O σερ Κιρ Στάρμερ θα γίνει σήμερα ο νέος πρωθυπουργός της Βρετανίας, με το Κόμμα των Εργατικών να βρίσκεται σε τροχιά μιας μαζικής νίκης στις βουλευτικές εκλογές, σύμφωνα με το exit poll και τις επικαιροποιημένες προβλέψεις, που δείχνουν μία ιστορική ήττα για τους συντηρητικούς του Ρίσι Σούνακ.
Ηδη το κεντροαριστερό Εργατικό Κόμμα αναδείχθηκε και τυπικά νικητής και αναμένεται ότι θα κερδίσει 410 από τις 650 βουλευτικές έδρες στο κοινοβούλιο, ανατρέποντας δραστικά τις αριθμητικές ισορροπίες που είχαν διαμορφωθεί πριν από πέντε χρόνια, όταν και κατέγραψε τη χειρότερη εκλογική απόδοσή του από το 1935.
Το εκλογικό αποτέλεσμα εκτιμάται ότι θα δώσει στους Εργατικούς μία πλειοψηφία 170 εδρών, κατεβάζοντας την αυλαία των συντηρητικών κυβερνήσεων, οι οποίες, για 14 χρόνια κυβέρνησαν τη Βρετανία.
Ηδη με βάση τα δεδομένα από περισσότερες από δύο στις τρεις εκλογικές περιφέρειες, δηλαδή 455 από τις 650, οι Εργατικοί έχουν κερδίσει 318 έδρες, οι Συντηρητικοί μόλις 70, και το Κόμμα των Φιλελεύθερων Δημοκρατών 41, ενώ στη Βουλή των Κοινοτήτων εισέρχεται για πρώτη φορά και το ακροδεξιό Κόμμα της Μεταρρύθμισης (Reform UK) του πρωταιτίου του Brexit, Νάιτζελ Φάρατζ.
Τα αποτελέσματα σημαίνουν την είσοδο των Συντηρητικών σε μεγάλη κρίση ύστερα από 14 ταραγμένα χρόνια στην εξουσία, καθώς όχι μόνο οδηγούν πιθανότατα στην έξοδο από την ηγεσία τον απερχόμενο πρωθυπουργό Ρίσι Σούνακ, αλλά και πολλά επιφανή στελέχη του δεξιού κόμματος της Βρετανίας έχουν αποτύχει να εκλεγούν βουλευτές, πράγμα που τους εμποδίζει να θέσουν υποψηφιότητα για την ηγεσία του κόμματος.
Ο κ. Σούνακ αναγνώρισε νωρίς το πρωί τη νίκη των Εργατικών στις εκλογές και ενημέρωσε πως επικοινώνησε ήδη με τον Κιρ Στάρμερ για να τον συγχαρεί.
Ολική ανατροπή
Πρόκειται ουσιαστικά για ολική ανατροπή του εκλογικού σκηνικού σε σύγκριση με το 2019, όταν ο Μπόρις Τζόνσον είχε ευρεία πλειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων και ο Τζέρεμι Κόρμπιν είχε οδηγήσει τους Εργατικούς στη χειρότερη επίδοσή τους από το 1935.
Για πρώτη φορά μετά τον Γκόρντον Μπράουν (2007-2010), ο αριθμός 10 της Ντάουνινγκ Στριτ θα έχει ένοικο έναν Εργατικό, τον Κιρ Στάρμερ, ο οποίος οδήγησε το κόμμα του σε θρίαμβο, εξασφαλίζοντας ευρεία πλειοψηφία στο νέο κοινοβούλιο.
Σύμφωνα με την επικαιροποιημένη πρόβλεψη που μεταδίδει το BBC, οι Εργατικοί θα εξασφαλίσουν 410 από τις συνολικά 650 στη Βουλή των Κοινοτήτων. Το Συντηρητικό Κόμμα καταλαμβάνει 144 έδρες, οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες 58, το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας 8, το Reform UK 4 έδρες και τα υπόλοιπα κόμματα 26.
Παραδέχθηκε την ήττα ο Ρίσι Σούνακ
Για μία «αμείλικτη ετυμηγορία» του βρετανικού λαού έκανε λόγο ο απερχόμενος Πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ στη σύντομη ομιλία του μετά από την ανακοίνωση του εκλογικού αποτελέσματος στην περιφέρειά του στο Γιόρκσιρ, στην οποία επανεξελέγη τελικά με άνετη πλειοψηφία άνω των 12.000 ψήφων.
Ο ηγέτης του Συντηρητικού Κόμματος αποδέχθηκε πως «το Εργατικό Κόμμα έχει κερδίσει αυτές τις γενικές εκλογές» και αποκάλυψε πως έχει ήδη καλέσει τον σερ Κιρ Στάρμερ για να τον συγχαρεί για τη νίκη του.
Πρόσθεσε πως αναλαμβάνει την ευθύνη για την ήττα και ζήτησε συγνώμη από τους σκληρά εργαζόμενους υποψήφιους των Συντηρητικών που ηττήθηκαν απόψε.
Ποιος είναι ο νέος Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου
Γεννηθείς τον Σεπτέμβρη του 1962 στο Λονδίνο, ο σερ Κιρ Στάρμερ μεγάλωσε στο Σάρεϊ. Το μικρό του όνομα το οφείλει στην αγάπη των γονιών του για τον ιστορικό ηγέτη του Εργατικού Κόμματος Κιρ Χάρντι.
Όπως πολλάκις έχει αναφέρει ο ίδιος για να δείξει την ταπεινή του καταγωγή, είναι γιος ενός κατασκευαστή εργαλείων και μιας νοσηλεύτριας. Τα σημαντικά προβλήματα υγείας της μητέρας του τον σημάδεψαν στη νεανική του ηλικία. Στο 16 του έγινε μέλος των Νεαρών Σοσιαλιστών του Εργατικού Κόμματος και στις σπουδές του επέλεξε τη νομική.
Η αρχική του ειδίκευση ως νομικός ήταν τα ανθρώπινα δικαιώματα, για να καταφέρει το 2008 να αναδειχθεί προϊστάμενος της Γενικής Εισαγγελίας. Η υπηρεσία του εκεί του απέφερε τον τίτλο του «σερ» το 2014.
Από το 2015 εκπροσωπεί ως Βουλευτής του Εργατικού Κόμματος την περιφέρεια Holborn and St Pancras του κεντρικού Λονδίνου και υπό τον προκατόχό του Τζέρεμι Κόρμπιν υπηρέτησε ως σκιώδης υπουργός Brexit την ταραχώδη περίοδο μετά από το δημοψήφισμα του Brexit, υποστηρίζοντας τότε τη διενέργεια δεύτερου δημοψηφίσματος.
Μετά την παραίτηση Κόρμπιν στον απόηχο της εκλογικής ήττας του 2019 διεκδίκησε και κέρδισε την ηγεσία του κόμματος, προτάσσοντας μία αρκετά αριστερή ατζέντα.
Οι εσωκομματικοί επικριτές του τον κατηγορούν ως «προδότη», καθώς τελικά κινήθηκε με σαφήνεια προς το κέντρο, απορρίπτοντας πολιτικές του προκατόχου του, τον οποίο εν τέλει απέπεμψε από το κόμμα. Για τους υποστηρικτές του, ο Κιρ Στάρμερ είναι ένας πολιτικός που αναγνωρίζει λάθη του παρελθόντος και δεν διστάζει να αναλάβει δραστικά μέτρα για να τα διορθώσει.
Πιστώνεται την αντιμετώπιση των φαινομένων αντισημιτισμού στο κόμμα, την αποκατάσταση της εκλογικής αξιοπιστίας των Εργατικών και τη μετρημένη αλλά συχνά καυστική αντιπολίτευση έναντι σειράς Συντηρητικών Πρωθυπουργών.
Ως υποψήφιος Πρωθυπουργός είχε δεσμευθεί για «έξι πρώτα βήματα» πολιτικής: επίτευξη οικονομικής σταθερότητας, μείωση του χρόνου αναμονής των ασθενών στο σύστημα δημόσιας υγείας NHS, σύσταση μιας Διοίκησης Ασφάλειας Συνόρων (με χρήματα από το αμφιλεγόμενο πρόγραμμα απέλασης παράτυπων μεταναστών στη Ρουάντα που έχει πει ότι θα καταργήσει), δημιουργία μιας δημόσιας εταιρείας ενέργειας, της Great British Energy, με έμφαση στην πράσινη ενέργεια, πάταξη της αντικοινωνικής συμπεριφοράς και πρόσληψη 6.500 δασκάλων.
Παρόλα αυτά, έχει επικριθεί από τα άλλα κόμματα και τον Τύπο για την απουσία λεπτομερειών επί κρίσιμων ζητημάτων πολιτικής που θα κληθεί να εφαρμόσει: από τη φορολογική πολιτική και τη μείωση του υπέρογκου δημοσίου χρέους, μέχρι τη διαχείριση των παράτυπων μεταναστών και τους χρονικούς στόχους για την ενεργειακή μετάβαση.
Ο ίδιος δηλώνει «προοδευτικός κεντρώος» πολιτικός. Στις πολιτικές αναλύσεις συχνά περιγράφεται ως «λογικός», «σοβαρός», «μεθοδικός», «ρεαλιστής» και «ανιαρός» πολιτικός που δίνει έμφαση στην καθημερινότητα των πολιτών παρά σε άκαμπτες ιδεολογικές χίμαιρες. Όπως έχει επισημανθεί, αυτό τον διαφοροποιεί κάθετα από όλους τους Συντηρητικούς ηγέτες των τελευταίων ετών, που έμοιαζαν να νοιάζονται πιο πολύ για την ικανοποίηση των αξιώσεων της πιο δεξιάς πτέρυγας του κόμματος παρά για τις ανάγκες των πολιτών.
Ο τρόπος διακυβέρνησής του προεξοφλείται ότι θα μοιάζει με τον χαρακτήρα του. ‘No drama Starmer’ έγραψε ο Guardian, προβλέποντας μια διακυβέρνηση χωρίς εκπλήξεις, χωρίς εξάρσεις, χωρίς δράματα, όπως αυτά από το Brexit και μετά.
Οι προκλήσεις για τον νέο Πρωθυπουργό της Βρετανίας είναι πολλές και θα χρειαστεί γρήγορα να δείξει τα χαρτιά που κράτησε κρυμμένα στην προεκλογική περίοδο, κυρίως ως προς το πού θα βρεθούν τα χρήματα για την έμφαση που θέλει να δώσει στο NHS και στην κοινωνική μέριμνα και το πως θα τηρήσει την υποσχεθείσα αποφυγή λιτότητας αν δεν αυξήσει τους φόρους - δηλαδή τη βασική προεκλογική προειδοποίηση του Σούνακ προς τους πολίτες έναντι της προοπτικής μιας κυβέρνησης υπό τον Στάρμερ.
Στα θέματα εξωτερικής πολιτικής πρέπει να αναμένεται μία ειλικρινά πιο θερμή σχέση με την ΕΕ, με τον Στάρμερ πάντως να έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος για επανένταξη του Ηνωμένου Βασιλείου. Στο μανιφέστο του Εργατικού Κόμματος, εξάλλου, υπάρχει σαφής τοποθέτηση υπέρ μιας το συντομότερο δυνατό αναγνώρισης του παλαιστινιακού κράτους.
Στο Κυπριακό η στάση της βρετανικής κυβέρνησης αναμένεται να μείνει η ίδια - στήριξη σε λύση διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας και στη διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών, αλλά χωρίς κάποια ορατή πρόθεση πρόσθετης πρωτοβουλίας ή πίεσης προς την Τουρκία.
Αυτά πάντως που ο ίδιος ο Κιρ Στάρμερ έχει αποκαλύψει με πλήρη σαφήνεια ότι θέλει να κάνει ως Πρωθυπουργός αφορούν την προσωπική του ζωή: να σταματά να εργάζεται τις Παρασκευές στις 6 το βράδυ για να περνά χρόνο με την οικογένεια και να συνεχίσει να παίζει ποδόσφαιρο μία φορά την εβδομάδα, όπως κάνει εδώ και δεκαετίες.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Reuters, BBC, Sky News
