Της Μαρίνας Οικονομίδου
Η συντριπτική νίκη της Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία, της οποίας το κόμμα συγκέντρωσε διπλάσια ποσοστά από αυτό του Γάλλου Προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, οδήγησε τον τελευταίο στην υψηλού ρίσκου απόφαση να κηρύξει πρόωρα εκλογές. Στο Βέλγιο από την άλλη, ο Αλεξάντερ ντε Κρο ανακοίνωσε την παραίτησή του από την πρωθυπουργία μετά τη βαριά ήττα που υπέστη το κόμμα του, ενώ στη Γερμανία το ναζιστικό κόμμα AfD αναδείχθηκε δεύτερη μεγαλύτερη δύναμη, αυξάνοντας τα ποσοστά του κατά 5% συγκριτικά με τις προηγούμενες ευρωεκλογές και σηματοδοτώντας συνεπώς μία περίοδο εσωστρέφειας στο κυβερνητικό σχήμα. Ήταν –κατά γενική ομολογία– μία εκλογική αναμέτρηση με πολλές ανατροπές και εκπλήξεις σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ανατροπές που βρήκαν όμως πολιτικά πρόσωπα ώριμα να διαχειριστούν την ήττα και να αναλάβουν την ευθύνη. Στην Κύπρο, ο ΔΗΣΥ δηλώνει νικητής και πρωταγωνιστής στο πολιτικό σκηνικό παρά το γεγονός ότι συγκέντρωσε το χαμηλό ποσοστό 24,8%, το ΑΚΕΛ δηλώνει μεν μη ικανοποιημένο, που θα μελετήσει ωστόσο το αποτέλεσμα, τη στιγμή που χάνει έδρα και μειώνονται τα ποσοστά του, ενώ ο Ενδιάμεσος είναι μουδιασμένος μπροστά σε μία πρωτόγνωρη ήττα. Το ερώτημα που προκύπτει, από την στιγμή που κανένα πολιτικό πρόσωπο δεν προτίθεται να παραιτηθεί ή να ζητήσει εκ νέου εντολή, είναι πόσο δύσκολη θα είναι η επόμενη μέρα. Και για τους ίδιους προσωπικά και για το κόμμα τους.
Η συναγερμική ανάγνωση
Τόσο η Αννίτα Δημητρίου όσο και ο Ευθύμιος Δίπλαρος που βρέθηκε στο πλευρό της το βράδυ της Κυριακής πανηγύρισαν το αποτέλεσμα της κάλπης και ιδιαίτερα της πρωτιάς, εκτιμώντας πως αυτό αποτελεί ψήφο εμπιστοσύνης για τους ίδιους. Είναι γεγονός ότι το κόμμα βρέθηκε ενώπιον μιας πρωτοφανούς κρίσης και κατάφερε να αντέξει. Προφανώς ο ΔΗΣΥ διασώθηκε από τη βαριά ήττα του ΑΚΕΛ και την απώλεια της δεύτερης έδρας, κρύβοντας έτσι κάτω από το χαλί τα δικά του σοβαρά ζητήματα.
- Ο ΔΗΣΥ βλέπει τα ποσοστά του να μειώνονται δραστικά και να του γυρίζει την πλάτη η Λευκωσία που αποτελούσε πάντοτε σοβαρό προπύργιο, καταδεικνύοντας πως η φιλελεύθερη τάση του κόμματος τού γυρίζει πλέον την πλάτη για τους χειρισμούς του. Ενδεικτικό ότι για πρώτη φορά στην ιστορία το ΑΚΕΛ τον ξεπέρασε σε ποσοστά στο Δημοτικό Συμβούλιο Λευκωσίας.
- Το αποτέλεσμα των τοπικών εκλογών αποτελεί πανωλεθρία για το κόμμα και αντανακλά στις πολύ κακές εκτιμήσεις της νυν ηγεσίας.
Η πρωτιά του ΔΗΣΥ θα έχει ως αποτέλεσμα να μην ανοίξει εκ νέου η συζήτηση για το αν το κόμμα θα είναι ή όχι αντιπολίτευση. Όπως όλα δείχνουν θα διατηρήσει αυτό το ιδιότυπο πάρε-δώσε που έχει με το Προεδρικό για το επόμενο διάστημα, ενώ πλέον κλείνει – τουλάχιστον μέχρι και το 2026– η όποια συζήτηση για αμφισβήτηση της νέας ηγεσίας. Θα πρέπει, ωστόσο, να προβληματίσει το κόμμα η αποχώρηση της φιλελεύθερης τάσης του που αποτυπώνεται όχι μόνο με την αποχή της Λευκωσίας, αλλά και με την ήττα του Κωνσταντίνου Πετρίδη.
Το ΑΚΕΛ
Το ΑΚΕΛ έχει καταφέρει να κερδίσει μία σημαντική νίκη στις τοπικές εκλογές, καθώς οι πλείστες επιλογές του δικαιώθηκαν. Πέρασε όμως σχεδόν απαρατήρητη εξαιτίας της απώλειας της έδρας στο ευρωκοινοβούλιο και της μείωσης των ποσοστών σε σχέση με τις ευρωεκλογές του 2019.
- Η σοβαρή ήττα του Νιαζί Κιζίλγιουρεκ σε αντίθεση με το ισχυρό ρεύμα της μέχρι πρότινος αντιομοσπονδιακής και συντηρητικής σε κοινωνικά θέματα Άννας Θεολόγου, στέλνουν το μήνυμα ότι το κόμμα ίσως να αλλάζει ταυτότητα και κατεύθυνση.
- Οι εσωκομματικές αλλαγές μπορεί να προκάλεσαν το σοκ των έμμισθων στελεχών αλλά δεν ικανοποίησαν όπως φαίνεται ένα ευρύτερο προοδευτικό ακροατήριο, που μπορεί να επέλεξε το Volt#.
- Ενώ το ΑΚΕΛ ήταν ιδιαίτερα ισχυρό στις νεαρές ηλικίες, πλέον βλέπει αυτή την ηλικιακή ομάδα να του γυρίζει την πλάτη ή να στρέφεται σε επιλογές τύπου Φειδία Παναγιώτου.
Ο Στέφανος Στεφάνου είχε μία σημαντική ψυχρολουσία στις ευρωεκλογές ωστόσο προς το παρόν δεν τίθεται ζήτημα παραίτησής του, ούτε βεβαίως και αμφισβήτησής του εντός του κόμματος. Δεν αποκλείεται βεβαίως να ενταθούν οι φωνές οι οποίες διαφωνούσαν με τις εσωκομματικές αλλαγές και να υποστηρίξουν πως αυτό το «νέρωμα» των ιδεών ήταν ο λόγος της ήττας. Το μήνυμα που λαμβάνει το ΑΚΕΛ μετά το αποτέλεσμα είναι πως στις προεδρικές εκλογές δεν μπορεί να πάει μόνο του, αλλά θα πρέπει να ακολουθήσει τη συνταγή των δημοτικών, επιδιώκοντας συνεργασίες, με προσωπικότητες, σχηματισμούς και άλλα κόμματα.
Ο Ενδιάμεσος
Ο Νικόλας Παπαδόπουλος παραδέχτηκε πως το αποτέλεσμα ήταν απογοητευτικό για το ΔΗΚΟ, χωρίς υποσημειώσεις, καθώς ενώ πάλευε για την τρίτη θέση βρέθηκε στην πέμπτη τελικά με μειωμένα ποσοστά. Το ποσοστό τού ΔΗΚΟ αλλά και η σειρά κατάταξης των υποψηφίων θα πρέπει να πει πολλά για την κατάσταση εντός του κόμματος. Ο Κώστας Μαυρίδης θριάμβευσε σε σταυρούς προτίμησης, έχοντας προωθήσει ένα υπερκομματικό προφίλ, ενώ η δεύτερη σε σειρά προτίμησης Ελένη Θεοχάρους δεν προέρχεται από τον κομματικό πυρήνα του κόμματος. Τα δύο κομματικά στελέχη Χρύσης Παντελίδης και Κατερίνα Χριστοφίδου βρέθηκαν στην τέταρτη και πέμπτη θέση αντίστοιχα και αυτό έχει τη δική του πολιτική σημασία. Το ερώτημα είναι πώς προχωρά πλέον το Δημοκρατικό Κόμμα. Υπάρχουν ήδη φωνές, όχι από στελέχη της πρώτης γραμμής, που θεωρούν πως ο Νικόλας Παπαδόπουλος θα πρέπει να προκηρύξει εκλογές. Το σίγουρο είναι πως θα ενταθεί η εσωστρέφεια εντός του κόμματος αλλά και οι πιέσεις προς την κυβέρνηση. Δεν πέρασε απαρατήρητη η αναφορά του Νικόλα Παπαδόπουλου πως το αποτέλεσμα στέλνει μηνύματα και στην κυβέρνηση. «Εν μέρει αυτό είναι αποτέλεσμα της πολιτικής θολούρας που επικρατεί και έχει καταστήσει δυσδιάκριτες τις γραμμές μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ, καταδεικνύοντας και την ενόχλησή του προφανώς από τη στάση που τηρεί απέναντί τους η κυβέρνηση. Το αν αυτό θα αποτελέσει τον προπομπό αποχώρησης του κόμματος από την κυβέρνηση είναι κάτι που θα διαπιστωθεί το επόμενο διάστημα. Το σίγουρο πάντως είναι πως έχουν ήδη ξεκινήσει οι φωνές rebranding αλλά και προσπάθειας συγχώνευσης των κομμάτων του Κέντρου.
