Του Γιάννη Ιωάννου
Η πρωτιά της υποψηφιότητας του Νίκου Χριστοδουλίδη, στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, δείχνει να αποτελεί ένα σημειακό φαινόμενο με ιστορικές προεκτάσεις δεδομένης της υποστήριξής του από τον ενδιάμεσο χώρο (ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ, ΔΗΠΑ, κ.λπ.) αλλά και τη διάσπαση του Δημοκρατικού Συναγερμού, με ένα ποσοστό του τελευταίου να τον ψηφίζει. Παρά τη φαινομενική ανεξαρτησία της, η συσπείρωση του ενδιάμεσου χώρου γύρω από το πρόσωπο του κ. Χριστοδουλίδη σημειώνει ένα ιστορικό ρεκόρ σε σχέση με τις εκλογές του 2013 (υποψηφιότητα Λιλλήκα) και του 2018 (υποψηφιότητα Παπαδόπουλου) όπου οι αντίστοιχοι υποψήφιοι του λεγόμενου Κέντρου δεν κατόρθωσαν να περάσουν στον δεύτερο γύρο. Αλλά και με την ήττα του Τάσσου Παπαδόπουλου στις προεδρικές εκλογές του 2008.
Ο κ. Χριστοδουλίδης δείχνει να πετυχαίνει αυτό που τόσο οι Λιλλήκας και Παπαδόπουλος δεν κατάφεραν απέναντι στο Νίκο Αναστασιάδη αλλά και να παραμένει -όπως φάνηκε και δημοσκοπικά- φαβορί για την επικράτηση στον δεύτερο γύρο και την εκλογή του στο αξίωμα του Προέδρου της Δημοκρατίας. Αναπόφευκτα, μια τέτοια εξέλιξη δείχνει να έχει πολλά και ενδιαφέροντα ποιοτικά χαρακτηριστικά για την επόμενη ημέρα του πολιτικού συστήματος.
Η μεγάλη εικόνα
Αναφορικά με τη μεγάλη εικόνα, μια πρώτη ανάγνωση δείχνει προς την κατεύθυνση της αποτελεσματικής δουλειάς σε επίπεδο οργανωτικού για την υποψηφιότητα του κ. Χριστοδουλίδη, δεδομένου ότι τα κόμματα του ενδιάμεσου χώρου δεν διαθέτουν τους μηχανισμούς των δύο μεγάλων κομμάτων. Επιπλέον, η διαφαινόμενη προσέλκυση ψήφων -σε μεγάλα ποσοστά- από τον ΔΗΣΥ, επιβεβαιώνει την εικόνα που έφερε ένα μέρος της συναγερμικής ψήφου να κινείται προς την κατεύθυνση Χριστοδουλίδη. Επιπλέον αν και αναμενόμενη η πρωτιά Χριστοδουλίδη σε καμιά περίπτωση δεν επιβεβαιώνει -με βάση τη διαφορά του από τον δεύτερο Μαυρογιάννη- τις δημοσκοπήσεις ή την επικράτηση με τεράστιο ποσοστό.
Από εκεί και πέρα, η άνετη πρόκριση Χριστοδουλίδη στον δεύτερο γύρο δημιουργεί δυναμικές που διαμορφώνουν, δυνητικά, νέες τάσεις στο πολιτικό σύστημα στη Κύπρο:
• Ως προς την επιβιωσιμότητα κομμάτων όπως το ΔΗΚΟ και η ΕΔΕΚ που βρέθηκαν τα τελευταία χρόνια ενώπιον φοβερών κρίσεων (διασπάσεις, διαγραφές, μείωση ποσοστών στις βουλευτικές, κοκ.). Θα είναι μια πιθανή επικράτηση Χριστοδουλίδη στον δεύτερο γύρο η αφορμή για περαιτέρω διάσπασή τους ή η απαρχή για την ενδυνάμωσή τους σε πολλαπλά επίπεδα (οργανωτικά, εκλογικά, κοκ.); Η επόμενη ημέρα για τα κόμματα του Κέντρου αποκτά συνεπώς ξεχωριστό ενδιαφέρον με αφορμή πως βρίσκονται «στη πλευρά του νικητή»
• Σε σχέση με τα δύο παραδοσιακά μεγάλα κόμματα, ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, για ξεχωριστούς λόγους μεν αλλά σε σχέση με τις επιμέρους εξελίξεις. Σε κάθε περίπτωση η πρόκριση Χριστοδουλίδη μεταφέρει την πίεση (και την κρίση της επόμενης ημέρας) στο παραδοσιακό πολιτικό σκηνικό των δύο μεγάλων κομμάτων και δη στον Δημοκρατικό Συναγερμό, ο οποίος μπαίνει, εκτός απροόπτου, σε περίοδο εσωστρέφειας. Βέβαια το ερώτημα του ενός εκατομμυρίου παραμένει αν ο ΔΗΣΥ θα συμμετέχει με κάποιο τρόπο στη διακυβέρνηση Χριστοδουλίδη -ενδεχόμενο που δεν μπορεί να αποκλειστεί και ανακατεύει σημαντικά την τράπουλα του πολιτικού σκηνικού
• Αναφορικά με το τι διακυβέρνηση θα είναι, αν εκλεγεί ο κ. Χριστοδουλίδης, τελικά, στον δεύτερο γύρο. Μια κυβέρνηση που η ραχοκοκαλιά της θα αποτελείται από στελέχη του ενδιάμεσου χώρου; Ή κάτι πέραν αυτού. Εδώ ακριβώς θα δοκιμαστεί -επί της ουσίας- η απόφαση στήριξης των κομμάτων του ενδιάμεσου χώρου προς την υποψηφιότητα Χριστοδουλίδη, δεδομένης και της πολυσυλλεκτικότητας αλλά και των προσωπικών ατζεντών -που πάνε πακέτο με τον χώρο του Κέντρου
Και η επόμενη ημέρα
Η επόμενη ημέρα του πρώτου γύρου δείχνει να φέρνει αισιοδοξία και χαμόγελα για ΔΗΚΟ, ΕΔΕΚ και ΔΗΠΑ που βρίσκονται στην “winning side” των πραγμάτων. Ωστόσο μέχρι τον δεύτερο γύρο και μέχρι το σενάριο της επικράτησης σε αυτόν του κ. Χριστοδουλίδη απομένει σημαντικός πολιτικός χρόνος. Με την επόμενη ημέρα να σχηματοποιεί, ως το κρισιμότερο διακύβευμα, αν μια προεδρία Χριστοδουλίδη, υπό τον ενδιάμεσο χώρο, θα μπορεί να κινηθεί σαν ένα καλοκουρδισμένο σώμα ή αν θα αποτελεί ένα εξαιρετικά δυσλειτουργικό σύνολο -με βραχύβια παρουσία.
