Kathimerini.gr
Μυστήριο καλύπτει την επικείμενη επίσκεψη του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν στην Ουάσιγκτον στις 9 Μαΐου, καθώς πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι το ταξίδι του στις ΗΠΑ βρίσκεται στον αέρα.
Αργά χθες το βράδυ η αμερικανική πρεσβεία στην Αγκυρα πέταξε το μπαλάκι στην τουρκική πλευρά, αφού οι δημοσιογράφοι που ζήτησαν ένα σχόλιο για τις πληροφορίες περί ακύρωσης κλήθηκαν να απευθυνθούν στις τουρκικές αρχές. «Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποια επίσημη ανακοίνωση για την επίσκεψη στον Λευκό Οίκο. Δεν υπάρχει κάποια αλλαγή των σχεδίων μας για υψηλόβαθμες επαφές σε κάθε περίσταση», αναφέρεται χαρακτηριστικά, ενώ διευκρινίζεται πως για τις επισκέψεις Τούρκων αξιωματούχων θα πρέπει να ερωτώνται οι τουρκικές αρχές.
Το αμερικανικό Στέιτ Ντιπάρτμεντ από την πλευρά του επίσης παρέπεμψε στην τουρκική κυβέρνηση για οποιαδήποτε ενημέρωση. Τα σενάρια για ενδεχόμενη ακύρωση πυροδότησε ρεπορτάζ του τουρκικού τηλεοπτικού δικτύου Odatv, το οποίο απέδωσε την ευθύνη στη δυσαρέσκεια της Αγκυρας για τη βοήθεια που αποφάσισε το Κογκρέσο προς το Ισραήλ ύψους 26 δισ. δολαρίων.
Το αμερικανικό Στέιτ Ντιπάρτμεντ παρέπεμψε στην τουρκική κυβέρνηση για οποιαδήποτε ενημέρωση.
Αλλες πηγές θεωρούσαν ότι οι ΗΠΑ ήταν εκείνες που πήραν την απόφαση λόγω της συνάντησης του Τούρκου προέδρου με τον επικεφαλής της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια στην Κωνσταντινούπολη το Σαββατοκύριακο.
Δημοσιογραφικές πηγές στην Ουάσιγκτον ωστόσο δεν θεωρούσαν πιθανό αυτόν τον λόγο, αφού είναι γνωστές οι ειδικές σχέσεις της Αγκυρας με τη Χαμάς. Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με δημοσίευμα της Αλ Μόνιτορ, την ημέρα της επίθεσης τον περασμένο Οκτώβριο ο Χανίγια βρισκόταν στην Τουρκία και στη συνέχεια, μετά τη σφαγή, η Αγκυρα ζήτησε την αναχώρησή του ιδίου και της συνοδείας του προκειμένου να μην ταυτιστεί με τη Χαμάς.
Η συνάντηση προκάλεσε την οργή του Ισραήλ, με τον υπουργό Εξωτερικών Ισραελ Κατς να δηλώνει ευθέως ότι ο Τούρκος πρόεδρος θα έπρεπε να ντρέπεται. Ισραηλινοί αναλυτές εκτιμούν ότι η απόφασή του να συναντηθεί με τον ηγέτη της Χαμάς είχε στόχο αφενός να εμφανίσει εαυτόν ως μεσολαβητή στο Μεσανατολικό και αφετέρου να ικανοποιήσει την εκλογική βάση του, ειδικά μετά τη δεινή ήττα των φιλοκυβερνητικών υποψηφίων στα μεγάλα αστικά κέντρα της Τουρκίας.
Σε αυτό το πλαίσιο λίγες εβδομάδες μετά τις δημοτικές εκλογές η Αγκυρα ανακοίνωσε περιορισμούς στις εμπορικές εξαγωγές προς το Ισραήλ, ενώ ο Ερντογάν επέστρεψε στους υψηλούς τόνους έναντι του Τελ Αβίβ. Παράλληλα, η Τουρκία επιθυμεί πράγματι να αποτελέσει κεντρικό παίκτη κατά την επόμενη μέρα της εκεχειρίας στη Γάζα, αναλαμβάνοντας πιθανότατα και καίριο ρόλο στην ανοικοδόμησή της.
Στη συνάντηση Ερντογάν – Χανίγια οι δύο άνδρες συζήτησαν, σύμφωνα με τον Μανώλη Κωστίδη, ανταποκριτή της «Κ» στην Κωνσταντινούπολη, «θέματα σχετικά με τις επιθέσεις του Ισραήλ στα παλαιστινιακά εδάφη, ιδιαίτερα τη Γάζα, τι πρέπει να γίνει για να διασφαλιστεί η επαρκής και απρόσκοπτη παράδοση ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, και μια δίκαιη και διαρκής ειρηνευτική διαδικασία στην περιοχή». Από την πλευρά του ο Ερντογάν είπε ότι «η Τουρκία συνεχίζει τις διπλωματικές της προσπάθειες για να επιστήσει την προσοχή της διεθνούς κοινότητας στην καταπίεση των Παλαιστινίων» και υπογράμμισε «την ανάγκη τερματισμού της βαρβαρότητας και επείγουσας μόνιμης κατάπαυσης του πυρός».
Αν επιβεβαιωθεί η αναβολή ή ματαίωση του ταξιδιού Ερντογάν στις ΗΠΑ θα πρόκειται για σοβαρό πισωγύρισμα στις σχέσεις της Αγκυρας με την Ουάσιγκτον, που πέρασαν μακρά κρίση λόγω της επιμονής της Τουρκίας να μην επικυρώνει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ επί ενάμιση χρόνο. Οταν τελικά η Αγκυρα έδωσε το πράσινο φως, η Ουάσιγκτον επικύρωσε την πώληση των μαχητικών F-16, ένα σημαντικό βήμα μετά την αποπομπή της Τουρκίας από το αμερικανικό πρόγραμμα των F-35.
