Του Απόστολου Κουρουπάκη
Στο πλαίσιο των δράσεων της δεύτερης παραγωγής των δράσεων «Νέ@ σε έρημο νησί» παρουσιάζεται, σε παραγωγή του Θεάτρου Βαλίτσα η παράσταση «Ο Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον», σε σκηνοθεσία Στέλιου Ανδρονίκου στο Θέατρο Αποθήκες. Για την παράσταση κάναμε μία μικρή κουβέντα με τους δύο ηθοποιούς της, την Πέννυ Φοινίρη και τον Ανδρέα Μακρή. Στην παράσταση μεταφέρονται πολλά μηνύματα που όπως λέει ο Ανδρέας Μακρής «χρειάστηκε να τα περάσουμε από το φίλτρο της δικής μας ψυχής για να το μεταφέρουμε στις ψυχές του κοινού». Η Πέννυ Φοινίρη λέει πως υπάρχει πολλή οργή και φόβος στους ανθρώπους για να αποδεχτούν το σύνολο των μαγικών πλασμάτων που υπάρχει εκεί έξω. «Γι’ αυτό συνήθως οι γλάροι φεύγουν γι’ άλλα μέρη, γιατί ασφυκτιούν».
–Πόσο εύκολο ήταν να μεταφέρετε τόσα πολλά μηνύματα μέσα από αυτή τη θεατρική πράξη;
–ΠΕΝΝΥ ΦΟΙΝΙΡΗ: Σίγουρα δεν ήταν εύκολη η διαδικασία της διασκευής, από τη νουβέλα του Ρίτσαρντ Μπαχ σε μια θεατρική διασκευή 45 λεπτών. Η πληθώρα νοημάτων, φιλοσοφικών ερωτημάτων και «μυστικών» της ανθρώπινης ύπαρξης κατακλύζουν το κείμενο του Μπαχ. Τα παιδιά όμως δεν χρειάζονται άλλο ένα μάθημα. Η δράση είναι αυτή που κινεί το ενδιαφέρον τους, έτσι προσπαθήσαμε με την ομάδα να παραστήσουμε το νόημα σε δράση και να το παρουσιάσουμε με ένα τρόπο διασκεδαστικό, αποφεύγοντας κάθε διδακτισμό.
–ΑΝΔΡΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ: Ποτέ δεν είναι εύκολο να κάνεις μια διασκευή ενός βιβλίου με τόσα πολλά μηνύματα και να πετύχεις ειδικά μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα να συμπυκνώσεις την ουσία και να τη μεταφέρεις σε ένα δύσκολο κοινό όπως είναι οι έφηβοι! Δουλεύοντας όμως ομαδικά και με ανοιχτές τις κεραίες μας και τις καρδιές μας πιστεύω επικεντρωθήκαμε στην ουσία και κρατήσαμε αυτά που εμάς συγκινούν και ιντριγκάρουν! Ο Ιωνάθαν Λίβινγκστον γλάρος είναι ένα κείμενο με τόσα πολλά και βαθιά νοήματα που χρειάστηκε να τα περάσουμε από το φίλτρο της δικής μας ψυχής για να το μεταφέρουμε στις ψυχές του κοινού.
–Παρακινείτε τους θεατές σας να ανοίξουν τα φτερά τους;
–Π.Φ.: Περισσότερο εστιάζουμε στο παρόν. Στη μαγεία της ανακάλυψης του τώρα. Εάν καταφέρουμε να κρατήσουμε τον θεατή απόλυτα παρόντα σε αυτό που συμβαίνει, να τον παρασύρουμε να ξεχάσει για λίγο όλα όσα ταλανίζουν το κεφάλι του, θα συναντηθούμε. Αν συναντηθούμε με τη γνώση πως το παρελθόν δεν αλλάζει, έχει καταγραφεί, τελείωσε και πως το μέλλον είναι άγνωστο και δεν έχει νόημα να γίνει γνωστό, χρειάζεται μόνο να μας αποκαλυφθεί, τότε θα βιώσουμε παρέα τη μαγεία της παρουσίας στο τώρα. Αυτό είναι τόσο απελευθερωτικό, σαν να πετάς.
–Α.Μ.: Κάθε παράσταση έχει σκοπό να μετακινήσει, να μετατοπίσει καλύτερα τους θεατές. Αυτή όμως η συγκεκριμένη, έχοντας ως αφετηρία τη μαγεία του πετάγματος, με ό,τι και αν σημαίνει αυτό πιστεύω ότι είναι μια ωραία αφορμή να ξαναδούμε και να ξαναορίσουμε τα όριά μας και αν είναι δυνατόν να πετάξουμε για όπου μας λέει καρδιά μας.
–Είναι κλισέ η ερώτηση, αλλά μπορεί ένα θεατρικό έργο να γίνει φωτοδότης για κάτι καλύτερο;
–Π.Φ.: Φωτοδότης όπως το είπες, για τη διατήρηση του φωτός αυτού όμως, είναι υπεύθυνος ο καθένας μας. Δεν φτάνει μόνο η ανακάλυψη, θέλει δουλειά η ελευθερία, εξάσκηση, όπως λέει ο Μπαχ.
–Η κοινωνία μας είναι ανοιχτή για να δεχθεί πολλούς και διαφορετικούς γλάρους;
–Π.Φ.: Δυστυχώς όχι, το ποσοστό των πολιτών που φοράνε παρωπίδες είναι ανησυχητικά μεγάλο. Υστερούμαστε γνώσης, πληροφόρησης, συμπόνιας. Είμαστε βυθισμένοι στα παραμύθια μας, στη δήθεν ασφάλειά μας, στην αδυναμία μας. Υπάρχει πολλή οργή και φόβος στους ανθρώπους για να αποδεχτούν το σύνολο των μαγικών πλασμάτων που υπάρχει εκεί έξω. Γι’ αυτό συνήθως οι γλάροι φεύγουν γι’ άλλα μέρη, γιατί ασφυκτιούν.
–Α.Μ.: θυμάμαι ως παιδί κάπου στο 1990 να σκέφτομαι ότι το 2020 θα ζούμε σε ένα κόσμο όπου θα πετάμε με αυτοκίνητα διαστημικά, ότι θα υπάρξει τρελή ανάπτυξη αντί αυτού σήμερα το 2023 οι κοινωνίες μας έχουν πάνε κυρίως στα ανθρώπινα δικαιώματα πίσω, πιο κοντά στον μεσαίωνα, οπότε πιστεύω ότι η κοινωνία μας δεν θέλει να δεχτεί κανένα διαφορετικό γλάρο. Ίσα-ίσα, πιστεύω κάθε διαφορετικό γλάρο τον καταδικάζει και τον απομονώνει στην καλύτερη περίπτωση. Δυστυχώς ό,τι διαφορετικό οι κοινωνίες έχουν την τάση να το δαιμονοποιούν και να το σκοτώνουν. Όμως αυτό που σήμερα έχουμε περισσότερο ανάγκη είναι έναν γλάρο τον οποίο θα ακολουθήσουν και άλλοι, γιατί ένας γλάρος δεν φέρνει την άνοιξη, δίνει όμως ελπίδα ότι κάποτε θα έρθει!
Η παραγωγή του Θεάτρου Βαλίτσα εμπνέεται από την ποιητική και γεμάτη ευαισθησία νουβέλα του Ρίτσαρντ Μπαχ, Ο Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον, μεταφέροντας πολλά μηνύματα, με τους συντελεστές να τα παρουσιάζουν με τρόπο διασκεδαστικό, αποφεύγοντας κάθε διδακτισμό.
–Παίζοντας μπροστά σε παιδιά και νέους είναι ίσως περισσότερο απελευθερωτικό;
–Π.Φ.: Εννοείται. Τα παιδιά διψάνε, έχουν ακόμα περιέργεια, ελευθερία και αυθορμητισμό στην έκφραση. Τα μάτια τους αντιλαμβάνονται το ανατρίχιασμα στο μικρό σου δακτυλάκι ή τον φόβο που επηρεάζει το δεξί σου γόνατο. Τα παιδιά δεν έχουν αποφασίσει τι θα δουν πριν έρθουν στην παράσταση. Αν έχεις κάτι να τους πεις θα σε ακούσουν, αν πάλι δεν έχεις θα σου «επιτεθούν» κατά μέτωπο. Δράση - αντίδραση. Είναι τόσο αναζωογονητικό και αληθινό, να απευθύνεσαι σε παιδιά και νέους.
–Α.Μ.: Παίζοντας μπροστά στο όποιο κοινό πρέπει να γίνεται με ειλικρίνεια και αυτό ναι είναι απελευθερωτικό. Η μόνη διαφορά είναι ότι ο έφηβος και το παιδί σε βλέπουν στα μάτια και περιμένουν να είσαι αληθινός και αυτό είναι το στοίχημα.
–Υπάρχει όριο στην ελευθερία;
–Π.Φ.: Η ελευθερία δεν έχει όρια. Η ελευθερία είναι χαρά, είναι δύναμη, είναι καθαρή ομορφιά. Στο πλαίσιο βέβαια που αντιλαμβάνομαι πως δεν ζω μόνος μου σε αυτό τον κόσμο και ότι ένα τετράγωνο πιο κάτω υπάρχει μια άλλη ελευθερία, κάποιου άλλου.
–Α.Μ.: Θα απαντήσω με μια φράση που είναι και η αγαπημένη μου από το κείμενο «Μπορείς να είσαι ο εαυτός σου. Ο αληθινός εαυτός σου και τίποτα δεν μπορεί να μπει εμπόδιο στο δρόμο σου». Την ελευθερία μας την κερδίζουμε και την καθορίζουμε εμείς! Όχι δεν υπάρχει όριο στην ελευθερία. Ελευθερία με όρια δεν μπορεί να υπάρξει!
–Οι νεαροί θεατές έχουν λόγο σε αυτή την παράσταση;
–Π.Φ.: Από τα πρώτα δύο λεπτά. Όταν έχεις ένα χαρακτήρα που είναι ο σοφότερος όλων, το σοφότερο που έχεις να κάνεις είναι να βάλεις τα λόγια στο στόμα ενός παιδιού.
Πληροφορίες
«Ο Γλάρος Ιωνάθαν Λίβινγκστον» του Ρίτσαρντ Μπαχ, σε σκηνοθεσία Στέλιου Ανδρονίκου, Θέατρο Αποθήκες. Παραστάσεις κάθε Κυριακή στις 5:00 μ.μ. και 7:00 μ.μ. www.thoc.org.cy
