Kathimerini.gr
Ποια αλογόμυγα τσίμπησε ξαφνικά τον Τζο Μπάιντεν και τον έβαλε να κλωτσήσει την καρδάρα με το γάλα που πάσχισε να μαζέψει, μόλις το προηγούμενο διήμερο, ο Αντονι Μπλίνκεν στο Πεκίνο; Το ερώτημα αυτό απασχολεί φίλους και αντιπάλους των ΗΠΑ από το βράδυ της Τρίτης, όταν ο Αμερικανός πρόεδρος αποκάλεσε ενώπιον δημοσιογράφων «δικτάτορα» τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπίνγκ, ενώ μόλις μία ημέρα νωρίτερα χαιρέτιζε τη συμφιλιωτική συνάντησή του με τον επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στην κινεζική πρωτεύουσα.
Οι επίμαχες δηλώσεις έγιναν σε δεξίωση όπου παρευρίσκονταν 130 χρηματοδότες του Δημοκρατικού Κόμματος στην Καλιφόρνια. Κάποια στιγμή ο Αμερικανός πρόεδρος αναφέρθηκε στο περιστατικό με το διαβόητο κινεζικό αερόστατο που πετούσε πάνω από τις ΗΠΑ και καταρρίφθηκε από αμερικανικό αεροσκάφος, τον περασμένο Φεβρουάριο, βυθίζοντας στο ναδίρ τις σινοαμερικανικές σχέσεις.
«Ο λόγος για τον οποίο ο Κινέζος πρόεδρος εκνευρίστηκε τόσο όταν κατέρριψα το μπαλόνι που έφερε κατασκοπευτικό εξοπλισμό ήταν ότι δεν γνώριζε πως αυτό το μπαλόνι βρισκόταν εκεί», υποστήριξε ο Αμερικανός πρόεδρος, για να προσθέσει: «Είναι πολύ ενοχλητικό για τους δικτάτορες όταν δεν γνωρίζουν τι συνέβη».
Αμερικανοί αξιωματούχοι που μίλησαν στην εφημερίδα New York Times διατηρώντας την ανωνυμία τους επιβεβαίωσαν ότι η δήλωση Μπάιντεν περί άγνοιας του Σι για το περιστατικό απηχούσε όντως πληροφορίες των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών. Εξέφραζαν ωστόσο την έκπληξή τους για το γεγονός ότι ο Αμερικανός πρόεδρος μοιράστηκε αυτές τις ευαίσθητες πληροφορίες με σπόνσορες και δημοσιογράφους, όπως και για το γεγονός ότι επέλεξε να χαρακτηρίσει δημοσίως τον Σι «δικτάτορα» προτού καλά καλά επιστρέψει ο Μπλίνκεν από την αποστολή του, που στόχο είχε να ρίξει τους τόνους στις σχέσεις Ουάσιγκτον – Πεκίνου.
Αμεση ήταν η αντίδραση της Κίνας στην απροσδόκητη εξέλιξη. «Πρόκειται για ξεκάθαρη πολιτική πρόκληση», δήλωσε η εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ Μάο Νινγκ, χαρακτηρίζοντας τη δήλωση Μπάιντεν «πραγματικά παράλογη, τελείως ανεύθυνη, αντίθετη με τη διπλωματική πρακτική και προσβλητική για την πολιτική αξιοπρέπεια της Κίνας».
Από την πλευρά του, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ αξιολόγησε τις δηλώσεις Μπάιντεν ως ένδειξη της «έλλειψης προβλεψιμότητας» που χαρακτηρίζει την αμερικανική εξωτερική πολιτική και πρόσθεσε: «Ωστόσο, αυτό είναι δικό τους θέμα. Εμείς έχουμε τις δικές μας κακές σχέσεις με τις ΗΠΑ και τις πολύ καλές σχέσεις μας με τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας».
Ο Σι Τζινπίνγκ είχε δεχθεί τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών στο Πεκίνο τη Δευτέρα και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να συνεχίσουν την προσπάθεια εξομάλυνσης των σχέσεών τους, με νέες επισκέψεις ανώτερων Αμερικανών αξιωματούχων στην Κίνα τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Ο ίδιος ο Μπάιντεν επαίνεσε τον Μπλίνκεν για την «καλή δουλειά» του στο Πεκίνο και για την αποκλιμάκωση της έντασης στις σχέσεις με την Κίνα.
Ρεπορτάζ αμερικανικών μέσων ανέφεραν ότι οι επίμαχες δηλώσεις Μπάιντεν δεν ήταν, κατά πάσα πιθανότητα, προγραμματισμένες. Ο Ζακ Κούπερ, από το American Enterprise Institute, εκτιμούσε ότι οι Κινέζοι κατανοούν πως δεν πρέπει να παίρνουν τοις μετρητοίς πολλά από τα σχόλια του 80χρονου Αμερικανού προέδρου. «Παρ’ όλα αυτά, πιστεύω ότι το συγκεκριμένο σχόλιο, που ήρθε τόσο γρήγορα μετά τη συνάντηση Σι – Μπλίνκεν, θα προκαλέσει απογοήτευση στο Πεκίνο», πρόσθεσε ο Αμερικανός αναλυτής.