
Το Κίεβο θα προσπαθήσει να πείσει τις ΗΠΑ, στις κρίσιμες διμερείς συνομιλίες αυτής της εβδομάδας, να αποκαταστήσουν τόσο την παροχή πληροφοριών, όσο και τη στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία.
Θα πρέπει να πειστεί ο Ντόναλντ Τραμπ πως ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θέλει πραγματικά τερματισμό του πολέμου με τη Ρωσία όπως αναφέρεται σε κεντρικό άρθρο των Financial Times.
Σύμφωνα μάλιστα με αξιωματούχους, το Κίεβο θα πρέπει να δείξει αποφασιστικότητά του να προβεί σε παραχωρήσεις για την επίτευξη συμφωνίας.
Το ουκρανικό σχέδιο
Αξιωματούχοι που ενημερώθηκαν για τις προετοιμασίες των διαπραγματεύσεων στη Σαουδική Αραβία ανέφεραν, σύμφωνα πάντα με τους Financial Times, ότι το Κίεβο πρόκειται να προτείνει μερική εκεχειρία που θα αφορά παύση επιδρομών μη επανδρωμένων αεροσκαφών και πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς, καθώς και παύση των πολεμικών επιχειρήσεων στη Μαύρη Θάλασσα.
Ουκρανοί διαπραγματευτές ταξιδεύουν στη Σαουδική Αραβία σήμερα Δευτέρα, λίγες μόλις ημέρες μετά το πάγωμα της υποστήριξης των ΗΠΑ, που ανάγκασε τα ουκρανικά στρατεύματα να εγκαταλείψουν ρωσικά εδάφη στην περιοχή του Κουρσκ, τα οποία είχαν καταλάβει πέρυσι.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο θα βρίσκεται στη σαουδαραβική πόλη Τζέντα από τη Δευτέρα έως την Τετάρτη για τις συνομιλίες, με αποστολή να «προωθήσει τον στόχο του προέδρου να τερματίσει τον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας», δήλωσε εκπρόσωπός του.
Σε δηλώσεις του στο Fox News την Κυριακή, ο Τραμπ δεν αναφέρθηκε άμεσα στις διμερείς συνομιλίες, αλλά δήλωσε βέβαιος ότι σύντομα θα υπογραφεί συμφωνία με το Κίεβο για τα ορυκτά.
Παράλληλα, απέρριψε την κριτική ότι υπήρξε ήπιος απέναντι στη Μόσχα, την οποία απείλησε με κυρώσεις την περασμένη εβδομάδα μετά την αναστολή της βοήθειας προς την Ουκρανία. «Κανείς δεν υπήρξε πιο σκληρός απέναντι στη Ρωσία από τον Ντόναλντ Τραμπ», ισχυρίστηκε.
Εξομάλυνση των σχέσεων με ΗΠΑ
Η πίεση των ΗΠΑ προς το Κίεβο και η καταστροφική συνάντηση Τραμπ – Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο στις 28 Φεβρουαρίου ανάγκασε την ουκρανική κυβέρνηση να αλλάξει στάση.
«Η τακτική έχει αλλάξει», ανέφερε ο Βολοντίμιρ Φεσένκο, πολιτικός αναλυτής με έδρα το Κίεβο. «Τώρα το πιο σημαντικό [πράγμα] είναι να εξομαλυνθούν οι σχέσεις με τις ΗΠΑ», ανέφερε ακόμη και πρόσθεσε: «Ο Τραμπ υποστηρίζει ότι η Ουκρανία δεν θέλει κατάπαυση του πυρός, οπότε ο στόχος για εμάς είναι να δείξουμε στις ΗΠΑ ότι είμαστε έτοιμοι να δράσουμε το συντομότερο δυνατό και να ξεκινήσουμε απευθείας διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία».
Ουκρανός αξιωματούχος επιβεβαίωσε ότι το Κίεβο θα δώσει βραχυπρόθεσμα προτεραιότητα στην αποκατάσταση των δεσμών του με τις ΗΠΑ. Δύο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανέφεραν επίσης ότι το Κίεβο θεωρεί την πρόοδο στις συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός ως αντάλλαγμα για την αποκατάσταση της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας και της βοήθειας των υπηρεσιών πληροφοριών των ΗΠΑ.
Ο Ζελένσκι δήλωσε στους ηγέτες της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες την Πέμπτη ότι θα επιδιώξει να συνάψει γενική συμφωνία-πλαίσιο με τις ΗΠΑ που θα ανοίξει τον δρόμο για επιμέρους συμφωνίες για τους ορυκτούς πόρους και τις εγγυήσεις ασφαλείας.
Η ευρύτερη συμφωνία προβλέπει αρχικά παύση των αεροπορικών επιθέσεων, των επιχειρήσεων στη θάλασσα και των χτυπημάτων στην ενέργεια και σε άλλες μη στρατιωτικές υποδομές.
Στη συνέχεια, προβλέπεται ανταλλαγή κρατουμένων και επιστροφή παιδιών από την Ουκρανία που έχουν μεταφερθεί στη Ρωσία, ώστε να οικοδομηθεί εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών.
Ο Ουκρανός πρόεδρος θα μεταβεί στη Σαουδική Αραβία τη Δευτέρα για να συναντηθεί με τον πρίγκιπα διάδοχο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ενώ οι διαπραγματεύσεις στην Τζέντα θα ξεκινήσουν την επομένη.
Ο Αντρίι Γέρμακ, επικεφαλής του γραφείου του Ζελένσκι, θα ηγηθεί της ουκρανικής διαπραγματευτικής ομάδας, ενώ θα συμμετάσχουν επίσης ο υπουργός Εξωτερικών Αντρίι Σιμπίχα, ο υπουργός Αμυνας Ρούστεμ Ουμέροφ και ο αναπληρωτής επικεφαλής του γραφείου του προέδρου, Πάβλο Παλίσα.
Ο ρόλος των Ευρωπαίων
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, δήλωσε ότι οι Βρυξέλλες και το Κίεβο έχουν «πολύ στενή» συνεργασία.
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανέφεραν ότι περίπου 20 χώρες, με επικεφαλής τη Βρετανία και τη Γαλλία, έχουν δηλώσει ότι θα μπορούσαν να σχηματίσουν «συνασπισμό των προθύμων» για να υποστηρίξουν την Ουκρανία έπειτα από την κατάπαυση του πυρός. Ο Τραμπ μέχρι στιγμής έχει αρνηθεί να δεσμευτεί για συμμετοχή των ΗΠΑ σε τέτοια δύναμη.
Ο Αμερικανός πρόεδρος εξοργίστηκε την περασμένη εβδομάδα όταν ο Ουκρανός ομόλογός του ανέφερε ότι συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου είναι ακόμη πολύ μακριά.
Ωστόσο το Κίεβο δεν έχει παραιτηθεί από το αίτημα να αναλάβουν οι ΗΠΑ ρόλο στην τήρηση της εκεχειρίας, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους που μίλησαν με τους Ουκρανούς ομολόγους τους ενόψει των συναντήσεων.
Αναφέρουν ότι τυχόν συνδρομή των ΗΠΑ θα μπορούσε να περιλαμβάνει, χωρίς να περιορίζεται σε αυτό, χρήση αμερικανικών δορυφόρων ή πληροφοριών.
Τι ζητούν Τραμπ και Μόσχα
Το ειδησεογραφικό δίκτυο NBC ανέφερε ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν την Κυριακή πως η συμφωνία για τα ορυκτά δεν θα είναι αρκετή για να αποκαταστήσει ο Τραμπ τη βοήθεια.
Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος έχει οργανώσει τις συνομιλίες, δήλωσε ότι η ιδέα είναι να «καταρτιστεί ένα πλαίσιο για ειρηνευτική συμφωνία και αρχική κατάπαυση του πυρός».
Ο Αμερικανός πρόεδρος επιδιώκει επίσης ο Ζελένσκι να αλλάξει στάση στις ειρηνευτικές συνομιλίες, αποδεχόμενος παραχώρηση εδαφών στη Ρωσία, καθώς και προχωρώντας σε εκλογές στην Ουκρανία ή ακόμη και σε παραίτηση από τη θέση του προέδρου.
«Η Ουκρανία επιδιώκει ειρήνη από το πρώτο δευτερόλεπτο αυτού του πολέμου», έγραψε ο Ζελένσκι στην πλατφόρμα X το Σάββατο. «Οι ρεαλιστικές προτάσεις βρίσκονται στο τραπέζι. Το κλειδί είναι να κινηθούμε γρήγορα και αποτελεσματικά».
Η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε από πλευράς της την περασμένη εβδομάδα ότι «κανένα είδος κατάπαυσης πυρός δεν θα είναι αποδεκτό» αν δεν περιλαμβάνει σχέδιο για «οριστική διευθέτηση».
Η Μόσχα απέρριψε την ιδέα προσωρινής εκεχειρίας, την οποία πρότειναν επίσης η Βρετανία και η Γαλλία, λέγοντας ότι αποτελεί προσπάθεια να κερδηθεί χρόνος για το Κίεβο και να αποτραπεί η στρατιωτική του κατάρρευση.
Η Ρωσία κατέχει περίπου το ένα πέμπτο του εδάφους της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας, την οποία προσάρτησε το 2014, και τα στρατεύματά της πιέζουν επίσης στην ανατολική περιοχή του Ντονέτσκ, έχοντας αυξήσει τις επιδρομές με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους σε πόλεις και κωμοπόλεις μακριά από το μέτωπο.
Η Ρωσία έχει εκτοξεύσει 1.200 κατευθυνόμενες βόμβες, σχεδόν 870 επιθετικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη και περισσότερους από 80 πυραύλους κατά της Ουκρανίας μόνο την τελευταία εβδομάδα, δήλωσε ο Ζελένσκι.
Με πληροφορίες από FT, Reuters