Σε μερική αναδίπλωση μετά τις αστοχίες

Η ολιγόλεπτη παρουσία του υπουργού Εσωτερικών Νίκου Νουρή στο νυχτερινό δελτίο ειδήσεων του Alpha, για να εξηγήσει τα επιπλέον μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση την περασμένη Δευτέρα κατά της εξάπλωσης του κορωνοϊού ήταν αρκετή για να προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων, όχι μόνο γιατί τα μέτρα κρίθηκαν από μεγάλη μερίδα πολιτών ως άδικη τιμωρία των πολλών έναντι των λίγων παρανομούντων, αλλά και για το όλο ύφος.

Ήταν αφενός το λανθασμένο των πληροφοριών που έδιδε ο κ. Νουρής (ότι δηλαδή θα μπορούν οι παρατηρητές της γειτονιάς να μπαίνουν σε οικίες για έλεγχο τυχόν παράνομης συνάθροισης), και αφετέρου ότι ενώ ρωτήθηκε κατά πόσο κάτι τέτοιο είναι νόμιμο, ο ίδιος απάντησε πως «ο χρόνος θα το δείξει». Όλο αυτό, σε συνδυασμό με την ατυχή καμπάνια της αστυνομίας, όπου αστυνομικός σπρώχνει την πόρτα στους πολίτες, ήταν αρκετά για να θυμίσει σε κάποιους οργουελικού τύπου κοινωνίες, ενώ σε συνδυασμό με άλλες κυβερνητικές αστοχίες έστειλε το μήνυμα πως ίσως η κυβέρνηση να έχει πλέον χάσει και το παιχνίδι επικοινωνιακά αλλά και το μέτρο. Καθόλου τυχαίο ότι την επόμενη μέρα, ολόκληρη η κυβέρνηση προχώρησε σε διευκρινίσεις και αλλαγές, φοβούμενη την αντίδραση της συντριπτικής πλειοψηφίας που φαίνεται να τηρεί τα διατάγματα. Το ερώτημα, βεβαίως, που εγείρεται είναι πώς θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, δεδομένου ότι παρά τα αυξημένα μέτρα, τα κρούσματα αυξάνονται.

Από το δεύτερο διάγγελμα

Οι προειδοποιήσεις για επιπρόσθετα μέτρα άρχισαν από την επόμενη μέρα του δεύτερου διαγγέλματος του προέδρου της Δημοκρατίας. Υπενθυμίζεται πως στον βηματισμό του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος εξήγγειλε μέσω διαγγέλματος απαγόρευση στην άσκοπη μετακίνηση και απαγόρευσε τη λειτουργία, κινήθηκε και ο πρόεδρος της Δημοκρατίας. Μέτρα τα οποία έτυχαν θερμής στήριξης από την πλειοψηφία της κοινωνίας –βάσει ερευνών– που πίεζε για επιπλέον μέτρα αλλά και από σύσσωμη την πολιτική ηγεσία. Η κατάρρευση του συστήματος sms για άδεια κατ’ εξαίρεση κυκλοφορίας –τις πρώτες μόλις ώρες λειτουργίας– ήταν αρκετή για να προκαλέσει την έντονη δυσφορία του προέδρου. Όχι βεβαίως για την κακή ποιότητα του συστήματος, αλλά για το ενδεχόμενο ανυπακοής των πολιτών. Καθόλου τυχαίο ότι ο πρόεδρος προειδοποίησε πως τυχόν κατάχρηση των «προνομίων» θα έχει ως αποτέλεσμα την πλήρη απαγόρευση. Στα βήματα του προέδρου κινήθηκαν το περασμένο Σαββατοκύριακο και μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου όπως ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Σαββίδης και ο υπουργός Εσωτερικών Νίκος Νουρής, οι οποίοι προετοίμασαν το έδαφος για αυστηρότερα μέτρα, καθώς όπως είπαν υπήρξε σωρεία καταχρήσεων, με τους Λευκωσιάτες να εκδράμουν σε Αγία Νάπα και Πρωταρά και οικογενειακά τραπέζια που δυσχέραιναν, όπως δήλωσαν, την κατάσταση, αυξάνοντας τον αριθμό των κρουσμάτων στα 35 την Κυριακή. Στο ίδιο πλαίσιο και ο υπουργός Υγείας, ο οποίος εξέφραζε την αγανάκτησή του για την απειθαρχία του κόσμου, από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για την παρουσία ουράς σε υποκατάστημα της τράπεζας.

Η λογική και τα ερωτήματα

Όλα αυτά ήταν αρκετά για να οδηγήσουν στα επιπλέον μέτρα. Μέτρα που ήγειραν ερωτήματα για το κατά πόσο μπορούν να εφαρμοστούν και προκάλεσαν αντιδράσεις. Όπως υπογραμμίζουν συχνά κυβερνητικοί κύκλοι, στόχος της κυβέρνησης είναι να μη γίνει η Κύπρος μία δεύτερη Ιταλία ή Ισπανία, έστω κι αν αυτό συνεπάγεται αυστηρά μέτρα. Το ενδεχόμενο απειθαρχίας ή ανυπακοής, όπως σημειώνεται, μπορεί να οδηγήσει εύκολα στην ταχεία εξάπλωση και αυτό είναι κάτι που θέλουν όπως λένε να αποφύγουν με κάθε τρόπο. Αυτό, σε συνδυασμό με το εύθραυστο σύστημα υγείας, είναι κάτι που ανησυχεί την κυβέρνηση στο σενάριο αύξησης των κρουσμάτων. Κι η αλήθεια είναι πως τα κρούσματα αυξάνονται παρά τα αυξημένα μέτρα της κυβέρνησης. Το ερώτημα βεβαίως που θα πρέπει να απαντήσει η κυβέρνηση είναι με ποιο τρόπο θα συνετίσει το μικρό ποσοστό που εξακολουθεί να μην πειθαρχεί. Θα μπορούσε δηλαδή να τεθεί επιπρόσθετη τιμωρία σε εκείνους που παραβιάζουν τα διατάγματα ή ακόμη να υπάρξει περισσότερος έλεγχος, εκεί και όπου παρατηρείται παραβίαση των διαταγμάτων. Το ζήτημα αυτό έθεσε και ο γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρος Κυπριανού κατά την τοποθέτησή του το πρωί της Τρίτης. Αν και κάλεσε τον κόσμο να πειθαρχήσει στα μέτρα, καθώς τυχόν ανυπακοή θα στοιχίσει ακριβά, σημείωσε πως «τιμωρείται ολόκληρη η κοινωνία για την απειθαρχία μιας πολύ μικρής μερίδας. Γι’ αυτή τη μικρή μερίδα δεν προνοούνται καθόλου χωριστά μέτρα. Είναι έντονη η άποψή μας ότι θα πρέπει να τους επιβληθεί πρόσθετη τιμωρία».

Η αστυνομία της σκέψης

Στο Προεδρικό, πάντως, υπήρξε ιδιαίτερη δυσφορία για τον ανεπαρκή έλεγχο από πλευράς της αστυνομίας, που όπως λένε κυβερνητικοί κύκλοι, από τη στιγμή που έχουμε τον μεγαλύτερο αριθμό αστυνομικών θα πρέπει να αυξηθούν οι έλεγχοι παραβάσεων. Αυτό σε συνδυασμό με την ατυχή καμπάνια της Αστυνομίας Κύπρου που έγινε viral την περασμένη Τρίτη, προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων για το γεγονός ότι το κράτος τείνει να οδηγηθεί στον ολοκληρωτισμό και την αστυνομοκρατία. Το σκίτσο της αστυνομίας πάντως διαγράφηκε μετά τις αντιδράσεις, ενώ ο αρχηγός της Αστυνομίας φρόντισε να διορθώσει τα όσα ανέφερε ο υπουργός Εσωτερικών το βράδυ της Δευτέρας.«Η κατοικία ενός εκάστου είναι απαραβίαστη και αυτό το σεβόμαστε πλήρως. Η Αστυνομία δεν υπάρχει περίπτωση να παρέμβει να κάμει την οποιαδήποτε παρατήρηση ή να χρησιμοποιήσει βία για να μπει σε κάποια κατοικία. Αλίμονο. Εκείνο που μπορεί να συμβεί είναι ότι μετά από μια πληροφορία που μπορεί να μας δώσει κάποιος ότι σε κάποιο σπίτι γίνεται μια εκδήλωση ή μια σύναξη, η οποία είναι επικίνδυνη, τότε η Αστυνομία μπορεί να πάει εκεί να τους πει έτσι με πολλή πειθώ και ευγένεια ότι αυτό το πράγμα που κάνουν στρέφεται κατά της υγείας πρωτίστως της δικής τους και κατ’ επέκταση της υγείας των υπολοίπων που πιθανόν να συναναστραφούν μαζί σας» ανέφερε χαρακτηριστικά. Εκτός από τις διευκρινίσεις του αρχηγού αστυνομίας, την Τρίτη έτυχε διευθέτησης και το ζήτημα άδειας για βόλτα των κατοικίδιων, με τον υπουργό Γεωργίας να ξεκαθαρίζει πως δεν θα χρειάζεται αποστολή μηνύματος για βόλτα του κατοικίδιου. Σύμφωνα με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν τη Δευτέρα, όσοι είχαν κατοικίδιο, θα μπορούσαν να τα παίρνουν βόλτα μία φορά την ημέρα, καθώς εφαρμόστηκε πλαφόν μηνυμάτων σε κατ’ εξαίρεση κυκλοφορία. Θέμα αστυνομικού κράτους έθεσε και ο Πρόεδρος του ΔΗΚΟ Νικόλας Παπαδόπουλος ο οποιος σημείωσε πως ο μόνος τρόπος για να εφαρμοστούν τα μέτρα είναι να πειστεί ο κόσμος για την ανάγκη εφαρμογής τους και όχι δημιουργώντας την αίσθηση οτι μόνο με ένα αστυνομικό κράτος μπορεί να λειτουργήσει η κοινωνία. Σημείωσε πως δεν γίνεται να στήνουν καραούλι οι αστυνομικοί έξω από τα σπίτια και να ελέγχουν ποιός μπαίνει και ποιός βγαίνει, καθώς αυτό είναι έκδηλα αντισυνταγματικό. 

Η φωτογραφία που χρησιμοποίησε στην καμπάνια της η Αστυνομία για να πείσει τους πολίτες να μείνουν στο σπίτι, εκτός από το οτι ήταν κλεμμένη, προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων για το μήνυμα αστυνομοκρατίας που εξέπεμπε

Η παρέμβαση προέδρου Aναστασιάδη

Ομως και ο πρόεδρος φρόντισε να προχωρήσει σε διευκρινίσεις γύρω από τα νέα μέτρα, μετά τις αντιδράσεις και να διαβεβαιώσει πως δεν θα ανεχθεί κατάχρηση εξουσίας. Σε ανάρτησή του στο facebook ανέφερε πως συμμερίζεται τη δυσφορία που προκαλεί ο νέος τρόπος ζωής που έχει επιβληθεί. «Θα ήθελα να κατανοήσετε» σημείωσε «πως περνώ μια έντονη κρίση συνείδησης και δοκιμασίας κάθε φορά που η Κυβέρνηση υποχρεούται να πάρει αυστηρότερα μέτρα περιορισμού. Το δίλημμα όμως δεν είναι τι θα επιθυμούσα, αλλά τι επιβάλλεται να πράξω, κάτω από τις συνθήκες που βιώνουμε, ώστε να νιώθω πως δεν υστέρησα των ευθυνών μου την ώρα των δύσκολων αποφάσεων». Όπως πρόσθεσε η ευθύνη του ιδίου και της κυβέρνησης είναι η προστασία της υγείας, της ζωής αλλά και της εργασιακής ασφάλειας του καθενός. «Τούτο πράττοντας, σας διαβεβαιώ πως δεν θα ανεχτώ την όποια κατάχρηση εξουσίας που θα παραβιάζει άνευ λόγου το οικογενειακό άσυλο του κάθε πολίτη. Προτιμώ αυστηρά να κρίνομαι για τις σημερινές μου αποφάσεις παρά να αντιμετωπίσω τον πόνο και την πικρία σας γιατί από την δική μου ατολμία χάθηκαν ζωές αγαπημένων σας. Με την ίδια τόλμη που πήρα οδυνηρές αποφάσεις στο παρελθόν, το ίδιο θα πράξω και τώρα. Όπως τότε με τη συνεργασία όλων ξεπεράσαμε την κρίση, έτσι και τώρα θα κερδίσουμε και τούτη την μάχη. Θα τα καταφέρουμε», κατέληξε στην ανάρτησή του ο πρόεδρος της Δημοκρατίας.

ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ