ΚΥΠΕ
Υιοθετήθηκε το πρωί της Δευτέρας από το Συμβούλιο Ασφαλείας και κυκλοφόρησε ως επίσημο έγγραφο του Συμβουλίου Ασφαλείας, το ψήφισμα S/RES/2674 (2023) για ανανέωση της θητείας της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών (ΟΥΝΦΙΚΥΠ), για ένα έτος και όχι για έξι μήνες όπως γινόταν έως τώρα.
Στο ψήφισμα εκφράζεται εκ νέου η υποστήριξη του Συμβουλίου Ασφαλείας στα περί Κύπρου ψηφίσματα και «υπενθυμίζεται η σημασία της επίτευξης μιας διαρκούς, ολοκληρωμένης και δίκαιης διευθέτησης βασισμένης σε μια δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, συμπεριλαμβανομένης της παραγράφου 4 του ψηφίσματος 716 (1991)».
Το ΣΑ υπογραμμίζει ότι η ευθύνη επίτευξης λύσης εναπόκειται κατά κύριο λόγο στους ίδιους τους Κύπριους και επαναλαμβάνει τον πρωτεύοντα ρόλο των Ηνωμένων Εθνών στην υποβοήθηση των μερών για να επιλυθεί το Κυπριακό και να τερματιστεί η διαίρεση της νήσου με την εξεύρεση μιας ολοκληρωμένης και διαρκούς λύσης με την αίσθηση του «επείγοντος»
Το σώμα υποστηρίζει πλήρως τη συνεχιζόμενη εμπλοκή του ΓΓ του ΟΗΕ με όλες τις πλευρές και ενθαρρύνει περαιτέρω γύρους ανεπίσημων συνομιλιών επαναλαμβάνοντας τη σημασία για όλες τις πλευρές και όλους όσοι εμπλέκονται «να προσεγγίζουν αυτή τη διαδικασία με ανοικτό πνεύμα, ευελιξία και πνεύμα συμβιβασμού, επιδεικνύοντας την απαραίτητη πολιτική βούληση και προσήλωση για να διαπραγματευθούν ελεύθερα μια αμοιβαία αποδεκτή διευθέτηση υπό την αιγίδα των ΗΕ».
Περαιτέρω, τα μέλη του ΣΑ «εξακολουθούν να καλούν τις πλευρές να εμπλακούν ενεργά και χωρίς άλλη καθυστέρηση με το ΓΓ και την ομάδα του προς αυτό το σκοπό» και «καλούν τις πλευρές να φθάσουν σε συμφωνία αναφορικά με την πρόταση του ΓΓ για διορισμό ενός απεσταλμένου των Ηνωμένων Εθνών, ο οποίος θα μπορεί να παρέχει υποστήριξη κρίσιμης σημασίας στην αναζήτηση κοινού εδάφους με στόχο την επιστροφή στις επίσημες διαπραγματεύσεις για μια διαρκή διευθέτηση στην Κύπρο».
Για τα Βαρώσια, το Συμβούλιο Ασφαλείας καλεί την Τουρκία να σεβαστεί τα σχετικά ψηφίσματα, καταγράφει την απογοήτευση του ΣΑ για τη μη συμμόρφωση της Τουρκίας στις προηγούμενες σχετικές εκκλήσεις του, ενώ προειδοποιεί ότι οποιαδήποτε νέα μονομερής ενέργεια εντός της περίκλειστης περιοχής μπορεί να προκαλέσει την αντίδραση του ΣΑ και εξακολουθεί να τονίζει την ανάγκη αποφυγής οποιωνδήποτε μονομερών ενεργειών που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις στη νήσο και να υπονομεύσουν τις προοπτικές μιας ειρηνικής διευθέτησης».
Επίσης, εκφράζεται ανησυχία για τις συνεχιζόμενες εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο και υπογραμμίζεται ότι οι διαφορές πρέπει να επιλύονται ειρηνικά σύμφωνα με το ισχύον διεθνές δίκαιο. Ακόμη, καλούνται οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων και όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να απόσχουν από οποιεσδήποτε ενέργειες και ρητορική που θα μπορούσαν να βλάψουν τη διαδικασία διευθέτησης και να αυξήσουν τις εντάσεις στο νησί.
Το ψήφισμα επαινεί τις συνεχιζόμενες εργασίες της Επιτροπής Αγνοουμένων και καλεί όλα τα μέρη να ενισχύσουν τη συνεργασία τους με τις εργασίες της Επιτροπής, παρέχοντας πλήρη πρόσβαση χωρίς καθυστέρηση σε όλους τους τομείς.
Μεταξύ άλλων, καλούνται οι δύο ηγέτες να εντείνουν εκ νέου τις προσπάθειες τους για παροχή της απαραίτητης υποστήριξης στις Τεχνικές Επιτροπές και για την άρση πολιτικών εμποδίων στο έργο τους, να διασφαλίσουν τον αποτελεσματικό συντονισμό τους σε ζητήματα ποινικής φύσης, να ενισχύσουν τις προσπάθειες για προώθηση παιδείας ειρήνης σε ολόκληρο το νησί, να βελτιώσουν το δημόσιο κλίμα για τις συνομιλίες για εξεύρεση λύσης και να ενισχύσουν την στήριξή τους στην εμπλοκή της κοινωνίας των πολιτών στις ειρηνευτικές προσπάθειες.
Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος στα Ηνωμένα Έθνη, Πρέσβης Ανδρέας Χατζηχρυσάνθου δήλωσε μετά την υιοθέτηση του ψηφίσματος πως «η ομόφωνη απόφαση του Σ.Α., δηλαδή χωρίς καμία διαφωνία, είναι ενδεικτική της στήριξης που παρέχει το Σ.Α. στη συμφωνημένη βάση λύσης. Και αυτό αντικατοπτρίζεται μέσα στο ψήφισμα».
Υπάρχουν, σημείωσε, τρία σημαντικά σημεία, τα οποία πρέπει να επισημανθούν σε σύγκριση με το προηγούμενο ψήφισμα του Ιουλίου.
Το πρώτο, είπε, αφορά στα Βαρώσια. Όπως δήλωσε ο Πρέσβης, το Συμβούλιο Ασφαλείας «έστειλε ένα ισχυρό προειδοποιητικό μήνυμα για να μην υπάρξουν νέες προκλήσεις από την Τουρκία στα Βαρώσια», προσθέτοντας ότι «το λεκτικό που χρησιμοποιήθηκε είναι αρκετά ισχυρό και το καλωσορίζουμε».
Το δεύτερο σημείο, πρόσθεσε, «αφορά τη διαδικασία των διαπραγματεύσεων». Σύμφωνα με τον κ. Χατζηχρυσάνθου, το ΣΑ «ενίσχυσε το λεκτικό που αφορά τον διορισμό του απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα».
Το τρίτο σημείο, είπε, είναι διαδικαστικό και «αφορά τη δωδεκάμηνη παράταση η οποία είναι ένα καινούργιο στοιχείο». Είναι, συνέχισε, «ένα θέμα το οποίο συζητήσαμε με διάφορα μέλη του ΣΑ εδώ και καιρό», σημειώνοντας ότι «η έγνοια μας ήταν να παραμείνει ο εξαμηνιαίος κύκλος υποβολής εκθέσεων από τον ΓΓ στο ΣΑ και αυτό είναι γεγονός. Το βλέπουμε μέσα στο ψήφισμα».
Όσον αφορά στο θέμα των αγνοουμένων ο Πρέσβης ανέφερε ότι «δυστυχώς το λεκτικό που χρησιμοποιήθηκε αυτή τη φορά είναι το ίδιο με τα προηγούμενα. Θα επιθυμούσαμε να δούμε πιο ισχυρό λεκτικό διότι το θέμα των αγνοουμένων είναι καθαρά ανθρωπιστικό».
Όπως σημείωσε, υπάρχει στασιμότητα στους αριθμούς εντοπισμού αγνοουμένων και αυτό προκύπτει από τα στοιχεία της ΔΕΑ. «Θα θέλαμε να δούμε ένα πιο ισχυρό μήνυμα από το ΣΑ για επίσπευση της διαδικασίας επίλυσης αυτού του προβλήματος», τόνισε.
Να σημειωθεί πως η ανανέωση της θητείας Ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ στην Κύπρο ισχύει για 12 μήνες, αλλά το Συμβούλιο Ασφαλείας θα ενημερώνεται κάθε έξι μήνες τόσο για την Ειρηνευτική Δύναμη, όσο και για τις Καλές Υπηρεσίες από τις Εκθέσεις του ΓΓ του ΟΗΕ.