Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ανακοινώθηκε σε συνέντευξη Τύπου που παρέθεσε ο Θεατρικός Οργανισμός Κύπρου την Τετάρτη 19 Ιουνίου το ρεπερτόριο για τη θεατρική περίοδο 2024-2025, στην παρουσία μερικών εκ των συντελεστών των παραστάσεων, μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, και δημοσιογράφων. Όπως είπε και ο πρόεδρος του Δ.Σ. του οργανισμού Παντελής Βουτουρής, κατά την παρουσίαση του ρεπερτορίου, ο προγραμματισμός των παραγωγών ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένους θεματικούς άξονες: τον μύθο, την Ιστορία και κατ’ επέκτασιν την ατομική και συλλογική μνήμη, τον πόλεμο και το ανθρώπινο δράμα, την ανθρώπινη μοίρα και τον θάνατο, τη διαφθορά και την αλλοτρίωση που συναρτώνται με την εξουσία.
Συνολικά για το 2024-2025 έχουν προγραμματιστεί από τον ΘΟΚ 10 παραγωγές, δύο στην Κεντρική Σκηνή, τρεις στη Νέα Σκηνή, δύο στη Σκηνή 018, μία παραγωγή για το Θέατρο Βαλίτσα, μία για το Εκτός Έδρας και δύο για την καλοκαιρινή περίοδο 2025.
Στη συνέντευξη Τύπου της Τετάρτης ανακοινώθηκαν οκτώ παραγωγές, ενώ δύο (δεύτερη καλοκαιρινή για το 2025 και του Θεάτρου Βαλίτσα) θα ανακοινωθούν σε δεύτερο χρόνο.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η παράσταση για βρέφη/νήπια που για πρώτη φορά ανεβάζει ο ΘΟΚ, και θα είναι σε σκηνοθεσία Λένιας Κάσσιου, σε κείμενο της Ξένιας Καλογεροπούλου, καθώς επίσης και η έλευση του Σουηδού σκηνοθέτη Stefan Larsson, ο οποίος θα σκηνοθετήσει το έργο «Ο μικρός Έγιολφ» του Χένρικ Ίψεν, εγκαινιάζοντας έτσι μία συνεργασία του ΘΟΚ με το Σουηδικό Θέατρο.
Όπως εξήγησε ο κ. Βουτουρής η επιλογή των έργων έχει τους εξής στόχους: α) Την κάλυψη των ενδιαφερόντων και των αισθητικών αναγκών ενός πολύμορφου κοινού, όλων των ηλικιών. β) Οι παραγωγές, οι οποίες και ποσοτικά είναι διευρυμένες, αποβλέπουν στην ανάδειξη τόσο της κλασικής όσο και της σύγχρονης παγκόσμιας δραματουργίας. γ) Την εξωστρέφεια, η οποία κατοπτρίζεται τόσο στη συνεργασία με ξένους συντελεστές όσο και στην επιλογή θεατρικών κειμένων τα οποία διευρύνουν και μεταθέτουν τους θεματικούς άξονες σε διαφορετικούς γεωγραφικούς και πολιτισμικούς χώρους και δ) Οι αναθέσεις των παραγωγών σε συγκεκριμένους σκηνοθέτες αποσκοπούν στην ανάπτυξη της καλλιτεχνικής συνέργειας ανάμεσα σε δημιουργούς όλων των γενεών αλλά και ανάμεσα σε κύπριους καλλιτέχνες και σε ξένους ομοτέχνους τους.
Της ανακοίνωσης του ρεπερτορίου για το 2024-2025 προηγήθηκε παρουσίαση της καλοκαιρινής παραγωγής του ΘΟΚ, «Φοίνισσες», σε σκηνοθεσία Μαγδαλένας Ζήρα, στην παρουσία συντελεστών της παράστασης. Η παραγωγή του ΘΟΚ εντάσσεται στις δράσεις μνήμης για τη μαύρη επέτειο των πενήντα χρόνων από την τουρκική εισβολή.
Οι παραγωγές
Συγκεκριμένα στην Κεντρική Σκηνή του ΘΟΚ θα ανέβει το έργο του Ματέι Βίζνιεκ «Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα», σε σκηνοθεσία Βαρνάβα Κυριαζή και το έργο του Νικολάι Γκόγκολ «Ο επιθεωρητής» σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου.
Στη Νέα Σκηνή θα παρασταθούν το «Nachtland» του Μάριους φον Μάγενμπουργκ, σε σκηνοθεσία Αθηνάς Ξενίδου, το «Μητέρα» του Ουαζντί Μουαουάντ, σε σκηνοθεσία Μαρίας Μανναρίδου-Καρσερά και «Ο μικρός Έγιολφ» του Χένρικ Ίψεν, σε σκηνοθεσία του Σουηδού Stefan Larsson. Στη Σκηνή 018 θα διασκευαστεί και θα σκηνοθετηθεί από τον Παναγιώτη Λάρκου το κείμενο του Μιχάλη Γκανά «Ομήρου Οδύσσεια» και η βρεφική παράσταση «Έλα Έλα» της Ξένιας Καλογεροπούλου, σε σκηνοθεσία Λένας Κάσιου.
Στο Εκτός Έδρας θα δούμε το «Γατάνιν» του Μιχάλη Πασιαρδή σε σκηνοθεσία Αλεξίας Παπαλαζάρου.
Για το Θέατρο Βαλίτσα, όπως ανακοινώθηκε, ο ΘΟΚ θα προβεί σε ανοιχτό κάλεσμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος για κατάθεση καλλιτεχνικών προτάσεων και εκπαιδευτικών δράσεων που απευθύνονται στο κοινό των εφήβων και το περιβάλλον τους, και εστιάζουν σε σημαντικά ζητήματα και προβληματισμούς που τους απασχολούν.
Για την καλοκαιρινή παραγωγή του 2025 ο ΘΟΚ ενέταξε στο ρεπερτόριό του τα «Χορικά ύδατα» της Λίνας Νικολακοπούλου, η οποία και θα το σκηνοθετήσει. Η παραγωγή του αρχαίου δράματος για το καλοκαίρι του 2025 θα ανακοινωθεί αργότερα.
Σημειώματα για τις παραγωγές
Α. Κεντρική Σκηνή
Οι δύο παραγωγές της Κεντρικής Σκηνής φέρουν την υπογραφή δύο σημαντικών σκηνοθετών:
1. Ο Βαρνάβας Κυριαζής σκηνοθετεί το έργο, το οποίο παρουσιάζεται για πρώτη φορά σε κυπριακή σκηνή, «Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα», του γαλλορουμάνου συγγραφέα Ματέι Βιζνιέκ. Το έργο το οποίο βραβεύτηκε ως το καλύτερο θεατρικό έργο στο Off-Section του Διεθνούς Φεστιβάλ Θεάτρου της Αβινιόν, αφορά σε θέματα οικεία σε εμάς: στον πόλεμο, το δράμα της προσφυγιάς, την επιστροφή στις πατρογονικές εστίες, τον αγώνα για την επιβίωση.
2. Μια σύγχρονη ερμηνευτική προσέγγιση επιχειρεί να αναδείξει η διασκευή και σκηνοθεσία του Θωμά Μοσχόπουλου στην κωμωδία παρεξηγήσεων «Ο επιθεωρητής» του Ρώσου συγγραφέα Νικολάι Γκόγκολ, ένα σπουδαίο, διαχρονικό έργο, που με χιούμορ, λυρισμό και διεισδυτική ματιά, σατιρίζει την ηθική και κοινωνική κατάπτωση. Πρόκειται για την πρώτη σκηνοθετική συνεργασία του Θωμά Μοσχόπουλου, ενός από τους πιο σημαντικούς σήμερα Έλληνες σκηνοθέτες, με τον ΘΟΚ.
Β. Νέα Σκηνή
1. Την αυλαία της Νέας Σκηνής ανοίγει το πρόσφατα γραμμένο έργο του Μάριους φον Μάγενμπουργκ «Nachtland», το οποίο παρουσιάζεται σε πανελλήνια πρεμιέρα, σε σκηνοθεσία Αθηνάς Ξενίδου, η οποία έχει σκηνοθετήσει ξανά έργο του Μάγενμπουργκ στον ΘΟΚ το 2013. Το έργο παρουσιάζεται μόλις για τρίτη φορά (πρωτοπαρουσιάστηκε στο Βερολίνο το 2023 και ακολούθως στο Λονδίνο τον περασμένο Φεβρουάριο). Πρόκειται για μια αιχμηρή κωμωδία που ρίχνει φως στη βαριά κληρονομιά του παρελθόντος της Γερμανίας και της ιστορίας της και μεταφέρει καθολικούς προβληματισμούς για τα στερεότυπα, τις προκαταλήψεις, την ενοχή και τον κόσμο της Τέχνης.
2. Ακολουθεί, επίσης σε πανελλήνια πρεμιέρα, το έργο «Η Μητέρα» του λιβανιοκαναδού συγγραφέα Ουαζντί Μουαουάντ, σε σκηνοθεσία Μαρίας Μανναρίδου-Καρσερά. Το έντονα προσωπικό και βιωματικό έργο περιστρέφεται γύρω από το πρόσωπο της μητέρας συγγραφέα, εξιστορώντας τη διαδρομή της μέσα από την τραυματική εμπειρία του εκτοπισμού της οικογένειάς της.
3. Η τρίτη παραγωγή αφορά στο αριστούργημα του Νορβηγού συγγραφέα Χένρικ Ίψεν «Ο μικρός Έγιολφ», έργο καθρέφτης της οδυνηρής καθημερινότητας ενός ζευγαριού, παγιδευμένης σε λάθη, ενοχές και αυταπάτες. Ο Σουηδός σκηνοθέτης Stefan Larsson, ένας από τους σημαντικότερους και πολυβραβευμένους Σκανδιναβούς σκηνοθέτες της εποχής μας, αναλαμβάνει τη σκηνοθεσία και διασκευή του έργου, μεταγράφοντας την ιστορία στο δικό μας παρόν. Η παραγωγή αυτή γίνεται με την συνεργασία του Εθνικού Θεάτρου της Σουηδίας, Dramaten και τίθεται υπό την αιγίδα της Σουηδικής Πρεσβείας.
Γ. Σκηνή 018
Η Σκηνή 018 παρουσιάζει δύο παραγωγές:
1. Την «Ομήρου Οδύσσεια» ενός από τους σημαντικότερους σήμερα έλληνες ποιητές, του Μιχάλη Γκανά, σε διασκευή και σκηνοθεσία του Παναγιώτη Λάρκου. Η ζωντανή και εύληπτη εκδοχή του Γκανά επαναφηγείται, με χιούμορ και σύγχρονη γλώσσα, τη γνωστή ομηρική ιστορία του περιπετειώδους γυρισμού του Οδυσσέα στην Ιθάκη.
2. Το «Έλα Έλα» της Ξένιας Καλογεροπούλου, μια παράσταση για βρέφη και παιδιά προσχολικής ηλικίας, την οποία επιμελείται σκηνοθετικά η Λένα Κάσιου. Πρόκειται για την πρώτη παράσταση που γίνεται στον ΘΟΚ για βρέφη και παιδιά προσχολικής ηλικίας και ευελπιστούμε να υπάρξει και συνέχεια στο μέλλον. Πρόκειται για μια βωβή και παιχνιδιάρικη οικείωση των παιδιών με το φεγγάρι, η οποία συμβάλλει στην ανάπτυξη της αισθητικής τους καλλιέργειας, της αντιληπτικής τους ικανότητα και της συμμετοχικότητάς τους.
Δ. Θέατρο Βαλίτσα
Η παραγωγή Θεάτρου Βαλίτσα εστιάζει στο εφηβικό κοινό και σε συγκεκριμένα θέματα που το απασχολούν, ταξιδεύοντας από σχολείο σε σχολείο και συνδυάζοντας εκπαιδευτικές δραστηριότητες σε αντιστοιχία με την παράσταση. Ο ΘΟΚ θα προβεί, σε κατοπινό στάδιο, σε ανοιχτό κάλεσμα εκδήλωσης ενδιαφέροντος για κατάθεση προτάσεων.
Ε. Σκηνή Εκτός Έδρας
Στη Σκηνή Εκτός Έδρας επιστρέφει η Αλεξία Παπαλαζάρου για να σκηνοθετήσει «Το γατάνιν» του σπουδαίου Κύπριου ποιητή και συγγραφέα Μιχάλη Πασιαρδή, το οποίο πρωτοπαρουσιάστηκε στον ΘΟΚ το 1985. Πρόκειται για μια συγκινητική σπονδυλωτή σύνθεση πολυφωνικών ιστοριών που σκιαγραφεί με αυθεντικότητα και τρυφερότητα τον κόσμο της κυπριακής παράδοσης ο οποίος, παρά τις αναπόφευκτες αλλοιώσεις του χρόνου, επιβιώνει μέχρι σήμερα στα ήθη, στη γλώσσα, και στην καθημερινή συμπεριφορά.
ΣΤ. Καλοκαιρινή περίοδος 2025
Την περίοδο του καλοκαιριού του 2025 εγκαινιάζει η δημοφιλής στιχουργός Λίνα Νικολακοπούλου, συνθέτοντας και σκηνοθετώντας μία πρωτότυπη μουσικοθεατρική παράσταση με τίτλο «Χορικά ύδατα», όπου συναντώνται ο θεατρικός αφηγηματικός λόγος, η ποίηση, η μουσική και το τραγούδι. Τα «Χορικά ύδατα» είναι μια παράσταση με θέμα τα ανθρώπινα πάθη αποτυπωμένα είτε μέσα από το δράμα είτε μέσα από την κωμωδία. Μια επιλογή κειμένων από ένα ευρύ φάσμα έργων, τα οποία συνάπτονται με νέα κείμενα της Νικολακοπούλου και πλαισιώνονται από χορικά (μουσική και τραγούδια).
Το ρεπερτόριο θα συμπληρωθεί με μια δεύτερη καλοκαιρινή παραγωγή, η οποία θα ανακοινωθεί σε μεταγενέστερο στάδιο.
Ο καλλιτεχνικός προγραμματισμός στο σύνολό του θα ολοκληρωθεί και θα ανακοινωθεί με την προσεχή έναρξη της χειμερινής περιόδου.
