ΔΗΚΤΗΣ
Υψηλό 40ετίας
Η εκτίναξη του πληθωρισμού σε υψηλό 25ετίας αποτελεί το σημαντικότερο οικονομικό γεγονός του 2021. Ως πρωταθλήτρια στην αύξηση διακρίθηκε η Αμερική, ακολουθούμενη από την ευρωζώνη η οποία τα τελευταία χρόνια λειτουργούσε με μηδενικό και σε κάποιες περιπτώσεις αρνητικό πληθωρισμό. Μια προσεκτική ματιά στα συστατικά του πληθωρισμού αποκαλύπτει ξεκάθαρα την πηγή της ανόδου, με τις τιμές της ενέργειας να προσεγγίζουν άνοδο ίση με 30% σε ετήσια βάση καταγράφοντας την υψηλότερη τιμή από το 1980. Άνοδος καταγράφεται και στα τρόφιμα, με την ετήσια μεταβολή να βρίσκεται στο 6%.
Μεγάλο στοίχημα
Αναφορικά με τα δημόσια οικονομικά η μεγαλύτερη πρόκληση αφορά στο συνταίριασμα της ανάγκης για σταθερότητα στο μέτωπο των ελλειμάτων και του χρέους μαζί με τις μεγάλες επενδυτικές ανάγκες, που επιβάλλει η νέα εποχή και περιλαμβάνονται στους στόχους για ψηφιακή και πράσινη μετάβαση. Με δεδομένη τη συσσώρευση σημαντικού χρέους από ορισμένες χώρες πριν και κατά την πανδημία, το μεγάλο στοίχημα παραμένει η εξέλιξη των επιτοκίων με την ευχή όλων να παραμείνουν σε χαμηλά επίπεδα για να μπορεί να διατηρηθεί η ηρεμία στις αγορές χρέους.
Αναθεώρηση προβλέψεων
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της ΕΚΤ που αναπροσαρμόστηκαν τον προηγούμενο μήνα, η εξωτερική ζήτηση για προϊόντα και υπηρεσίες στην ευρωζώνη για το 2021 αναμένεται πως θα είναι χαμηλότερη από ότι είχε αρχικά εκτιμηθεί, ενώ προς τα κάτω αναπροσαρμόζεται και η εκτίμηση για το 2022. Όσον αφορά τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες, η κατάσταση αναμένεται πως θα ομαλοποιηθεί κατά το δεύτερο τρίμηνο του έτους και θα επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα εντός του 2023. Όσον αφορά στην ανάπτυξη, αναμένεται πως θα κυμανθεί στο 4,2% για φέτος σε σχέση με 5,1% τη χρονιά που μας πέρασε.
Τραπεζική βελτίωση
Οι τράπεζες στην ευρωζώνη πέτυχαν το τελευταίο διάστημα να βελτιώσουν τους δείκτες κερδοφορίας τους ξεπερνώντας ακόμα και τα προ πανδημίας επίπεδα. Η βελτίωση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην υποχώρηση των ΜΕΧ και τη συνακόλουθη μείωση τους κόστους που προκύπτει για τον σχηματισμό προβλέψεων ζημιών από το δανειακό χαρτοφυλάκιο. Σε λειτουργικό επίπεδο η προτεραιότητα βρίσκεται στα μη επιτοκιακά έσοδα, δηλαδή έσοδα που δεν σχετίζονται με την παραχώρηση πιστωτικών διευκολύνσεων.
Γεωπολιτικά παιγνίδια
Σε καθαρά γεωπολιτικούς λόγους ανάγεται η απόφαση της Gazprom να μειώσει τις ποσότητες που διαθέτει στην Ευρώπη εν μέσω βαρυχειμωνιάς και άρα αυξημένης ζήτησης. Η Gazprom, που είναι ο βασικός και μεγαλύτερος προμηθευτής ενέργειας της Ευρώπης, θα τεθεί κάτω από το μικροσκόπιο της Κομισιόν μετά από παρέμβαση της Αντιπροέδρου αρμόδιας για θέματα ανταγωνισμού. Η κα Βεστάγκερ διερωτήθηκε, μεταξύ άλλων, πώς γίνεται η εταιρεία να επιδεικνύει μια τόσο προφανή αντιεμπορική συμπεριφορά σε μια περίοδο που θα μπορούσε να προσφέρει μεγάλες ποσότητες σε υψηλές τιμές.
Καταστροφική πολιτική
Η άρνηση του Τούρκου προέδρου να εφαρμόσει παραδοσιακές μεθόδους τιθάσευσης του πληθωρισμού στοίχισε στην τουρκική λίρα απώλειες πέραν του 40% για το 2021. Στο εσωτερικό μέτωπο η μείωση της αγοραστικής δύναμης επιχειρήσεων και νοικοκυριών προελαύνει, με τον πληθωρισμό να σκαρφαλώνει στο 36% σε ετήσια βάση. Σύμφωνα πάντως με τη ρητορική του κ. Ερντογάν όλα είναι αποτέλεσμα ξένων παρεμβάσεων των εχθρών της Τουρκίας.
Κενές θέσεις
Οι αερογραμμές είναι προφανώς ο μεγάλος ασθενής της πανδημίας με χιλιάδες θέσεις κενές στα αεροπλάνα και αυτόν τον χειμώνα. Το πρόβλημα αυτή την φορά οφείλεται στους ευρωπαϊκούς κανονισμούς που προβλέπουν ότι για να μπορεί μια εταιρεία να διατηρεί τις θέσεις στάθμευσης που κατέχει στα αεροδρόμια, οι πτήσεις πρέπει να διενεργούνται κανονικά ακόμη και χωρίς επιβάτες. Η συγκεκριμένη ρύθμιση έχει προκαλέσει την οργή των μεγάλων αεροπορικών εταιρειών της Ευρώπης ενώ προκύπτουν και θέματα σχετικά με τις επιπτώσεις που επιφέρει αυτή η πρακτική στο περιβάλλον λόγω των ρύπων.
