Η χρήση των όρων «αποστασία» και «αποστάτης» (και μεταξύ Α΄ και Β΄ γύρου πιο βαριών χαρακτηρισμών, όπως «προδότες» και «Ιούδες»), σημάδεψαν αυτές τις εκλογές, παραπέμποντας σε παλαιότερες εποχές πολιτικής όξυνσης άνευ ορίων. Oι λέξεις αυτές είναι φορτισμένες με ένα ηθικό υπονοούμενο που εξάπτει συναισθήματα και θολώνει την πολιτική σκέψη. Είναι πραγματικά ευχάριστο ότι μόλις έκλεισαν οι κάλπες αυτοί που τις εκτόξευσαν τις απέσυραν.
Στον ΔΗΣΥ, λοιπόν, από την εποχή του Γλαύκου Κληρίδη, οι λεγόμενοι αποστάτες επιβραβεύονται με τα πιο φανταχτερά λάφυρα της εξουσίας.
Πρόκειται για πολιτικούς όρους από την εποχή που η κοινωνία αντίκριζε το κόμμα ως θρησκεία που κυριαρχούσε στη ζωή του ψηφοφόρου, καθόριζε τη δουλειά του, το καφενείο του, τη χώρα σπουδών των παιδιών του, την ποδοσφαιρική του ομάδα. Τότε, που με μία του λέξη το κόμμα μπορούσε να καταδικάσει κάποιον σε κοινωνικό ή εργασιακό αποκλεισμό. Τότε που ο ψηφοφόρος χρειαζόταν το κόμμα του περισσότερο απ’ όσο το κόμμα τον ψηφοφόρο του. Ευτυχώς παρήλθαν αυτές οι εποχές. Αν ίσχυαν ακόμα, πολύ αμφιβάλλω αν θα βρισκόταν έστω κι ένα συναγερμικό στέλεχος να στηρίξει ανοικτά υποψήφιο που υποστηριζόταν από το ΑΚΕΛ. Τα δεδομένα σήμερα έχουν ανατραπεί άρδην. Είναι τα κόμματα που έχουν απεγνωσμένα ανάγκη τους ψηφοφόρους και πρέπει να τους συμπεριφέρονται καλύτερα και να επιδεικνύουν μεγαλύτερο σεβασμό στη νοημοσύνη τους, εάν θέλουν να τους ξαναδούν.
Στην περίπτωση ειδικά του ΔΗΣΥ, η χρήση του όρου αποστασία δεν μυρίζει μόνο ναφθαλίνη, αποτελεί μια κομματικά ανιστόρητη παραδοξότητα. Τόσο που διερωτάσαι αν είναι δυνατόν το προεκλογικό πάθος να θόλωσε σε τέτοιο βαθμό την ιστορική μνήμη. Εάν κρατούσαμε λογαριασμό ποιο κόμμα ωφελήθηκε περισσότερο από αποστασίες και αντάμειψε αποστάτες, με τη λογική που η ηγεσία του ΔΗΣΥ χρησιμοποίησε τον όρο, τότε ο Συναγερμός μπορεί να ανακηρυχθεί πρωταθλητής.
Ο Λεόντιος Ιεροδιακόνου εκλέγεται με τη σημαία του ΔΗΚΟ το 1976. Το 1977 αποχωρεί από το ΔΗΚΟ, κρατάει τη βουλευτική του έδρα και το 1980 προσχωρεί στον ΔΗΣΥ για να γίνει ο πρώτος του βουλευτής. Λίγους μήνες μετά, ομάδα έξι βουλευτών του ΔΗΚΟ, υπό τον τότε πρόεδρο της Βουλής Αλέκο Μιχαηλίδη, παίρνουν τις έδρες τους, φεύγουν από το κόμμα τους και δημιουργούν τη ΝΕΔΗΠΑ, η οποία δεν πετυχαίνει είσοδο στη Βουλή και το 1988 προσχωρεί στον ΔΗΣΥ. Το 1983 ο Νίκος Ρολάνδης, υπουργός Εξωτερικών του Σπύρου Κυπριανού, παραιτείται λόγω διαφωνιών στο Κυπριακό, αποχωρεί από το ΔΗΚΟ και ιδρύει το κόμμα των Φιλελευθέρων. Με την απορρόφηση της ΝΕΔΗΠΑ και τη συνεργασία των Φιλελευθέρων, στις βουλευτικές εκλογές του 1991 ο ΔΗΣΥ καταγράφει το μεγαλύτερο ποσοστό στην ιστορία του (35,81%), ανοίγοντας τον δρόμο στον Γλαύκο Κληρίδη να εκλεγεί στην Προεδρία της Δημοκρατίας το 1993. Το πέτυχε με τη στήριξη του επίσημου ΔΗΚΟ, το οποίο δεν έφερε ένσταση στην υπουργοποίηση των αποστατών του. Τους Ιεροδιακόνου, Αλ. Μιχαηλίδη και Ρολάνδη αντάμειψε ο Γλαύκος Κληρίδης κατά τη δεκαετή διακυβέρνησή του με τα υπουργεία Συγκοινωνιών, Εξωτερικών και Εμπορίου αντίστοιχα.
Υπάρχει και συνέχεια. Στις Προεδρικές του 1998 το επίσημο ΔΗΚΟ εγκαταλείπει τον Γλαύκο Κληρίδη και συμπράττει με το ΑΚΕΛ. Πώς λοιπόν επανεκλέγεται ο Κληρίδης στην Προεδρία; Διασπάται (ξανά) το ΔΗΚΟ: ο Αλέξης Γαλανός διεκδικεί ως ανεξάρτητος την Προεδρία της Δημοκρατίας και στον β΄ γύρο στηρίζει Κληρίδη απέναντι στον υποψήφιο που υποστήριζε το ΔΗΚΟ. Ο δε Ντίνος Μιχαηλίδης αποστατεί από τον α΄ γύρο για να στηρίξει Κληρίδη. Την ίδια περίοδο η Κατερίνα Παντελίδου, βουλεύτρια Κερύνειας του ΔΗΚΟ, διαχωρίζει τη θέση της και προσχωρεί στον ΔΗΣΥ.
Υπάρχουν και άλλα παραδείγματα. Αυτά όμως αρκούν για να καταδείξουν ότι ο ΔΗΣΥ είναι ένα φιλόξενο και γενναιόδωρο κέντρο υποδοχής «αποστατών» με μια μεγάλη περιστρεφόμενη πόρτα μάλιστα. Διότι το κόμμα δεν μπορεί να κατηγορηθεί ότι εφαρμόζει δύο μέτρα και δύο σταθμά, μιας και υπήρξε εξίσου χουβαρντάς και μ’ αυτούς που αποσχίστηκαν από το δικό του σώμα. Τα πιο γνωστά παραδείγματα είναι οι Πρόδρομος Προδρόμου, Ρίκκος Ερωτοκρίτου και Δημήτρης Συλλλούρης. Λόγω διαφωνιών στο δημοψήφισμα του 2004, οι δύο πρώτοι αποστάτησαν, δημιούργησαν συνδυασμό (υπό τον πρώην πρόεδρο του ΔΗΣΥ Γιαννάκη Μάτση), διεκδίκησαν τις πρώτες Ευρωεκλογές και κέρδισαν τη μία από τις έξι έδρες. Το 2005, ο Δημήτρης Συλλούρης δημιούργησε το ΕΥΡΩΚΟ, στο οποίο εντάχθηκαν ο Ερωτοκρίτου και ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Χριστόδουλος Ταραμουντάς. Είναι πολύ φρέσκο στη μνήμη μας πόσο πλουσιοπάροχα αντάμειψε ο Νίκος Αναστασιάδης και ο ΔΗΣΥ του Αβέρωφ Νεοφύτου τους Προδρόμου, Ερωτοκρίτου και Συλλούρη.
Στον ΔΗΣΥ, λοιπόν, από την εποχή του Γλαύκου Κληρίδη, οι λεγόμενοι αποστάτες επιβραβεύονται με τα πιο φανταχτερά λάφυρα της εξουσίας. Γι’ αυτό και ξένισε η ευκολία και η ένταση με την οποία εκτοξεύθηκαν εν έτει 2023 οι κατηγορίες αυτές. Ίσως εμπίπτουν κι αυτές στα λάθη στα οποία αναφέρθηκε ο Αβέρωφ Νεοφύτου την περασμένη Τετάρτη μετά τη συνάντησή του με τον Νίκο Χριστοδουλίδη. «Κάναμε λάθη, άνθρωποι είμαστε. Απολογούμαστε για τα λάθη. Να μάθουμε από τα λάθη μας», είπε.
Ο κ. Ανδρέας Χατζηκυριάκος είναι επικοινωνιολόγος και διευθύνων σύμβουλος της ΓΝΩΡΑ – Σύμβουλοι Επικοινωνίας.
