Kathimerini.gr
Λίγες μέρες πριν από τις 60ές προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ, προσεγγίζουμε μέσω της τζαζ το απόλυτο, ίσως, «αμερικανικό προεδρικό όνειρο», που ήταν ο 35ος πρόεδρος της χώρας, Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι. Το όνειρο κατέληξε σε εφιάλτη τον Νοέμβριο του 1963 με τη δολοφονία του στο Ντάλας. Δεν είχαν συμπληρωθεί τρία χρόνια στην προεδρία, αφού 1η.1.1961 ανέλαβε το πόστο του μέσα σε φρενίτιδα ενθουσιασμού για αλλαγή της αμερικανικής πολιτικής και σε πολλές ελπίδες που πυροδοτούσε το «όνειρό» του για καλύτερο μέλλον.
Ενα όνειρο που το 1982 έγινε τραγούδι από τον Λου Ριντ («The Day John Kennedy Died»: «Ονειρευόμουν ότι μπορούσα να κάνω τη δουλειά που δεν είχαν κάνει άλλοι /oνειρευόμουν ότι ήμουν αδιάφθορος και δίκαιος με όλους…») και μια δολοφονία που τραγουδήθηκε το 1966 δύο φορές από τον φολκ τραγουδοποιό – πολιτικό ακτιβιστή Φιλ Οκς («That Was The President»: «Φαινόταν σαν ένας κόσμος χωρίς φίλους να είχε χάσει τον φίλο του» και στο καλύτερο τραγούδι του, όπως παραδέχθηκε, «Crucifixion», αλληγορία που συνέδεε τις ζωές Κένεντι και Χριστού) και ενέπνεε τον Ιγκόρ Σταβίνσκι το 1964 για τη σύνθεση φωνητικής μουσικής δωματίου «Elegy for JFK». Τριάμισι χρόνια μετά τη δολοφονία, εκεί που η τζαζ συναντούσε υποδειγματικά την πολιτική, το όνειρο του Κένεντι ζωντάνευε σε μια αριστουργηματική σουίτα.
Ηταν το 1967 όταν κυκλοφορούσε από τη θρυλική δισκογραφική εταιρεία impulse! το άλμπουμ «The Kennedy Dream», του κορυφαίου Αμερικανού τζαζ συνθέτη, σαξοφωνίστα, κλαρινετίστα, φλαουτίστα, ενορχηστρωτή και επικεφαλής big band, Ολιβερ Νέλσον (1932-1975), γνωστού για μια από τις σημαντικότερες τζαζ ηχογραφήσεις όλων των εποχών («The Blues and the Abstract Truth» – impulse!, 1961). Στο εξώφυλλο, έργο του εικαστικού Βίκτορ Καλίν.
Ο 34χρονος τότε Νέλσον μπαίνει στις 16 και 17 Φεβρουαρίου στα στούντιο της Capitol (Νέα Υόρκη) ηχογραφώντας με παραγωγό τον διάσημο Μπομπ Θέιλ τον αφιερωματικό δίσκο μνήμης για τον Κένεντι, τελευταίο του πριν μετακομίσει στο Λος Αντζελες, ασχοληθεί με την κινηματογραφική μουσική και γίνει περιζήτητος στο είδος. Με εκπληκτική ορχήστρα (Φιλ Γουντς – άλτο σαξόφωνο, Σνούκι Γιανγκ – τρομπέτα, Τζέρι Ντοτζιόν και Ζερόμ Ρίτσαρντσον – πνευστά, Ντον Μπάτερφιλντ – τούμπα, Φιλ Μπόντνερ – αγγλικό κόρνο, Ντάνι Μπανκ – μπάσο κλαρινέτο, Χανκ Τζόουνς – πιάνο, πλήκτρα, Τζορτζ Ντιβιβιέ – κοντραμπάσο, Γκράντι Τέιτ – ντραμς) και εκφραστικό σύνολο εγχόρδων, που με τον λυρισμό του χρωματίζει καθοριστικά μέρος του άλμπουμ, με μια πληθωρική ήδη συγκομιδή στη δισκογραφία του και πλήθος ενορχηστρώσεις του για άλμπουμ μεγάλων τζαζ ορχηστρών των Τελόνιους Μονκ, Κάνονμπολ Αντερλέι, Γουές Μοντγκόμερι, Σόνι Ρόλινς, Τζίμι Σμιθ κ.ά., ο Νέλσον αποτίνει εγκάρδιο φόρο τιμής στον Κένεντι παραδίδοντας ένα κομψοτέχνημα ύφους και ένα εξαιρετικό, άκρως φιλόδοξο πρότζεκτ.
Με ευφυή τρόπο συνδύασε τη φωνή του Κένεντι με την τζαζ ορχήστρα, αφού επτά από τις οκτώ συνθέσεις αρχίζουν με επιλεγμένα ηχογραφημένα αποσπάσματα από λόγους του (1960-1963) για κεφαλαιώδη ζητήματα της εποχής (πολιτικά, ανθρώπινα δικαιώματα, πόλεμος και ειρήνη, ισότητα, εθνική υπηρεσία, θρησκευτική ανοχή, τέχνη – και γενικότερα τη θετική αλλαγή που υποσχόταν στον αμερικανικό λαό). Ανάμεσά τους ένα χιουμοριστικό απόσπασμα (το χιούμορ χαρακτηριστικό των επικοινωνιακών προσόντων του), που αναφέρεται στη σύζυγό του Τζάκι, ζητώντας συγγνώμη για τον χρόνο που χρειάζεται να ντυθεί και εμπνέει την μπαλάντα του Νέλσον «Jacqueline» με γοητευτικό τζαζ βηματισμό και αιθέρια μελωδία.
Μιλώντας αλλού για τους καλλιτέχνες ακούγεται να λέει: «Αν υπήρξαν οι πιο επικριτικοί στην κοινωνία μας, είναι επειδή η ευαισθησία και ανησυχία τους για δικαιοσύνη, τους κάνει να συνειδητοποιήσουν ότι το έθνος μας υπολείπεται των υψηλότερων δυνατοτήτων του», καταλήγοντας στην πλήρη αναγνώριση της θέσης τους για το μέλλον της χώρας. Υπογραμμίζουμε το μοναδικό κομμάτι χωρίς προοίμιο τη φωνή του «Day in Dallas», άρρηκτα συνδεδεμένο με την τελευταία μέρα της ζωής του, μια ελεγειακή μπαλάντα για τη δυσοίωνη ηρεμία πριν από το τέλος. Ολες οι συνθέσεις (έξι του Νέλσον και μία του Τζορτζ Ντέιβιντ Βάις: «John Kennedy Memorial Waltz» με τα έγχορδα και το συγκινησιακά φορτισμένο σόλο του Φιλ Γουντς) δονούνται από ευαισθησία, ζοφερή ατμόσφαιρα ή εξωστρεφείς bop ρυθμούς, «πολεμικές» διαθέσεις, αντισυμβατικές τζαζ αρμονίες, υπέροχες μελωδίες, μαγευτική, λεπτή ποιότητα της εμπνευσμένης ενορχήστρωσης και αξιοζήλευτο συνδυασμό δυνατών συναισθημάτων και ποιητικής εγκράτειας.
Μπορεί ο δίσκος αυτός μνήμης να μην είχε τους φορτισμένους στίχους των Λου Ριντ, Φιλ Οκς, είχε όμως μια σπουδαία υποβλητική, στοχαστική μουσική, απόλυτα ταιριαστή με το όνειρο του χαρισματικού ηγέτη, που αντανακλούσε την εποχή εκείνη της μεταβολής και την πραγματική φωνή του προέδρου που ενέπνευσε πολλές ελπίδες για έναν καλύτερο κόσμο, παρά τη σκιά του Βιετνάμ και του Ψυχρού Πολέμου.
