Του Γιάννη Ιωάννου
Πολύ ενδιαφέρουσα τροπή λαμβάνει ενόψει των εκλογών του Μαΐου το προεκλογικό σκηνικό της Τουρκίας. Μετά την διάσπαση της «αντιπολίτευσης των 6» από την ηγέτιδα του «Καλού Κόμματος» (ΙΥΙ Party), Μεράλ Ακσενέρ, μιας αντιπολίτευσης που πάσχιζε εδώ και μήνες να καταλήξει σε ένα κοινό υποψήφιο, η τελευταία καθίσταται σε ρυθμιστικό παράγοντα των εκλογών -όχι μόνο σε σχέση με μια δυνητική συμπόρευση με το AKP και τον Ερντογάν αλλά και με την μετατόπιση του ενδιαφέροντος σε σχέση με την συντηρητική ψήφο έναντι της κουρδικής και τον καταλυτικό ρόλο που θα διαδραματίσουν.
Κλείδωσε ο Κιλιντσάρογλου
O 75χρονος βετεράνος πολιτικός, και ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (Κεμαλιστές του CHP), Kεμάλ Κιλιντσάρογλου, κλείδωσε ως ο υποψήφιος Πρόεδρος της ενωμένης τουρκικής αντιπολίτευσης -πλην Ακσενέρ για να σταθεί αντιμέτωπος στον Ερντογάν στις πιο κρίσιμες εκλογές της Τουρκίας των τελευταίων χρόνων. Ο Κιλιντσάρογλου κατόρθωσε να επιβληθεί έναντι των δύο δημοφιλών δημάρχων του CHP (Ιμάμογλου της Κωνσταντινούπολης και Γιαβάς της Άγκυρας) ενώ η επιμονή του να κινηθεί για να διασφαλίσει την υποψηφιότητά του υπήρξε και ο καταλυτικός λόγος αποχώρησης, την περασμένη Παρασκευή, της Μεράλ Ακσενέρ. Η τελευταία επέμεινε πως ο Κιλιντσάρογλου «δεν κερδίζει» ενώ διέπονταν, επί της αρχής, φιλικότερα απέναντι στον δήμαρχο Άγκυρας, Μανσούρ Γιαβάς λόγω της εθνικιστικής, από το MHP, ιδεολογικής του καταβολής.
Η κριτική στον Κιλιντσάρογλου μεταξύ όσων ασχολούνται με την πολιτική ανάλυση της Τουρκίας είναι πως έχει την φήμη του “loser” και πως το τελευταίο διάστημα δεν κατόρθωσε -με αφορμή την οικονομική κρίση και τους σεισμούς της 5ης Φεβρουαρίου- να σταθεί απέναντι στον Ερντογάν με υψηλούς αντιπολιτευτικούς τόνους προκειμένου να κεφαλαιοποιήσει την δυσαρεστημένη ψήφο μιας μεγάλης μερίδας του τουρκικού εκλογικού σώματος. Αυτή την στιγμή πάντως η εκτίμηση που επικρατεί στην ανάλυση για την Τουρκία είναι πως ο Κιλιντσάρογλου, μαθηματικά, δεν συγκεντρώνει τον αριθμό εκείνο των ψήφων που θα ανέτρεπαν ένα σενάριο επανεκλογής Ερντογάν. Ωστόσο μέχρι τις 14 Μαΐου, το πολιτικό σκηνικό στη Τουρκία παραμένει ιδιαίτερα ρευστό.
Οι δημοφιλείς δήμαρχοι Κωνσταντινούπολης και Άγκυρας δήλωσαν ήδη από την περασμένη Παρασκευή, μέσω Twitter, πως δεν προτίθενται να μην στηρίξουν τον Κιλιντσάρογλου ως υποψήφιο της αντιπολίτευσης. Η Ακσενέρ έριξε ως ιδέα την επιστροφή της στον συνασπισμό με την προϋπόθεση οι δύο να υπάρξουν αντιπρόεδροι του Κιλιντσάρογλου αλλά το CHP δεν δείχνει να ρισκάρει τους δύο μεγάλους δήμους που σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο επιστρέφουν στο AKP.
Κλειδί η Ακσενέρ;
Η απόφαση της Μεράλ Ακσενέρ να σπάσει την ενότητα των «6» της τουρκικής αντιπολίτευσης έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον αν και είναι νωρίς να κριθεί αν θα την ωφελήσει πολιτικά ή θα στραφεί εναντίον της. Υπό το βάρος της επιστροφής της (υπό προϋποθέσεις αντιπροεδρίας Γιαβάς/Ιμάμογλου) στον σχηματισμό των «6», που κυριάρχησε στις διαβουλεύσεις στην Τουρκία το πρωί της Δευτέρας οι ενδιαφέρουσες τάσεις που οφείλει να καταγράψει η ανάλυση είναι:
• Ως προς το αν το «Καλό Κόμμα» θα καταστεί ως [κόμμα ή, ακριβέστερα, ως δεξαμενή ψηφοφόρων (συντηρητικών)] “kingmaker” των εκλογών ή ακόμη και μελλοντικά δυνητικός εταίρος του AKP στην εξουσία στα πρότυπα του υπερεθνικιστικού MHP -κι αντικαθιστώντας το ουσιαστικά στην εξουσία λόγω και της συνεχιζόμενης εκλογικής πτώσης των υπερεθνικιστών του Μπαχτσελί.
• Αναφορικά με το αν θα συμβάλλει καθοριστικά στην μαζική μετακίνηση της κουρδικής ψήφου και δη της οργανωμένη τους HDP προς την κατεύθυνση του Κιλιντσάρογλου -δεδομένου και ότι ο τελευταίος θα κινηθεί «γενναία» πολιτικά σε σχέση με ζητήματα δικαιωμάτων ή την τύχη του φυλακισμένου ηγέτη του HDP, Σελαχατίν Ντεμιρτάς. Μαζική στήριξη των Κεμαλιστών από τους Κούρδους σημαίνει πως οι ψηφοφόροι του «Kαλού Κόμματος» αποκτούν ξεχωριστή σημασία για τον Ερντογάν.
• Σε σχέση με το αν τελικά θα αποδειχθεί, εκ μέρους της Ακσενέρ, σοφή πολιτική κίνηση το «μπρος-πίσω» σε σχέση με τον αντιπολιτευτικό συνασπισμό για το πολιτικό μέλλον και την αξιοπιστία της ίδιας αλλά και για την επόμενη ημέρα του κόμματος της.
Η Μεράλ Ακσενέρ θα μπορούσε δυνητικά να καταστεί μια πανίσχυρη εταίρος στο σενάριο επανεκλογής Ερντογάν. Ωστόσο μένει να διαφανεί αν η απόφασή της να διασπάσει τους «6» και στη συνέχεια να επιστρέψει στους κόλπους της αντιπολίτευσης αποτελεί έξυπνη επιλογή ή μακροχρόνια θα στραφεί εναντίον της.
Για τους ως άνω λόγους αλλά και για σειρά άλλων που θα προκύψουν στη συνέχεια, η σχέση Ερντογάν-Ακσενέρ και οι δυναμικές που θα ακολουθήσουν τις επόμενες εβδομάδες θα έχουν τεράστιο ενδιαφέρον -σε σχέση και με το δημοσκοπικό αποτύπωμα της δημοφιλίας Ερντογάν σε μια περίοδο, μάλιστα, που οι σεισμοί της 5ης Φεβρουαρίου έχουν αλλάξει άρδην το πολιτικό σκηνικό στη χώρα. Ο δρόμος προς τις κάλπες για την Τουρκία αναμένεται συναρπαστικός.
