Του Βασίλη Νέδου
Νευρικότητα και σπασμωδικές κινήσεις, οι οποίες δεν είναι απλώς ενταγμένες στο σχέδιο της Αγκυρας με στόχο την αλλαγή του «στάτους κβο» στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά συνδέονται και με τις αποτυχίες της κυβέρνησης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Συρία, στη Λιβύη και στη μετανάστευση, προδίδουν οι συνεχιζόμενες προκλητικές υπερπτήσεις πάνω από μεγάλα ελληνικά νησιά όπως η Λέσβος και η Χίος από τουρκικά μαχητικά. Και την Πέμπτη, για δεύτερη συνεχόμενη ημέρα μετά τις υπερπτήσεις σε Εβρο και Λέσβο, τα τουρκικά μαχητικά επανήλθαν, αυτή τη φορά πετώντας πάνω από τη Χίο και τις Οινούσσες, την Παναγιά και τη Λέσβο.
Η επιθετικότητα των τουρκικών κινήσεων ενδεχομένως συνδέεται και με ένα επεισόδιο που έλαβε τις τελευταίες ημέρες στα νερά της Ανατολικής Μεσογείου. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, ενεπλάκη το τουρκικό φορτηγό πλοίο «PRAY» (RoRo PS PRAY), το οποίο απέπλευσε πριν από λίγες ημέρες από το λιμάνι Χαϊντάρπασα της Κωνσταντινούπολης με προορισμό τη Λιβύη. Εκτιμάται ότι το φορτίο του περιείχε τουρκικά αντιαεροπορικά συστήματα με σκοπό την ενίσχυση των ευρισκόμενων σε κατάσταση πολιορκίας, δυνάμεων του Φαγέζ αλ Σαράζ στην Τρίπολη. Το πλοίο εντοπίστηκε από τη γαλλική φρεγάτα «Provence» στο πλαίσιο της νατοϊκής επιχείρησης «Sea Guardian», που δίνει τη δυνατότητα στις μονάδες της Συμμαχίας να ελέγχουν για την πιθανή παραβίαση του εμπάργκο όπλων στη Λιβύη.
Για λίγες ημέρες ανατολικά της Κρήτης και νότια του Καστελλόριζου, στην περιοχή γύρω από το τουρκικό φορτηγό έπλεαν εκτός από τη γαλλική φρεγάτα, μία ελληνική και μία τουρκική. Το ελληνικό πολεμικό πλοίο δεν συμμετείχε σε καμία φάση της επιχείρησης ενεργά, ωστόσο ήταν εκεί λόγω των εξελίξεων του συμβάντος σε περιοχή ευθύνης της Ελλάδας. Με βάση όσα προβλέπονται για την επιχείρηση «Sea Guardian», τα στελέχη του γαλλικού ναυτικού είχαν δικαίωμα να προχωρήσουν ακόμα και σε νηοψία στο φορτηγό «PRAY», κάτι το οποίο τελικά αποφεύχθηκε. Τελικά, το τουρκικό φορτηγό πλοίο αναγκάστηκε να εκτραπεί προς το λιμάνι της Αττάλειας όπου βρίσκεται από χθες.
Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη επιχείρηση εξελίχθηκε εν γνώσει της Ναυτικής Διοίκησης του ΝΑΤΟ (MARCOM) στο Νόρθγουντ, δίχως την παραμικρή παρέμβαση από την Αθήνα, εκθέτει, βεβαίως, την Αγκυρα και στα υπόλοιπα μέλη της Συμμαχίας, δίχως αυτό να σημαίνει ότι η Τουρκία υποχωρεί από τον ευρύτερο σχεδιασμό της να ενισχύσει τις δυνάμεις του Φαγέζ αλ Σαράζ στην Τρίπολη. Το συγκεκριμένο περιστατικό εξηγεί εν πολλοίς και για ποιο λόγο οι επιστολές που έχουν σταλεί σε διπλωματικό και στρατιωτικό επίπεδο προς τις Μόνιμες Αντιπροσωπείες των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες γίνονται αποδεκτές με κατανόηση για τις ελληνικές θέσεις.
Η Αθήνα έχει αποδυθεί σε έναν μαραθώνιο ο οποίος μετρά ήδη ένα μήνα από την ημέρα που οι τουρκικές αρχές εγκαινίασαν την υβριδική επιχείρηση στον Eβρο, με σκοπό την παραβίαση των ελληνοτουρκικών συνόρων από μετανάστες.
Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα, ιδιαίτερα τις τελευταίες ημέρες, έχουν ενταχθεί σε σχεδόν καθημερινή πρακτική. Η αδιάλειπτη τουρκική παρουσία των τελευταίων ημερών σε Εβρο και εναέριο χώρο, μετά μια ανάπαυλα λίγων, μόνο, ημερών, ερμηνεύεται και ως μια προσπάθεια της κυβέρνησης του κ. Ερντογάν να διατηρήσει την πίεση στην Αθήνα, σε μια περίοδο κατά την οποία είναι σαφές ότι στο εσωτερικό της Τουρκίας υπάρχει κριτική (για τα δεδομένα, βεβαίως, μιας χώρας όπου δεν υπάρχει ελευθερία του Τύπου) για τους χειρισμούς στο ζήτημα του κορωνοϊού.
Η κατάσταση φαίνεται ότι δημιουργεί τριγμούς και στην (πενταετή πλέον) συμβίωση του ακραίου εθνικιστικού ΜΗΡ με το ΑΚΡ, καθώς διάφοροι στόχοι φαίνεται να μην έχουν επιτευχθεί, ιδιαίτερα στη βόρεια Συρία, όπου η Αγκυρα πλέον βρίσκεται υπό την στενή επιτροπεία της Μόσχας.
