Του Παύλου Νεοφύτου
Προβληματισμός επικρατεί στις τάξεις του υπουργείου Εσωτερικών και της Βουλής, μετά τη μεγάλη έκταση που έλαβε στην πρόσφατη προεκλογική διαδικασία για τις προσεχείς τοπικές εκλογές, το πρόβλημα των ψευδομετοικήσεων ψηφοφόρων. Η εικόνα που παρουσιάστηκε σε σχέση με τις μαζικές υποβολές αιτήσεων αλλαγής διεύθυνσης στις Επαρχιακές Διοικήσεις, μαζικά και την τελευταία στιγμή από κομματικά στελέχη, με αποτέλεσμα να καταστεί αδύνατη η μία προς μία εξέταση των αιτήσεων από τους λειτουργούς, θα ληφθεί υπόψη, όπως πληροφορείται η «Κ», για να γίνουν νομοθετικές αλλαγές μετά τις εκλογές. Εξάλλου, για το ίδιο θέμα, ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, ανέφερε δημόσια ότι υπάρχει μια σκέψη, εφόσον αυτό είναι εφικτό, να υποβάλλονται πιο νωρίς οι αιτήσεις, ούτως ώστε να υπάρχει το περιθώριο να εξετάζονται έγκαιρα, σε περίπτωση που υπάρξει ξανά τόσο μεγάλος αριθμός μετακινήσεων και ενστάσεων. Άλλο μέτρο που μελετά το υπουργείο, είναι η χρήση της διεύθυνσης στην οποία διέμενε κάποιος έναν χρόνο πριν από τις εκλογές αντί κάποιους μήνες, όπως ισχύει σήμερα. Την ίδια ώρα, σε συνεργασία με το Αρχείο Πληθυσμού και το Τμήμα Υπηρεσιών Πληροφορικής, εξετάζονται και κάποιες άλλες επιλογές, ώστε να εξευρεθεί με την επιστράτευση της τεχνολογίας πιο αποτελεσματική μέθοδος ελέγχου των διευθύνσεων.
Το υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο προβληματίζεται με εικόνες της πρόσφατης προεκλογικής διαδικασίας, εξετάζει το ενδεχόμενο ποινικών ευθυνών.
Κατάθεση ευρημάτων
Η έναρξη μιας διαδικασίας νομοθετικών αλλαγών εκκινεί την επόμενη Δευτέρα, 13 Απριλίου, αφού σε συνεδρίαση της Επιτροπής Εσωτερικών της Βουλής με θέμα «Οι εγγραφές στον εκλογικό κατάλογο και το ενδεχόμενο παρατυπιών» θα τεθεί μετά από τον σάλο επί τάπητος κυρίως το πρόβλημα των ψευδομετοικήσεων, μετά από εισήγηση των βουλευτών Άριστου Δαμιανού και Μαρίνας Νικολάου από πλευράς ΑΚΕΛ και Πανίκου Λεωνίδου και Χρύση Παντελίδη από πλευράς ΔΗΚΟ. «Για τις προσεχείς τοπικές εκλογές φαίνεται να υπήρξε κατάχρηση, στον βαθμό της παρανομίας, γι’ αυτό στη συνεδρίαση θα μιλήσουμε με τους αρμόδιους, ώστε να δούμε ακριβώς πώς αντιμετωπίζουμε θεσμικά το ζήτημα των ψευδομετοικήσεων», δήλωσε στην «Κ» ο πρόεδρος της Επιτροπής και βουλευτής του ΑΚΕΛ, Άριστος Δαμιανού. Όπως εξήγησε, οι αρμόδιοι του υπουργείου Εσωτερικών θα κληθούν να παρουσιάσουν τα μέχρι στιγμής ευρήματά τους σε σχέση με το πρόβλημα που παρουσιάστηκε αυξημένο στην πρόσφατη προεκλογική διαδικασία, ώστε αυτά να αξιοποιηθούν σε συζήτηση μεταξύ της Επιτροπής και του υπουργείου Εσωτερικών για αλλαγές στους εκλογικούς νόμους, με σκοπό να διορθωθούν παθογένειες, όπως οι ψευδομετοικήσεις.
Διορθώσεις μέχρι το 2026
Πρόθεση της Επιτροπής, αλλά και του υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο ήδη προβληματίζεται με την πιο πάνω εικόνα, είναι μετά τις εκλογές της 9ης Ιουνίου να εισέρθουν σε έναν διάλογο για επικαιροποίηση του νομικού πλαισίου. «Δεν είναι μόνο οι ψευδείς δηλώσεις αλλαγής διεύθυνσης των ψηφοφόρων, αλλά και πολλά άλλα ζητήματα, τα οποία πρέπει να εκσυγχρονιστούν. Εντοπίζουμε συνέχεια προβλήματα με τους εκλογικούς νόμους και πρόθεσή μας είναι ως Επιτροπή εντός του 2024 και προς το 2025 να τα αλλάξουμε, για να είναι διορθωμένο το θεσμικό πλαίσιο πριν από τις βουλευτικές εκλογές, τον Μάιο του 2026», τόνισε ο κ. Δαμιανού.
Εξέταση ποινικών ευθυνών
Το υπουργείο Εσωτερικών προτίθεται να εξετάσει πολύ σύντομα το ενδεχόμενο ποινικών ευθυνών. «Θα προβούμε σε καταγγελίες στην Αστυνομία για εξόφθαλμες απάτες και δόλο που θα διαφανούν», είχε δηλώσει σε προηγούμενο ρεπορτάζ της «Κ» ο γενικός διευθυντής του υπουργείου Εσωτερικών, Ελίκκος Ηλία, τονίζοντας παράλληλα ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι οι παράνομες μετοικήσεις ψηφοφόρων κατευθύνθηκαν από συγκεκριμένα κόμματα και υποψηφίους. «Έχοντας υπόψη διάφορα περιστατικά, κάποια εκ των οποίων ιδιαίτερα σοβαρά, τα οποία είδαν και το φως της δημοσιότητας, καθώς και τις διατάξεις του άρθρου 103 του περί Αρχείου Πληθυσμού Νόμου, σύμφωνα με τις οποίες, κάθε πρόσωπο που εν γνώσει του παρέχει ψευδή πληροφορία σε σχέση με τη σύνταξη του εκλογικού καταλόγου ή σε οποιαδήποτε έρευνα που γίνεται από τον Έπαρχο ή σκόπιμα αρνείται να δώσει οποιεσδήποτε πληροφορίες, είναι ένοχο ποινικού αδικήματος, το υπουργείο Εσωτερικών έχει ζητήσει από τους επάρχους όπως καταγράψουν όλες τις περιπτώσεις για τις οποίες δύναται να στοιχειοποιηθεί υπόθεση, για να διαβιβαστούν το συντομότερο δυνατόν στον γενικό εισαγγελέα της Δημοκρατίας για αξιολόγηση και λήψη μέτρων», σημείωσε. Ο γενικός διευθυντής είπε ότι πιθανόν η διερεύνηση να μην ολοκληρωθεί μέχρι τις 9 Ιουνίου, δεδομένου ότι απαιτείται χρόνος για την τεκμηρίωση.
Πρόσωπο που δίνει ψευδείς πληροφορίες σε σχέση με τη σύνταξη του εκλογικού καταλόγου, είναι ένοχο ποινικού αδικήματος και σε περίπτωση καταδίκης, υπόκειται σε φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες ή σε χρηματική ποινή που δεν υπερβαίνει τα €1.000 ή και στις δύο αυτές ποινές. Πέραν όμως από αυτήν την πρόνοια, οι Επαρχιακές Διοικήσεις εξετάζουν, μεταξύ άλλων, κι άλλα ζητήματα, όπως για παράδειγμα , την ψεύτικη δήλωση ή αλλοίωση υπογραφής.
Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Εσωτερικών, εναντίον των συμπληρωματικών εκλογικών καταλόγων της 2ας Απριλίου 2024 υποβλήθηκαν συνολικά 3.560 ενστάσεις, εκ των οποίων οι 1.461 (41%) εγκρίθηκαν και οι 2.099 (ποσοστό 59%) απορρίφθηκαν.
Ενδεχόμενο καλπονοθείας
Στο ερώτημα, εάν μετά τις ενστάσεις και τις καταγγελίες που δέχθηκαν οι Επαρχιακές Διοικήσεις για ψευδείς δηλώσεις διευθύνσεων (καφετέριες, υπεραγορές, κατοικίες φίλων και γνωστών, αλλά και οικόπεδα, είναι αναφορές που είδαν το φως της δημοσιότητας), το κράτος είναι σε θέση να διαβεβαιώσει ότι, μετά τον έλεγχο των ενστάσεων με τα εργαλεία που αξιοποίησε, έχει αποτρέψει το ενδεχόμενο αλλοίωσης αποτελέσματος, από πλευράς υπουργείου Εσωτερικών έγινε παραδεκτό ότι αυτό δεν μπορεί να ειπωθεί. «Προσπαθούμε στο πλαίσιο της νομοθεσίας να εφαρμόζουμε τον νόμο. Έγιναν οι έρευνες από τους επάρχους, εξετάστηκαν και οι ενστάσεις που υποβλήθηκαν, μία προς μία, όπου προβλέπει η νομοθεσία, ακριβώς, για να διασφαλίσει την εγκυρότητα του εκλογικού καταλόγου. Δεν μπορώ να πω ότι αποκλείονται λάθη στον εκλογικό κατάλογο ή ότι όλες οι περιπτώσεις είναι τέλειες. Αλλά δεν παρατηρείται διαφορά με προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις. Η μόνη διαφορά είναι οι αριθμοί» είχε δηλώσει στην «Κ» ο έφορος εκλογών, Μενέλαος Βασιλείου.
Σχολιάζοντας δημόσιες αναφορές, όπως της υποψήφιας δημάρχου Λακατάμιας, Φωτούλας Χατζήπαπα, ότι μετά από έλεγχο ενστάσεων και στοιχειοθέτηση, ενδεχομένως να δηλώθηκαν οικίες υποψηφίων ως ψευδείς διευθύνσεις ψηφοφόρων, κάτι που συνιστά, σημείωσε, ποινικό αδίκημα, και από μέρους του ψηφοφόρου και από μέρους του υποψηφίου, ο κ. Ηλία σημείωσε ότι για να διερευνήσει ένα τέτοιο ζήτημα η Αστυνομία απαιτείται χρονικό διάστημα μηνών και δεν μπορούν να κινηθούν ενέργειες έναντι ενός υποψηφίου, επειδή καταγγέλθηκε στην Αστυνομία.
«Εάν ένας υποψήφιος πιστεύει και έχει αποδείξεις ότι ένας ανθυποψήφιος έκανε αυτές τις ενέργειες, μπορεί να το αναφέρει δημόσια κι ας αποφασίσουν οι ψηφοφόροι τι θα επιλέξουν», πρόσθεσε. Τέλος, απαντώντας στο κατά πόσο ενδέχεται να υπάρξει καλπονοθεία εξαιτίας των μετακινήσεων ψηφοφόρων, ο κ. Ηλία είπε πως αυτό εξαρτάται από τη διαφορά στο αποτέλεσμα της εκλογικής διαδικασίας. «Αν για παράδειγμα σε έναν Δήμο έχουμε εκλογή με δύο ψήφους διαφορά, τότε ο υποψήφιος που θα χάσει, έχει κάθε δικαίωμα να διερευνήσει περισσότερο το θέμα», δήλωσε.
