Γράφει ο Βασίλης Νέδος και ο Μανώλης Κωστίδης
Ανησυχία σχετικά με την πιθανότητα περαιτέρω κλιμάκωσης της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο από την Τουρκία με δίαυλο για ακόμη μία φορά την κυβέρνηση της Τρίπολης στη Λιβύη επικρατεί στην Αθήνα.
Πολιτικοί αναλυτές υποστηρίζουν πως η Τουρκία ετοιμάζεται να πουλήσει πολλά οπλικά συστήματα στη Λιβύη
Εν μέσω διαρκώς εντεινόμενης επιθετικής τουρκικής ρητορικής και ενώ η Ελλάδα ακόμη δεν έχει προχωρήσει στην τοποθέτηση πρέσβη στην Τρίπολη, εξετάζεται το δυσμενές σενάριο η κυβέρνηση Ντμπεϊμπά να προχωρήσει σε επόμενα βήματα στον ΟΗΕ, που θα συνιστούν προσαρμογή των εξωτερικών ορίων της λιβυκής υφαλοκρηπίδας σε όσα έχουν προβλεφθεί στο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Μια τέτοια κίνηση, πιθανώς συνδυασμένη με την παράλληλη έναρξη ερευνών από την τουρκική εταιρεία πετρελαίων (ΤΡΑΟ), θα αποτελούσε κάθετη κλιμάκωση στα νότια της Κρήτης. Υπενθυμίζεται η δημόσια αντιπαράθεση των ΥΠΕΞ Τουρκίας και Λιβύης κατά τις πρόσφατες ανακοινώσεις στην Τρίπολη σε σχέση με την εκκρεμότητα της ανακήρυξης εξωτερικών ορίων της ΑΟΖ από το λιβυκό υπουργείο Εξωτερικών.
Εν τω μεταξύ, λίγες εβδομάδες μετά την υπογραφή των συμφωνιών για τις έρευνες υδρογονανθράκων, Αγκυρα και Τρίπολη υπέγραψαν συμφωνίες στρατιωτικής συνεργασίας, με την Τουρκία να υπόσχεται την εκπαίδευση των πιλότων της αεροπορίας της Λιβύης. Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ το βράδυ της Τρίτης συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό και υπουργό Αμυνας της Λιβύης Αμπντουλχαμίτ Ντμπεϊμπά.
Μετά τη συνάντηση των δύο ανδρών υπεγράφησαν δύο συμφωνίες μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης. Η πρώτη αφορά την αύξηση της αποτελεσματικότητας της λιβυκής πολεμικής αεροπορίας. Στο πλαίσιο του «Πρωτοκόλλου Πτητικής Εκπαίδευσης μεταξύ της Δημοκρατίας της Τουρκίας και της Λιβυκής Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας» επιδιώκεται οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις να συμβάλουν στην εκπαίδευση των Λίβυων πιλότων.
Πρόσθετο πρωτόκολλο που υπεγράφη αποσκοπεί στη βελτίωση των υφιστάμενων στρατιωτικών σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης. Τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν πως ανάμεσα στα σχέδια της τουρκικής κυβέρνησης είναι να παραχωρηθούν στις ένοπλες δυνάμεις της Λιβύης τα τουρκικής κατασκευής μη επανδρωμένα αεροσκάφη Akinci.
Ο κ. Ντμπεϊμπά ξεναγήθηκε στην έκθεση άμυνας, αεροπορίας και διαστημικής βιομηχανίας SAHA στην Κωνσταντινούπολη και πολιτικοί αναλυτές υποστηρίζουν πως η Τουρκία ετοιμάζεται να πουλήσει πολλά οπλικά συστήματα στη Λιβύη.
Η σχέση με το Ισραήλ
Εν τω μεταξύ, στην Τουρκία βρίσκεται ο υπουργός Αμυνας του Ισραήλ Μπένι Γκανζ, για τη συνάντηση με τον κ. Ακάρ. Αναλυτές εκτιμούν πως στόχος και των δύο πλευρών είναι η επαναπροσέγγιση και η συνεργασία μακροπρόθεσμα να επιστρέψει στα επίπεδα πριν από το 2010, οπότε με την επίθεση των Ισραηλινών στο πλοίο «Μαβί Μαρμαρά» ξεκίνησε η αρνητική πορεία στις σχέσεις των δύο χωρών.
Σημειώνεται, τέλος, ότι χθες ισραηλινές πηγές σημείωναν ότι οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Ισραήλ είναι στρατηγικής σημασίας και η όποια βελτίωση των ισραηλινοτουρκικών σχέσεων δεν θα γίνει εις βάρος των ελληνοϊσραλινών. Κατά τις ίδιες πηγές, οι ελληνοϊσραηλινές σχέσεις ισχυροποιούνται και έχουν στρατηγικό βάθος, ενώ έγινε ιδιαίτερη αναφορά στη «στρατηγική συνεργασία και φιλία» των δύο χωρών.
