ΤΖΟΡΤΖ ΧΕΙ, ΚΑΡΕΝ ΚΟΥΟΚ / REUTERS BREAKINGVIEWS
Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, μεταξύ άλλων, κάνει επανεκκίνηση στις σχέσεις του με την Ευρώπη. Ο διευθύνων σύμβουλος της Meta Platforms επέκρινε πρόσφατα τους ευρωπαϊκούς κανόνες τεχνολογίας και υποσχέθηκε να συνεργαστεί με τον εκλεγμένο πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για να «απωθήσει τις κυβερνήσεις που στοχοποιούν αμερικανικές εταιρείες και πιέζουν για περισσότερη λογοκρισία». Αυτό ακούγεται κακό για την προώθηση της ατζέντας της Ε.Ε. να ελέγξει το περιεχόμενο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η Meta όμως δεν έχει όλα τα διαθέσιμα χαρτιά στη διάθεσή της.
Ο όμιλος Meta αποφάσισε να σταματήσει στις ΗΠΑ το «fact-checking»
Εκ πρώτης όψεως, το στοίχημα του Ζούκερμπεργκ είναι ένας περίτεχνος τρόπος να σκοτώσει πολλά πουλιά με μια πέτρα. Η ευνοϊκή διάθεση προς μια ατζέντα φιλική προς τους σκοπούς του κινήματος MAGA βελτιώνει τη σχέση του με τον Τραμπ, ο οποίος διατηρεί στενές σχέσεις με τον αντίπαλό του, Ελον Μασκ. Η απόφαση του ομίλου Meta να σταματήσει στις ΗΠΑ τη χρήση προγραμμάτων «fact-checking», όπως είναι γνωστή η διαδικασία επαλήθευσης πληροφοριών ή γεγονότων –μαζί με τις δαπάνες για την ασφάλεια της πλατφόρμας–, εξοικονομεί επίσης στη Meta μια δαπάνη που της στοίχισε 20 δισ. δολάρια από το 2016. Και επιτρέπει στον Ζούκερμπεργκ να επικρίνει τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), το εμβληματικό νομοσχέδιο των Βρυξελλών με βάση το οποίο η Ε.Ε. μπορεί να επιβάλει πρόστιμο στις πλατφόρμες έως και 6% επί του παγκόσμιου τζίρου τους, εάν επιτρέπουν επιβλαβές περιεχόμενο.
Είναι άλλωστε μια καλή στιγμή για αντεπίθεση. Ευρωπαίοι επίτροποι με ισχυρές απόψεις για τη ρύθμιση της τεχνολογίας, όπως ο Τιερί Μπρετόν και η Μαργκρέτε Βεστάγκερ, αποχώρησαν. Η επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει «παγώσει» τις έρευνες για την Big Tech των ΗΠΑ, πιθανότατα για να αποφύγει τη διαμάχη με τον επερχόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ. Και οι Ευρωπαίοι πολιτικοί ηγέτες φοβούνται να ερεθίσουν την Ακροδεξιά, μήπως θεωρηθεί ότι περιορίζουν την ελευθερία του λόγου.
Ο Ζούκερμπεργκ και άλλοι ηγέτες της Big Tech θα μπορούσαν συνεπώς να εκμεταλλευθούν το κενό. Η Ε.Ε. έχει επικριθεί για υπερβολικό ζήλο στη ρύθμιση της τεχνητής νοημοσύνης σε σχέση με άλλες οντότητες. Το να ενοχλήσουν τις Βρυξέλλες μπορεί να τους βοηθήσει να πιέσουν για πιο χαλαρούς κανόνες. Ωστόσο, ο Ζούκερμπεργκ δεν τα έχει όλα με το μέρος του. Προς το παρόν η Meta δεν έχει «άμεσα σχέδια» να τερματίσει τη διαδικασία «fact-checking» στην Ε.Ε. Αυτό υποδηλώνει ότι εξακολουθεί να είναι επιφυλακτική στο να καταγγείλει τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) που τέθηκε σε ισχύ το 2022. Και θα μπορούσε να υπάρξει και εμπορικό κόστος εάν, για παράδειγμα, ένα δωρεάν για όλους μέσο κοινωνικής δικτύωσης υπονόμευε τις μελλοντικές εκλογές στην Ε.Ε. – όπως συνέβη στη Ρουμανία με το TikTok. Οι διαφημιστές της Meta μπορεί να μη θέλουν να συσχετιστούν με μια πλατφόρμα που ευνοεί την παραπληροφόρηση.
Δεν είναι επίσης σαφές πώς θα αντιδρούσε ο Τραμπ εάν η Ε.Ε. σκλήρυνε τη στάση της και επέβαλλε πρόστιμα βάσει του νόμου DSA. Ο Ζούκερμπεργκ μπορεί να ελπίζει ότι ο πρόεδρος θα απειλούσε με δασμούς στις εξαγωγές της Ε.Ε., όπως τα πολυτελή αγαθά και τα αυτοκίνητα. Ωστόσο, ο Τραμπ μπορεί «να μην πάει τόσο μακριά» για έναν άνδρα που είχε προηγουμένως απειλήσει με ισόβια κάθειρξη. Εν τω μεταξύ, ο εκλεγμένος αντιπρόεδρός του Τζέι Ντι Βανς επαίνεσε την πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Επιτροπής Εμπορίου των ΗΠΑ Λίνα Καν και μίλησε για την ανάγκη διάλυσης των τεχνολογικών ομάδων με έμπνευση τον νόμο για τις ψηφιακές αγορές της Ε.Ε. Η στάση της Meta κάνει την Ευρώπη και την πρωτοβουλία της ενάντια στο επιβλαβές περιεχόμενο να φαίνεται όλο και πιο μοναχική. Αυτό όμως δεν καθιστά τη συνολική προσέγγιση των Βρυξελλών λιγότερο ισχυρή.