Βερολίνου προς τον Ερντογάν ήρθαν να προστεθούν εκείνες του αμερικανικού παράγοντα. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Αντονι Μπλίνκεν, ενθάρρυνε την Άγκυρα να κόψει τον γόρδιο δεσμό στο θέμα της Σουηδίας πριν από τη σύνοδο του Βίλνιους, στην πρώτη συνάντησή του με τον νέο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, Χακάν Φιντάν. Η συνάντηση των δύο ανδρών έγινε στο περιθώριο διεθνούς διάσκεψης για την οικονομική ανοικοδόμηση της Ουκρανίας στο Λονδίνο. Παράλληλα, ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν παρέλειψε να πλέξει το εγκώμιο της Τουρκίας για τον ρόλο που έπαιξε στη συμφωνία με την οποία έγινε δυνατή η επανεκκίνηση των εξαγωγών ουκρανικών δημητριακών από τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας.
Πιέσεις
Παρόμοια τακτική με τον Μπλίνκεν –πίεση για το θέμα της Σουηδίας, έπαινοι στον Ερντογάν για τη συμβολή του στο ΝΑΤΟ– ακολούθησε και ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Άγκυρα, Τζεφ Φλέικ. Μιλώντας σε δημοσιογράφους στη διάρκεια δεξίωσης που παρέθεσε στην αμερικανική πρεσβεία στην Άγκυρα, ο Φλέικ τόνισε ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ανησυχίες ασφαλείας τόσο της Τουρκίας όσο και της Στοκχόλμης και ευχήθηκε να λυθεί το ζήτημα μέχρι την προσεχή σύνοδο κορυφής της Συμμαχίας.
Ο Αμερικανός διπλωμάτης υποστήριξε ότι δεν υπάρχει άμεση διασύνδεση μεταξύ της σουηδικής ένταξης στο ΝΑΤΟ και του τουρκικού αιτήματος για πώληση αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Άγκυρα. Ερωτηθείς κατά πόσον είναι πιθανή μια συνάντηση του προέδρου Μπάιντεν με τον Ερντογάν στο Βίλνιους, αρκέστηκε να απαντήσει: «Είναι πολύ νωρίς ακόμη να ανακοινώσουμε αν υπάρξει ή όχι μια τέτοια συνάντηση». Δεν παρέλειψε ωστόσο να τονίσει τη σημαντική συμβολή της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, σημειώνοντας ιδιαίτερα τη συμμετοχή της στη δύναμη της Συμμαχίας στο Κόσοβο.
Ενώ ακόμη περιμένει στον προθάλαμο της Συμμαχίας, η ουδέτερη –μέχρι την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία– Σουηδία υποδέχεται για πρώτη φορά στην Ιστορία της στρατηγικά βομβαρδιστικά αεροπλάνα των ΗΠΑ, που μπορούν να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα. Τη 19η Ιουνίου, δύο αμερικανικά βομβαρδιστικά τύπου Β-1Β Lancer προσγειώθηκαν σε αεροδρόμιο στον σουηδικό βορρά, για να συμμετάσχουν σε κοινή άσκηση των δύο χωρών, όπως ανακοινώθηκε χθες. Στη Μόσχα, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Ριαμπκόφ κάλεσε τις Ηνωμένες Πολιτείες «να μη διαπράξουν λάθη που θα έχουν επικίνδυνες επιπτώσεις», παραπέμποντας στο ενδεχόμενο αποστολής στρατιωτικών δυνάμεων στην Ουκρανία από χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ.
