Kathimerini.com.cy
Έφυγε από τη ζωή το μεσημέρι του Σαββάτου 26 Αυγούστου η σπουδαία καλλιτέχνιδα Ελένη Νικοδήμου, σε ηλικία 68 ετών. Η Ελένη Νικοδήμου τα τελευταία χρόνια αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα υγείας.
Η Ελένη Νικοδήμου ήταν μία δυναμική καλλιτέχνιδα και γυναίκα, και έχει αφήσει ανεξίτηλο το αποτύπωμά της στα καλλιτεχνικά πράγματα της Λευκωσίας. Η ίδια είχε πει στην «Κ» σε συνέντευξή της ερωτώμενη ποια είναι η σχέση της με την τέχνη απάντησε «Το δικό μου Άλφα και Ωμέγα», μία απάντηση που ήταν για την Ελένη Νικοδήμου στάση ζωής, η οποία ζούσε και ανέπνεε για την Τέχνη και τον πολιτισμό.
Την περίοδο της πανδημίας και του εγκλεισμού η Ελένη Νικοδήμου είχε απαντήσει στην «Κ» στο ερώτημα «Πώς ο εγκλεισμός πυροδοτεί νέες ιδέες ή αναδιαμορφώνει παλαιές ιδέες; Ενισχύεται άραγε η εντοπιότητα;». Η απάντησή της είναι θεωρώ το απαύγασμα της φιλοσοφίας της Ελένης Νικοδήμου: «Και τώρα; Τώρα που χάσαμε τις βεβαιότητές μας εγκλωβισμένοι τι κάνουμε; Ενώπιος ενωπίω. Με τον ένα εαυτό απέναντι στον έτερο εαυτό να θέτει ακατάπαυστα ερωτήματα, αναζητώντας έναν κοινό τόπο καταγωγής. Έτσι βίωσα τον εγκλεισμό, σαν ένα πεδίο μάχης με φίλια πυρά που έπεφταν καταιγιστικά. Είναι κι αυτή μια εσωτερική εντοπιότητα. Πριν προλάβει να απαντήσει ο ένας, ο άλλος αμείλικτα τον βομβάρδιζε με αβυσσαλέα γιατί, που έμεναν μετέωρα. Ερωτήματα ουσιώδη, για τη ζωή, για την τέχνη, για τις βασικές μας αρχές, για το νόημα. Τώρα που με τον εγκλεισμό έπρεπε να κρατήσουμε αποστάσεις αυτοί πάλευαν να συναντηθούν. Είναι κι αυτό ένα από τα παράδοξα. Μέσα σε αυτή τη χαοτική εντροπία, αυτοί μάχονταν μέχρι τελικής πτώσεως. Κάποτε τα πυρομαχικά στέρεψαν. Απέμειναν σιωπηλοί με βλέμμα απλανές στον ουρανό. Αίφνης διαπίστωσαν πως η φύση γύρω συνέχιζε ανεπηρέαστη τον κύκλο της. Η άνοιξη ανθούσε, τα τριαντάφυλλα μοσχοβολούσαν, τα πουλιά κελαηδούσαν, οι πεταλούδες φτερούγιζαν ανέμελα, ο ήλιος έλαμπε, το φεγγάρι νυχτοπερπατούσε. Μόνο εμείς απουσιάζαμε. Έκπτωτοι του Παραδείσου, η φύση μας απέβαλε –ίσως για να καταλάβουμε την κοινή μας εντοπιότητα. Η τέχνη έπεται, ελπίζω ανθοφορούσα σε μια διαφορετική κανονικότητα».
Το βιβλίο της, το οποίο δούλευε για πάρα πολύ καιρό, «Ταξίδι στη Βροχή», τυπώθηκε μόλις πριν από λίγες ημέρες από τις εκδόσεις Κουκκίδα- Αιγαίον, ένα βιβλίο αυτοβιογραφία.
Ποια ήταν
Η Ελένη Νικοδήμου γεννήθηκε στην Άλωνα της Πιτσιλλιάς το 1955. Σπούδασε οικονομικές επιστήμες στην Ανωτάτη Σχολή Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών της Αθήνας, παρακολουθώντας παράλληλα μαθήματα ζωγραφικής και σκηνογραφίας. Το 1978 μετακόμισε στο Παρίσι όπου σπούδασε ζωγραφική και χαρακτική στην Ecole Nationale Superieure des Beaux Arts του Παρισιού. Το 1983 ολοκλήρωσε τις σπουδές και το 1986 της απονεμήθηκε το 1ο Βραβείο Matisse της γαλλικής πρεσβείας στη Λευκωσία. Στην περίοδο 1981-84 εργάστηκε στη Cite International des Arts (Παρίσι).
Πραγματοποίησε την πρώτη της ατομική έκθεση στο Παρίσι (1982). Ακολούθησαν ατομικές εκθέσεις στη Λευκωσία και την Αθήνα (1983), στο Παρίσι (1985) και Λευκωσία (1986). Εξέθεσε έργα της επίσης σε χώρες όπως η Σουηδία, οι ΗΠΑ και η Πορτογαλία. Έργα της βρίσκονται σε ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές σε Γαλλία, Ελλάδα, Κύπρο, Γερμανία, ΗΠΑ, Ιταλία, Ιαπωνία κ.α. Το 1985 είχε το προνόμιο αγοράς έργων της από το Γαλλικό Κράτος. Επέστρεψε το 1993 στην Κύπρο και έκτοτε ζούσε στη Λευκωσία.
Ασχολήθηκε με τον στίβο. Κέρδισε στην απόσταση 1.500 μ. στον Περιφερειακό αγώνα ανωμάλου δρόμου, που πραγματοποιήθηκε στην Αγγλική Σχολή στον Στρόβολο στις 6 Φεβρουαρίου 1973. Σημαντική νίκη σημείωσε επίσης σε διμερείς αγώνες στον Λίβανο, όπου κέρδισε το αγώνισμα δρόμου 800 μ. στις 23 Ιουλίου 1973. Στο διεθνές μίτινγκ Αθηνών στο στάδιο Καραϊσκάκη, στις 13 Ιουνίου 1974, η Ελένη Νικοδήμου κέρδισε το χάλκινο μετάλλιο στο αγώνισμα δρόμου 800 μ. με χρόνο 2.23.1. Αυτή η επίδοση αποτελούσε νέο παγκύπριο ρεκόρ. Υπήρξε επίσης κάτοχος του παγκυπρίου ρεκόρ στο αγώνισμα δρόμου 1.500 μ. με επίδοση 4.57.8. Δύο χρονιές, το 1973 και το 1974, είχε ανέβει στο ψηλότερο σκαλοπάτι του βάθρου, κερδίζοντας την πρώτη θέση στο ίδιο αγώνισμα δρόμου ημιαντοχής, όπως ονομάζεται (1.500 μ.).
