Του Βασίλη Νέδου
Η παρουσία του υπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου στο πλευρό της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου κατά την επίσκεψή της στο Κίεβο ήταν κυρίως συμβολική και είχε ως βασικό αντικείμενο την ανάγκη να καταδειχθεί η ισχυρή δέσμευση της Ελλάδας να στηριχθεί η Ουκρανία στον αγώνα που διεξάγει. Πλέον από το Κίεβο υπάρχουν νέα αιτήματα, αυτή τη φορά για χορήγηση δυνατοτήτων αεράμυνας, τα οποία προς το παρόν η Αθήνα δεν εξετάζει. Η ουκρανική πρόταση περιλαμβάνει και υποστήριξη των ρωσικής προέλευσης συστημάτων από την Ουκρανία.
Συγκεκριμένα, στην πρώτη φάση υπήρχε ανάγκη αντιαρματικών, στη δεύτερη, που αφορά τις επιχειρήσεις ανακατάληψης εδάφους, ανέκυψε ανάγκη οχημάτων και αρμάτων μάχης αλλά και πυρομαχικών πυροβολικού, ενώ στην τρέχουσα τροπή του πολέμου, που οι Ρώσοι έχουν αναλάβει επιχειρήσεις επιθέσεων από αέρος, αναδείχθηκαν οι ανάγκες της αεράμυνας.
Στις κρούσεις που έχουν γίνει από ουκρανικής πλευράς για χορήγηση συστημάτων αεράμυνας η Αθήνα είναι προς το παρόν αρνητική ποικιλοτρόπως. Αφενός λόγω της κρισιμότητας που έχουν για την άμυνα της Ελλάδας τα συστήματα αεράμυνας, αφετέρου διότι κάτι τέτοιο θα εμπεριείχε πρόσθετους πολιτικούς κινδύνους. Από την ουκρανική πλευρά, ωστόσο, έχει κατατεθεί μια πρόταση που περιλαμβάνει βοήθεια από πλευράς του Κιέβου για τη συντήρηση και τη διατήρηση σε λειτουργική κατάσταση συστημάτων αεράμυνας ρωσικής κατασκευής, όπως τα TOR-M1 και OSA-AK/AKM που βρίσκονται διεσπαρμένα σε διάφορα σημεία ανά την επικράτεια, αλλά και οι S-300 (PMU1) που έχει η Πολεμική Αεροπορία στο οπλοστάσιό της. Κοινό πρόβλημα και των τριών συγκεκριμένων συστημάτων είναι ότι πλησιάζουν στο χρονικό όριο της βιωσιμότητάς τους και λόγω των κυρώσεων στη Ρωσία δεν θα μπορούν να πιστοποιηθούν αλλά και να συντηρηθούν, ως εκ τούτου διατρέχουν τον κίνδυνο να περιπέσουν σε αχρηστία. Η εμπειρία της κυκλικής ανταλλαγής Marder αντί των παρωχημένων BMP-1 λειτούργησε θετικά για τις δυνατότητες των Ενόπλων Δυνάμεων, ωστόσο αυτή τη στιγμή μια ανάλογη κίνηση στο επίπεδο της αεράμυνας θα πρέπει να συνοδεύεται από εγγυήσεις κυρίως από τις ΗΠΑ.
Η επίσκεψη του κ. Παναγιωτόπουλου στην Ουκρανία έγινε και στον απόηχο των παραδόσεων των πρώτων τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης ΒΜΡ-1 που ανήκαν στον Ελληνικό Στρατό και ανταλλάχθηκαν με γερμανικά τύπου Marder. Τα πρώτα BMP-1 βρίσκονται ήδη σε ουκρανικό έδαφος, όπως αντιστοίχως τα Marder σε ελληνικό.
Ωστόσο, το θέμα της συνέχισης της υποστήριξης των ουκρανικών δυνάμεων παραμένει ανοιχτό, καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται. Οπως είναι ήδη γνωστό, η Ελλάδα προμηθεύει τις ουκρανικές δυνάμεις με βλήματα 155 mm. Η πρόσφατη επικοινωνία ανάμεσα στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και στον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν περιλάμβανε, μεταξύ άλλων, και τη σταθερή παραίνεση από πλευράς Ουάσιγκτον προς όλους τους συμμάχους των Αμερικανών στο ΝΑΤΟ για περισσότερα πυρομαχικά προς τις ουκρανικές δυνάμεις.
