Ιωάννα Μάνδρου
Eντονος προβληματισμός και ανησυχία επικρατούν στη Δικαιοσύνη μετά τις απανωτές δικαστικές αποφάσεις που επικρίνονται ή ελέγχονται για την ορθότητά τους, είτε με εφέσεις είτε με πειθαρχική διαδικασία για τους δικαστές και τους εισαγγελείς.
Στον απόηχο της υπόθεσης του άγριου ξυλοδαρμού της συζύγου του γνωστού δικηγόρου Απόστολου Λύτρα, που αφέθηκε ελεύθερος με περιοριστικούς όρους, παρενέβησαν ο Αρειος Πάγος για τον έλεγχο της δικαστικής απόφασης για μη προφυλάκιση του δικηγόρου και η εισαγγελέας του Αρείου Πάγου με στόχο την άμεση επίσπευση των σχετικών διαδικασιών.
Συγκεκριμένα, η εισαγγελέας του ανωτάτου δικαστηρίου, Γεωργία Αδειλίνη, παρενέβη και ζήτησε, ως έχουσα την ανώτατη εποπτεία των ανακρίσεων, από την ανακρίτρια που χειρίζεται την υπόθεση, Χριστίνα Σαλάππα, να επισπευσθούν οι ανακριτικές διαδικασίες και σύντομα η υπόθεση να φθάσει στο ακροατήριο.
Οι λόγοι που επικαλείται η εισαγγελέας του ανωτάτου δικαστηρίου είναι η βαναυσότητα του ξυλοδαρμού της δικηγόρου, συζύγου του Απόστολου Λύτρα, αλλά και το γεγονός, όπως αναφέρει στη σχετική παραγγελία της, ότι το θύμα συνεχίζει να βρίσκεται σε κίνδυνο. Η παρέμβαση Αδειλίνη προκλήθηκε από το γεγονός ότι η απόφαση να αφεθεί ελεύθερος ο Απόστολος Λύτρας με περιοριστικούς όρους δεν μπορεί δικαστικά να αλλάξει και θα παραμείνει ελεύθερος έως ότου γίνει η δίκη του.
Eν τω μεταξύ, σε χθεσινή ανακοίνωσή του ο Απόστολος Λύτρας αναφέρει ότι από την πρώτη στιγμή που βρέθηκε ενώπιον της Δικαιοσύνης ζήτησε συγγνώμη για την καταδικαστέα πράξη του και υποσχέθηκε, στη σύζυγό του και στα παιδιά του, να αποταθεί σε ειδικό συμβουλευτικό κέντρο. Επίσης δηλώνει ότι αντιλαμβάνεται την οργή του κόσμου και μεταξύ άλλων τονίζει: «Eκτός από εμένα, που δικαίως δέχομαι όλη αυτή την κριτική, υπάρχουν και τρία ανήλικα παιδιά, που τις τελευταίες ημέρες ζουν μια κόλαση. Η ευθύνη δεν είναι οικογενειακή και η κάθε μορφής επίθεση στο Διαδίκτυο, σε βάρος μου, δεν είναι δυνατόν να μετακυλίεται σε μικρά παιδιά λόγω του επωνύμου τους. Θα τεθώ ενώπιον του φυσικού μου δικαστή, θα δικαστώ και θα αποδεχθώ την τιμωρία που δικαίως θα μου επιβληθεί. Παρακαλώ, όμως, να μη γίνει αυτή η δίκη μέσα από οθόνες, ανώνυμα σχόλια μίσους κ.λπ.».
Η παρέμβαση του Αρείου Πάγου και της Εισαγγελίας του, για έλεγχο της ανακρίτριας και του εισαγγελέα που άφησαν ελεύθερο τον Απόστολο Λύτρα, πυροδότησε αντιδράσεις που προέρχονται τόσο από τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών όσο και από την Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων Ελλάδος. Στις ανακοινώσεις τους θέτουν ερωτήματα για τη δυνατότητα και τη σκοπιμότητα των παρεμβάσεων του Αρείου Πάγου προς έλεγχο της δικαστικής κρίσης, αμφισβητώντας το δικαίωμα του ανωτάτου δικαστηρίου να ελέγχει την όποια δικαστική απόφαση. Τόσο ο Δικηγορικός Σύλλογος με προσωπική δήλωση του προέδρου του, Δημήτρη Βερβεσού, όσο και η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων εμμένουν στο ότι η νομιμότητα επιβάλλει η δικαστική κρίση, αν είναι λανθασμένη, να ανατρέπεται με τα νόμιμα μέσα, εφέσεις κ.λπ., που προβλέπει η νομοθεσία μας. Ειδικότερα, η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων σε ανακοίνωσή της μεταξύ άλλων επισημαίνει ότι «…δεν επιτρέπεται πειθαρχικός και ποινικός έλεγχος των δικαστικών λειτουργών για τη δικαστική τους κρίση καθεαυτή, δηλαδή για την επιστημονική άποψη που ακολούθησαν όσον αφορά τα νομικά ζητήματα που αντιμετώπισαν και την πεποίθηση την οποία σχημάτισαν από την εκτίμηση των αποδείξεων».
Από την πλευρά του ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών σε δημόσια τοποθέτησή του επισημαίνει ότι «ο πειθαρχικός έλεγχος των δικαστών οφείλει να γίνεται μέσω των θεσμικών διαδικασιών, όπως η Επιθεώρηση Δικαστηρίων και το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο. Η πειθαρχική διαδικασία δεν μπορεί να παρεμβαίνει στη δικαιοδοτική κρίση των δικαστών, η οποία ελέγχεται μέσω των προβλεπόμενων ενδίκων μέσων και πειθαρχικά σε περιπτώσεις αξιόποινης ή αντιδεοντολογικής συμπεριφοράς. Δυστυχώς, η επιχειρούμενη υποκατάσταση θεσμικών διαδικασιών και ιδίως της αναποτελεσματικής μέχρι σήμερα λειτουργίας της Επιθεώρησης Δικαστηρίων, μέσω επικοινωνιακού τύπου παρεμβάσεων, προσφέρει αρνητικές υπηρεσίες στη Δικαιοσύνη και οδηγεί σε ραγδαία οπισθοχώρηση της ορθής λειτουργίας της».
Η Ενωση Εισαγγελέων σε ανακοίνωσή της υπερασπίζεται το δικαίωμα της εισαγγελέως του Αρείου Πάγου να ελέγχει την ορθότητα των δικαστικών αποφάσεων και επιρρίπτει ευθύνες στα μέσα ενημέρωσης που επικρίνουν συγκεκριμένες δικαστικές κρίσεις. Μεταξύ άλλων υπογραμμίζει ότι «με λύπη και συνάμα οργή διαπιστώνουμε ότι ο παραπάνω χαρακτήρας της εισαγγελικής κρίσης δεν γίνεται αντιληπτός και σεβαστός από κάποιους δημοσιογράφους, που αβασάνιστα επιδίδονται σε αστήρικτες και έωλες κρίσεις σχετικά με ζητήματα που, ηθελημένα ή μη, αγνοούν, παρά τη συνταγματική υποχρέωσή τους για πλήρη και έγκυρη ενημέρωση του κοινού».
Συχνές επικρίσεις
Πάντως, απανωτές δικαστικές αποφάσεις τελευταία έχουν δεχθεί επικρίσεις, και μάλιστα έντονες, όπως η απόφαση για τους υπευθύνους της τραγωδίας στο Μάτι, που ήδη ανατράπηκε με έφεση, η απόφαση απόλυσης του Νίκου Μιχαλολιάκου, που επίσης ανατράπηκε με έφεση, αλλά και η απόφαση να αφεθεί ελεύθερος παρά την καταδίκη του σε 9 χρόνια κάθειρξη για βιασμό ένας 37χρονος, ο οποίος στη συνέχεια δολοφόνησε με στυγερό τρόπο ένα κοριτσάκι 11 χρόνων, το οποίο αποπειράθηκε να βιάσει. Και τέλος, η απόφαση για τον γνωστό δικηγόρο Απόστολο Λύτρα που αφέθηκε ελεύθερος παρά την ευχέρεια του νόμου για προσωρινή του κράτηση.