Του Απόστολου Κουρουπάκη
Ο Γιώργος Δημόπουλος είχε την ιδέα να δημιουργήσει ένα έργο, το «20 συν ΜΙΑ» που δίνει το βήμα στις γυναίκες να εκφραστούν, χωρίς λέξεις, με ένα διαφορετικό και ιδιαίτερο τρόπο, μέσω της κίνησης, έκφρασης, συναισθημάτων και χορογραφικών μοτίβων, όπως λέει στο «Σημειωματάριο», ένα έργο με 21 γυναίκες από ηλικίες 18 μέχρι 65, να ανεβαίνουν στη σκηνή και να εκφράζουν αλήθειες και βιώματα, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στην Κύπρο. Ο Γιώργος Δημόπουλος εκτός από τη χορογραφική διεύθυνση, συνσκηνοθετεί την παράσταση μαζί με τη χοροθεραπεύτρια Μαρία Χαραλάμπους, και έχοντας στο πλευρό του το Μεσογειακό Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικού Φύλου, το οποίο από την πρώτη στιγμή πίστεψε στην ιδέα του Γιώργου Δημόπουλου και στήριξε το εγχείρημα με την εμπειρία και έρευνές τους, ώστε να υπάρξει ένα άρτιο αποτέλεσμα.
–Να πούμε, αρχικά, Γιώργο, πώς ήλθε η ιδέα για το έργο «20 συν Μια» και ποιος είναι ο στόχος αυτού του έργου;
–Σε μια περίοδο που η βία βρίσκεται σε έξαρση και μας απασχολεί καθημερινά με διάφορες ειδήσεις είναι σημαντικό και επιβάλλεται να μιλήσουμε επιτέλους, να πούμε αλήθειες, να αναγνωρίσουμε το πρόβλημα και να προσπαθήσουμε να βρούμε λύσεις. Εν καιρώ πανδημίας, παρακολουθώντας γυναίκες από όλους τους χώρους, να παίρνουν τον λόγο και να μιλούν χωρίς φόβο για τα βιώματά τους, γεννήθηκε και η ιδέα του έργου «20 συν ΜΙΑ». Ένα έργο που δίνει το βήμα στις γυναίκες να εκφραστούν, χωρίς λέξεις, με ένα διαφορετικό και ιδιαίτερο τρόπο, μέσω της κίνησης, έκφρασης, συναισθημάτων και χορογραφικών μοτίβων. Σε αυτή την πρωτοβουλία πολύτιμη ήταν η συμβολή του Μεσογειακού Ινστιτούτου Μελετών Κοινωνικού Φύλου, το οποίο από την πρώτη στιγμή μας πίστεψε, μας στήριξε και με την εμπειρία και έρευνές τους μας βοήθησαν να δημιουργήσουμε ένα άρτιο αποτέλεσμα. Στόχος μας μέσα από το έργο 20 συν ΜΙΑ είναι να ευαισθητοποιήσουμε το κοινό για την έμφυλη βία, μέσω των εικόνων που θα παρακολουθήσει… Θέλουμε να προβληματίσουμε, να σοκάρουμε, να ταρακουνήσουμε… Γιατί θα το λέω και θα το ξαναλέω, η βία δεν πρέπει και δεν μπορεί να είναι ανεκτή.
–Γιατί 21 γυναίκες; Υπάρχει κάποιος συμβολισμός;
Τόσες γυναίκες (21 στον αριθμό) επί σκηνής με διαφορετικά βιώματα αλλά με ένα κοινό σε αυτά τα βιώματα. Τη Βία. Καιρός να σπάσει η αλυσίδα της σιωπής
–Το «20 συν Μια» έχει δύο εννοιολογικές ερμηνείες. Η μια… 20 συν μια γυναίκες από ηλικίες 18 μέχρι 65, ανεβαίνουν στη σκηνή και εκφράζουν αλήθειες και βιώματα, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά στην Κύπρο και δεύτερο το 20 συν ΜΙΑ αντιπροσωπεύει τον 21ο αιώνα… γι’ αυτό και οι 21 γυναίκες. Βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα και ακόμα η θέση της γυναίκας, παρά τους αγώνες που έχουν επιτευχθεί, είναι υποβιβασμένη, ενώ όλες οι μορφές βίας αντί να εξαφανίζονται πληθαίνουν.
–Κατάφερες να συγκεντρώσεις καλλιτέχνιδες από ένα μεγάλο ηλικιακό εύρος, αυτό δυσκόλεψε, αν δυσκόλεψε, την εκτέλεση της ιδέας σου ή λειτούργησε ευεργετικά για το εγχείρημά σου;
–Το όλο αυτό εγχείρημα ξεκίνησε εδώ και δυόμισι χρόνια. Στο έργο συμμετέχουν γυναίκες από Λευκωσία, Λεμεσό και Λάρνακα. Όταν άρχισα να μιλάω και να τους παρουσιάζω την ιδέα που είχα, έβλεπα στα μάτια τους μια λάμψη. Έβλεπα πόσο πολύ ήθελαν να συμμετέχουν. Από την αρχή ήθελα να έχω ένα ηλικιακό εύρος, ώστε να καλύψουμε μια μεγάλη μερίδα γυναικών. Αρχίζοντας να δημιουργώ την ομάδα το πρώτο μου μέλημα ήταν να τις κάνω να νιώσουν ασφάλεια. Και αυτό πράξαμε με τη Μαρία Χαραλάμπους, τη χοροθεραπεύτρια του έργου, το δεξί μου χέρι, που η βοήθειά της και η συνδρομή της, ήταν δώρο Θεού και χωρίς αυτήν τίποτα δεν θα μπορούσε να γίνει. Δουλέψαμε με την καθεμία κοπέλα ξεχωριστά και μετά τις φέραμε όλες μαζί. Η πρώτη φορά που συναντήθηκαν όλες ήταν για μένα και είναι η πιο δυνατή στιγμή αυτής της έντονης και όμορφης διαδρομής. Δεν θα ξεχάσω ποτέ τα βλέμματα, την ενέργεια, το πώς κινούνταν στον χώρο, πώς άρχισαν να λειτουργούν από την πρώτη στιγμή σαν ομάδα… Μπορώ να πω ότι η όλη η διαδικασία λειτούργησε ευεργετικά, γιατί αφήσαμε τις 20 συν ΜΙΑ να επιλέξουν οι ίδιες ότι θέλουν πραγματικά να προχωρήσουν και να συμμετάσχουν σε αυτή τη δουλειά.
–Οι ιστορίες που δραματοποιήθηκαν είναι αληθινές... αυτή η πραγματικότητα πώς λειτούργησε καλλιτεχνικά-χορογραφικά;
–Με την κάθε κοπέλα, όπως είπα, δουλέψαμε ξεχωριστά. Βάσει ενός ερωτηματολογίου που φτιάξαμε και συμπλήρωσε η κάθε κοπέλα, και είχαμε ως καθοδήγηση, ξεκινήσαμε το δημιουργικό κομμάτι. Όλα όσα θα δείτε στο έργο είναι δημιούργημα των 20 συν ΜΙΑ με δική μας καθοδήγηση. Αφήσαμε το ελεύθερο στην κάθε κοπέλα να δημιουργήσει τη δική της στιγμή όπως αυτή ένιωθε, είχε ανάγκη να εκφραστεί, μέχρι πού ήθελε να φτάσει. Ποτέ δεν πιέσαμε για κάτι περισσότερο. Όπως είπα πάντα στο μυαλό μας ήταν να προστατέψουμε αυτές τις γυναίκες. Καλλιτεχνικά δημιουργήθηκαν σκηνές και εικόνες που ο θεατής θα έχει τη δυνατότητα να λάβει τα πιο δυνατά συναισθήματα και τις πιο δυνατές στιγμές από μια τέτοια θεματική. Η μουσική του Γιώργου Κολιά, ο φωτισμός από την Καρολίνα Σπύρου, οι φωτογραφίες από τον Στέφανο Κουρατζή και τα ενδυματολογικά από τη Μαριλένα Φουκαρίδου ήρθαν και έδεσαν τόσο αρμονικά που δημιούργησαν αυτό το σύμπλεγμα εικόνων που θα ικανοποιήσουν αρκετές από τις αισθήσεις των θεατών. Και εδώ θέλω να ευχαριστήσω από καρδιάς όλους τους συντελεστές του έργου που έδωσαν την ψυχή τους για την πραγματοποίησή του. Είμαι τόσο ευγνώμων που το «20 συν ΜΙΑ» παρουσιάζεται με τη σύμπραξη αυτών των υπέροχων συντελεστών.
–Πέρα από τις ίδιες τις ιστορίες, υπήρξε κάτι άλλο που εμπλούτισε την καλλιτεχνική σου προσέγγιση;
–Κάποιες ιστορίες βασίζονται σε πραγματικά βιώματα γυναικών. Μια προσέγγιση που προήλθε μέσα από έρευνες, συνεντεύξεις, μαρτυρίες γυναικών, πραγματικές ιστορίες που βγήκαν παλαιότερα στην επιφάνεια, ταινίες, μουσική, βιβλία και επομένως οι 20 συν μία γυναίκες που αντιπροσωπεύουν όλες τις γυναίκες που έχουν υποστεί οποιανδήποτε μορφή βίας βγαίνουν στη σκηνή, βρίσκουν το θάρρος και σπάζουν την αλυσίδα της σιωπής για όλες τις γυναίκες εκεί έξω.
–Μπορεί η τέχνη να «ταρακουνήσει» και να ευαισθητοποιήσει μία κοινωνία;
–Η τέχνη ήταν, είναι και θα παραμείνει ένα μέσο ευαισθητοποίησης και διάδοσης αληθινών και δυνατών μηνυμάτων. Στην περίπτωση του έργου μας «20 συν ΜΙΑ», στέλνουμε ένα ισχυρό μήνυμα εναντίον όλων των μορφών βίας. Η σύγχρονη τέχνη είμαι σίγουρος ότι μπορεί να φέρει στο φως αμέτρητα κοινωνικά προβλήματα και το κοινό ενώπιον αυτών των ζητημάτων.
–Νιώθεις πως έρχεται ποτέ η κάθαρση για αυτές τις γυναίκες που έχουν υποστεί βία;
–Σε αυτή την ερώτηση θα απαντήσω με μια κουβέντα της Έλινορ Ρούζβελτ: «Η γυναίκα είναι σαν το φακελάκι με το τσάι. Δεν μπορείς να ξέρεις πόσο δυνατή είναι μέχρι να τη βάλεις στο καυτό νερό». Η συνέχεια επί σκηνής.
Καιρός να σπάσει η αλυσίδα της σιωπής
–Είχε ηχηρό αποτύπωμα το #MeToo στην Κύπρο;
–Είχε και έχει ηχηρό αποτύπωμα το κίνημα #MeToo. Εάν δεν έκανε μία γυναίκα την αρχή δεν θα γινόταν ποτέ αυτή η τρικυμία που δημιουργήθηκε και ταρακούνησε χώρες ολόκληρες. Είναι στο δικό μας χέρι κατά πόσο θέλουμε να ηρεμήσουμε αυτή την τρικυμία ή θα την αφήσουμε να γίνει τυφώνας.
–Τι οφείλει να πράξει η κοινωνία μας και ειδικότερα η Πολιτεία;
–Είναι καιρός η κοινωνία ή η Πολιτεία να δει τον βυθό και όχι την επιφάνεια. Είναι καιρός να γίνουν έργα με πράξεις και όχι έργα με λόγια. Το τι οφείλει να πράξει ας το σκεφτεί ο κάθε αρμόδιος… Ως καλλιτέχνης με ανησυχίες μαζί με όλη αυτή την ομάδα, δημιουργήσαμε αυτό το έργο ώστε να γίνει ένα βήμα, να δοθεί χρόνος, χώρος και βήμα σε αυτές τις γυναίκες που αποτελούν μια μερίδα γυναικών της κοινωνίας μας και αντιπροσωπεύουν μια μεγαλύτερη μερίδα γυναικών. Για πρώτη φορά στην Κύπρο γίνεται κάτι τέτοιο. Τόσες γυναίκες (21 στον αριθμό) επί σκηνής με διαφορετικά βιώματα αλλά με ένα κοινό σε αυτά τα βιώματα. Τη Βία. Καιρός να σπάσει η αλυσίδα της σιωπής. Και καμία γυναίκα δεν πρέπει να νιώθει μόνη, γιατί δεν είναι μόνη και αυτό παρουσιάζουμε στο έργο 20 συν ΜΙΑ.
Πληροφορίες
Κυριακή 10 Ιουλίου, Παττίχειο Δημοτικό Θέατρο Λεμεσού και Κυριακή 17 Ιουλίου στο Δημοτικό Θέατρο Στροβόλου, ώρα έναρξης 8:00 μ.μ.
