Του Γιάννη Ιωάννου
Υδρογονάνθρακες, ηλεκτρική αυτονόμηση της Κύπρου και ενεργειακή διπλωματία με επίκεντρο την περιφερειακή συνεργασία στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου τέθηκαν χθες και σήμερα στο επίκεντρο συνεδρίου που οργάνωσαν, από κοινού, το υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας και η Κυπριακή Εταιρεία Υδρογονανθράκων (CHC) με τίτλο The Cyprus Gateway: Natural Gas to Power and Liquefaction. Η οργάνωση είχε την μορφή «εργαστηρίου υψηλού επιπέδου» (workshop) με την παρουσία εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην περιοχή όπως η Chevron, η NewMed (σ.σ. πρώην Delek), η BP και η Exxon που εκπροσωπήθηκαν σε επίπεδο μεσαίων στελεχών ενώ εκ μέρους της κυβέρνησης, πέραν της παρουσίας του ΠτΔ και του αρμόδιου υπουργού, κ. Παπαναστασίου στο εργαστήρι παραβρέθηκαν και οι επικεφαλής διαφόρων τομέων της (CHC).
Το διήμερο εργαστήριο είχε την μορφή εξειδικευμένων παρουσιάσεων και κλειστών συναντήσεων μεταξύ των εκπροσώπων των εταιρειών και των Κύπριων αξιωματούχων ενώ στην εναρκτήρια ομιλία του ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης έθεσε το τέμπο της στρατηγικής προσέγγισης για την ενέργεια που προτεραιοποιεί η Λευκωσία.
Τριπλός στόχος
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Προέδρου Χριστοδουλίδη, η Λευκωσία δείχνει να έχει μια στρατηγική που κινείται γύρω από τρεις βασικούς άξονες:
- Tην μείωση του κόστους παραγωγής ηλεκτρισμού στη Κύπρο που θα οδηγήσει σε μείωση των τιμών ηλεκτρισμού για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Ο ΠτΔ δήλωσε χαρακτηριστικά πως «η νέα κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας, από την πρώτη ημέρα, έχει θέσει ως προτεραιότητα τη μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, η οποία θα στηρίξει την ανταγωνιστικότητα της χώρας και κατά συνέπεια τη βιώσιμη και αειφόρο ανάπτυξη της οικονομίας μας».
- Στη μεταφορά φυσικού αερίου από την ανατολική Μεσόγειο στη Κύπρο μέσω αγωγού με έμφαση στο Βασιλικό (τερματικό) και στην εξαγωγή μέσω υγροποίησής του (με πλωτό LNG ή αρθρωτά/modular LNG), πρότζεκτ για το οποίο ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε στο ενδιαφέρον που έχει επιδείξει η ΕΕ και
- Στην ενεργειακή συνεργασία των εμπλεκόμενων κρατών της περιοχής.
Καλά ενημερωμένες πηγές της «Κ» αντιλαμβάνονται πως το workshop αναζητεί, εκ νέου, μια στρατηγική προσέγγιση για την ενέργεια με έδρα τη Κύπρο και παράλληλα δουλεύει, πρακτικά, προς την κατεύθυνση της υλοποίησης του φιλόδοξου πρότζεκτ ενός αγωγού που θα συνδέει τη Κύπρο με το «Λεβιάθαν», όπου βρίσκονται κοιτάσματα που θα μπορούσαν άμεσα να ενταχθούν σε μια διαδικασία εξαγωγών -μέσω Κύπρου- προς την Ευρώπη ή για σκοπούς ηλεκτροδότησης για το εσωτερικό δίκτυο.
Τι να αναμένουμε
Αν κι από ένα workshop δεν αναμένονται απτά αποτελέσματα σε επίπεδο λήψης αποφάσεων αναφορικά με το πως θα κινηθούν κρατικοί και μη κρατικοί δρώντες (σ.σ. εταιρείες) στην περιοχή σε σχέση με την προοπτική όδευσης νέων αγωγών ή την επένδυση σε υποδομές για σκοπούς εξαγωγής φυσικού αερίου, αυτό που καθίσταται σαφές είναι πως η κυβέρνηση προσπαθεί να ασκήσει πιέσεις τόσο προς την κατεύθυνση επίσπευσης δυνητικών αποφάσεων όσο και σε σχέση με την εκκρεμότητα του «Αφροδίτη» και του συνορεύοντος (επί της ισραηλινής ΑΟΖ) «Ισάι».
Ο υπουργός Ενέργειας, κ. Παπαναστασίου θα βρεθεί εκτός απροόπτου το διήμερο 14ης-15ης Ιουνίου στο Ισραήλ όπου θα έχει εκτενείς συναντήσεις τόσο με κυβερνητικούς παράγοντες όπως και με τους εκπροσώπους των κοινοπραξιών που δραστηριοποιούνται στη περιοχή. Από την συνάντηση θα διαφανεί σε ποιο βαθμό τόσο η προοπτική ενός υποθαλάσσιου αγωγού από την ανατολική Μεσόγειο προς τη Κύπρο είναι βιώσιμη ή παραμένει σχεδιασμός επί χάρτου και κατά πόσο, μια οκταετία μετά την κήρυξη της «Αφροδίτης», το 2015, ως εμπορικά αξιοποιήσιμου τεμαχίου μπορεί να προχωρήσει ομαλά η παραγωγή μετά από μια συμφωνία καταμερισμού με το Ισραήλ.
Αυτό που προς το παρόν κλειδώνει σε στρατηγικό επίπεδο είναι πως το κεφάλαιο «γκάζι» αποκτά, εκ νέου, μια προσέγγιση με επίκεντρο τη Κύπρο.
