Του Γιώργου Κακούρη
Από τους ελέγχους που διενεργεί το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο προέκυψε το αίτημα των Βρυξελλών για πιθανή επιστροφή 68,6 εκατ. ευρώ από την χρηματοδότηση που έχει ήδη καταβληθεί για το τερματικό LNG στο Βασιλικό, σύμφωνα με τα όσα πληροφορείται η «Κ» από πηγές οι οποίες διευκρινίζουν πως πρόκειται για ξεχωριστή διαδικασία από την έρευνα που ξεκίνησε η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO).
Η έρευνα του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ECA) αφορούσε τη διαδικασία προσφορών για την κατασκευή του τερματικού, και ειδικότερα πιθανές παρατυπίες που καθιστούν το έργο μη επιλέξιμο για χρηματοδότηση από την Ε.Ε. Υπενθυμίζεται πως έκθεση για τη διαδικασία προσφορών είχε δημοσιοποιήσει τον Ιανουάριο και η Ελεγκτική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η επιστολή για την οποία εξέδωσε ανακοίνωση το Σάββατο το υπουργείο Ενέργειας προήλθε από τον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον (CINEA), του οποίου αντικείμενο είναι η στήριξη της εφαρμογής προγραμμάτων της Ε.Ε. στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.
Αν και επίσημα οι δύο διαδικασίες δεν συνδέονται, σημειώνεται πως βάσει της ανακοίνωσης της EPPO, η έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας βασίζεται και στις εκθέσεις τόσο του ECA όσο και του CINEA. Ο CINEA είναι υπεύθυνος μεταξύ άλλων και για την εφαρμογή του Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη», από τον οποίο έλαβε στήριξη 101 εκατομμυρίων το έργο του τερματικού στον Βασιλικό.
Σφίγγα η Κομισιόν
Πάντως όσον αφορά την ουσία της υπόθεσης και την έρευνα της EPPO, η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παραμένει εξαιρετικά προσεκτική στο τι δηλώνει δημόσια. Εκπρόσωπος Τύπου περιορίστηκε να αναφέρει στην «Κ» πως «η Κομισιόν είναι ενήμερη για την έναρξη έρευνας από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO) στη Λευκωσία για το έργο LNG στο Βασιλικό, τερματικό υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Κύπρο».
«Δεν έχουμε να κάνουμε κανένα σχόλιο για αυτό το θέμα. Η EPPO είναι ένας πλήρως ανεξάρτητος οργανισμός» προσθέτει ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, υπογραμμίζοντας πως το γραφείο της Ευρωπαίας Εισαγγελέα είναι αρμόδιο για να απαντήσει τις όποιες ερωτήσεις.
Στις 23 Ιουλίου, μετά την ανακοίνωση της απόσυρσης της κοινοπραξίας CPP-Metron από το έργο και δύο ημέρες πριν την ανακοίνωση της έρευνας της EPPO, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν Άνταλμπερτ Γιανς, είχε αναφέρει στην «Κ» πως η Κομισιόν θα εξέταζε ποιο αντίκτυπο θα είχε η εξέλιξη στην ολοκλήρωση των έργων.
«Στο πλαίσιο της παρακολούθησης της υλοποίησης του έργου θα παρακολουθούμε επίσης τον αντίκτυπο της απόσυρσης της κινεζικής κοινοπραξίας ως του κύριου ανάδοχου, στην ολοκλήρωση των δραστηριοτήτων που απομένουν, και θα αξιολογήσουμε τις επιπτώσεις της στην οικονομική στήριξη της Ε.Ε.» είχε δηλώσει ο κ. Γιανς, υπογραμμίζοντας εκ νέου πως η Κομισιόν «δεσμεύεται να τερματίσει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου».
Ξεχωριστοί έλεγχοι
Οι έλεγχοι από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ECA), οι οποίοι είναι μέρος ξεχωριστής διαδικασίας από την έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, αφορούσαν και αυτοί όπως αντιλαμβάνεται η «Κ» τη διαδικασία για τη σύναψη δημόσιας σύμβασης για την υπεράκτια μονάδα υγροποιημένου φυσικού αερίου, της χερσαίας μονάδας φυσικού αερίου και τα σχετικά κατασκευαστικά έργα.
Ανεξάρτητα από άλλες έρευνες και διαδικασίες σε εθνικό επίπεδο, τα έργα ενεργειακών υποδομών που λαμβάνουν χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση γίνονται τακτικά αντικείμενο ελέγχων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο και τον Ευρωπαϊκό Εκτελεστικό Οργανισμό για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον (CINEA).
Στο πλαίσιο αυτών των ελέγχων το ECA εντόπισε πιθανές παρατυπίες, οι οποίες θα μπορούσαν να έχουν ως αποτέλεσμα το κόστος της συγκεκριμένης σύμβασης να μην θεωρείται επιλέξιμο για χρηματοδότηση.
Σε συνέχεια των ευρημάτων του ECA, ο CINEA προχώρησε βάσει των διαδικασιών του στην αποστολή προκαταρκτικής επιστολής ενημέρωσης στο υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, ενημερώνοντάς το για την πρόθεση της Κομισιόν να διεκδικήσει επιστροφή του ποσού που έχει καταβληθεί μέχρι στιγμής.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του υπουργείου το Σάββατο, πρόκειται για ποσό 68,6 εκατ. ευρώ το οποίο αποτελεί τη χρηματοδότηση που έχει δοθεί μέχρι στιγμής για το έργο από την Ε.Ε. προς την ΕΤΥΦΑ (προβλέπεται κονδύλι 101 εκατομμυρίων ευρώ μέσω του Μηχανισμού «Συνδέουμε την Ευρώπη»). Πλέον οι Βρυξέλλες αναμένουν τις απαντήσεις και τα σχόλια του υπουργείου Ενέργειας, στα τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου.
Ο Ευρωπαϊκός Εκτελεστικός Οργανισμός για το Κλίμα, τις Υποδομές και το Περιβάλλον (CINEA) είναι ο οργανισμός της Ε.Ε. ο οποίος υποστηρίζει την εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας μέσω της εφαρμογής διάφορων προγραμμάτων, όπως τον Μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη».
