ΚΥΠΕ
Την ανάγκη στήριξης του Εθνικού Πλάνου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας από όλες τις πολιτικές δυνάμεις, υπογράμμισε ο Υπουργός Οικονομικών Κωνσταντίνος Πετρίδης, τονίζοντας πως η εκταμίευση του πακέτου των €1,09 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της ΕΕ θα εξαρτηθεί από την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων.
Σε ομιλία του στο διαδικτυακό 11th Νιcosia Economic Congress με τίτλο «Ένα νέο όραμα για την κυπριακή οικονομία το 2021 – 2030», τόνισε πως το γεγονός ότι η Κυβέρνηση κατέχει την πλήρη ιδιοκτησία του πλάνου είναι σημαντικό για την υλοποίησή του αλλά δεν είναι αρκετό από μόνο του.
«Ωστόσο, δεν είναι αρκετό, καθώς η αποδέσμευση των κονδυλίων θα εξαρτηθεί από την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, οι οποίες χρειάζονται τη στήριξη των πολιτικών κομμάτων» τόνισε ο κ. Πετρίδης, συμπληρώνοντας πως σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να γίνει κατανοητό ότι το Εθνικό Πλάνο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δεν αφορά μόνο την κυβέρνηση, αλλά ολόκληρη τη χώρα».
Είναι, πρόσθεσε, «μια ευκαιρία για να οικοδομήσουμε μια ευρύτερη συναίνεση, αλλά, κυρίως, είναι ένα μεγάλο στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε όλοι μαζί».
Όπως τόνισε ο ΥΠΟΙΚ, το πλάνο «ουσιαστικά συνιστά το σχέδιο για τις πολιτικές ανάπτυξης για τα επόμενα χρόνια και περιλαμβάνει ένα συνδυασμό επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων που θα αναληφθούν για περίοδο 6 ετών».
«Πιστεύω έντονα ότι αυτό θα μπορούσε να αλλάξει τους όρους του παιγνιδιού σε σχέση με την αειφορία της ανάκαμψης και του εξορθολογισμού της κυπριακής οικονομίας», είπε, για να τονίσει όμως ότι θα χρειαστεί να απορροφήσουμε την ολότητα των κονδυλίων και το σημαντικότερο πρέπει να υλοποιήσουμε τις μεταρρυθμίσεις που το συνοδεύουν.
Επεσήμανε ακόμη ότι το εθνικό πλάνο για την απορρόφηση των κονδυλίων του ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η μακροχρόνια στρατηγική που καταρτίζει το Συμβούλιο Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας «συνιστούν συγκοινωνούντα δοχεία και κινούνται στην ίδια κατεύθυνση».
«Μπορεί το μοντέλο ανάπτυξης της Κύπρου που βασιζόταν στις υπηρεσίες να μας εξυπηρέτησε στο παρελθόν, ωστόσο αυτό ενδεχομένως να μην είναι αρκετό στο μέλλον», υπογράμμισε ο ΥΠΟΙΚ.
Λέγοντας ότι η οικονομία εν μέσω της πανδημίας συρρκνώθηκε με ρυθμό 5,1%, λιγότερο από τις αρχικές εκτμήσεις, και ότι η ανεργία αυξήθηκε μόνο κατά 50 μονάδες βάσης το 2020, ο κ. Πετρίδης αναγνώρισε πως «η κυπριακή οικονομία παρουσίασε σημάδια ανθεκτικότητας, αλλά ομολογουμένως υπάρχουν αδυναμίες και ευπάθειες».
Ηροδότου: Ενθαρρυντικά τα πρώτα μηνύματα με ΜΕΔ, δεν επιτρέπεται εφυσηχασμός
Στη δική του ομιλία, ο Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας έστειλε μήνυμα για την ανάγκη προσαρμογής των εμπορικών τραπεζών, στο νέο περιβάλλον της τεχνολογίας, που επιταχύνθηκε από την πανδημία, ενώ σημείωσε πως τα πρώτα μηνύματα μετά το πέρας του μορατόριουμ καταβολής δόσεων είναι ενθαρρυντικά, αλλά δεν πρέπει να υπάρξει επανάπαυση.
«Τα πρώτα σημάδια είναι ενθαρρυντικά», είπε ο κ. Ηροδότου, σημειώνοντας ότι το επίπεδο των νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων επί του παρόντος είναι αρκετά διαχειρίσιμο, αλλά δεν πρέπει να επαναπαυόμαστε», είπε.
Επεσήμανε ότι υπάρχει χρονοκαθυστέρηση μεταξύ της οικονομικής συρρίκνωσης και των περιοριστικών μέτρων και του σχηματισμού νέων ΜΕΔ. «Είναι γι’ αυτό που η ΚΤΚ από το περασμένο καλοκαίρι ζήτησε από τις τράπεζες να εξετάσουν τα δανειακά χαρτοφυλάκια τους, δίνοντας έμφαση στους τομείς που επηρεάστηκαν περισσότερο από την πανδημία», είπε.
Πάντως, ο κ. Ηροδότου είπε πως το κυπριακό τραπεζικό σύστημα παρουσίασε σημαντική πρόοδο σε σύγκριση με την κρίση του 2013. Όπως είπε, ο δείκτης Κύριων Μετοχών Κατηγορίας 1 βρισκόταν στο 17,6% στο τέλος του 2020 σε σύγκριση με 14% το 2014, ενώ ο δείκτης κάλυψης με προβλέψεις στο τέλος του 2020 βρισκόταν στο 44% σε σύγκριση με 32% στο τέλος του 2014.
Για το 2021, ο κ. Ηροδότου είπε μεν πως αναμένεται οικονομική ανάπτυξη, τονίζοντας δε πως πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα μέτρα στήριξης δεν θα απσυρθούν άμεσα με την εκδήλωση της ανάπτυξης.
«Στο βαθμό που υπάρχουν τα περιθώρια, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτά τα μέτρα θα αποσυρθούν σταδιακά προκειμένου να αποφύγουμε φαινόμενα κατακρήμνισης (cliff-edge) στην οικονομία», είπε.
Ο κ. Ηροδότου αναφέρθηκε εξάλλου στην πρόκληση της αδύναμης κερδοφορίας των τραπεζών στην Ευρωζώνη ευρύτερα εν μέσω του περιβάλλοντος χαμηλών επιτοκίων, ένα περιβάλλον που θα συνεχιστεί σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα.
Η ΕΕ προς την πράσινη μετάβαση
Μηνύματα για την πορεία της ΕΕ προς την πράσινη μετάβαση και την κυκλική οικονομία έστειλαν στο συνέδριο Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Σε μαγνητοσκοπημένο μήνυμά του στο συνέδριο, ο Βιργκίνους Σινκεβίτσιους, Επίτροπος για το Περιβάλλον, τους Ωκεανούς και την Αλιεία αναφέρθηκε στη στρατηγική της ΕΕ, την κυκλική οικονομία και τις μακροοικονομικές προοπτικές, που αυτή θα δημιουργήσει στο μέλλον.
Όπως είπε, οι δράσεις προώθησης της κυκλικής οικονομίας, όπως την επιδιόρθωση επαναχρησιμοποίηση σε ρουχισμό, έπιπλα και ηλεκτρονικές συσκευές θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας σε όλα τα επίπεδα.
Τόνισε ακόμη ότι η ΕΕ έχει διασφαλίσει «επαρκή χρηματοδότηση» προς τη κατεύθυνση της καινοτομίας και των επενδύσεων. Όπως είπε, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Life, το Ευρωπαϊκό Ταμείο για το Περιβάλλον, το Horizon Europe συνιστούν τεράστια κονδύλια, που έρχονται να συμπληρώσουν την ιδιωτική χρηματοδότηση στην καινοτομία.
Η κυκλική οικονομία αφορά την αλλαγή. Την αλλαγή επιχειρηματικών μοντέλων, την οικοδόμηση νέων συνεργασιών και την εισαγωγή νέων πιο βιώσιμων προϊόντων και υπηρεσιών στην αγορά, κατέληξε.
Από την πλευρά της η αναπληρώτρια Γενική Δευθύντρια της Γενικής Διεύθυνσης για την Κλιματική Αλλαγή Κλάρα ντε λα Τόρρε αναφέρθηκε στη μεγαληπήβολη Πράσινη Συμφωνία της ΕΕ, που στοχεύει να καταστήσει την ΕΕ κλιματική ουδέτερη μέχρι το 2050, αλλά και στην ενίσχυση των στόχων για το 2030.
Η κ. ντε λα Τόρε ανέδειξε τις προοπτικές που διανοίγονται στο πλαίσιο των στόχων, όπως την αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην παραγωγή ηλεκτρισμού στο 65% το 2030 από το 32% σήμερα, στην ενίσχυση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων με τον ρυθμό της αναβάθμισης να φτάσει στο 2%. «Αυτό θα μειώσει δραστικά τις εκπομπές ρύπων, θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής αλλά θα δημιουργήσει πάρα πολλές θέσεις εργασίας», είπε.
Τάκης Κληρίδης: Στρατηγική για ανάπτυξη 3,5% με 4% ετησίως
Εξάλλου, μιλώντας στο συνέδριο ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομίας και Ανταγωνιστικότητας, Τάκης Κληρίδης αναφέρθηκε στο έργο της μακροχρόνιας στρατηγικής για το νέο μοντέλο ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας.
Όπως είπε, το νέο αναπτυξιακό μοντέλο, που αποσκοπεί να οδηγήσει τη χώρα σε βιώσιμη ανάπτυξη θα βασίζεται στην εξωστρέφεια την προσέλκυση νέων επενδύσεων, ισχυρή καινοτομία, επέκταση και διαφοροποίηση της παραγωγικής βάσης με την προώθηση τομέων και δραστηριοτήτων υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Ο πρώην ΥΠΟΙΚ σημείωσε ότι οι κύριοι τομείς, που θα αποτελέσουν τους κύριους κινητήριους μοχλούς της ανάπτυξης θα είναι η αγροτική τεχνολογία (agritech), η τεχνολογία πληροφορικής και επικοινωνίας (ICT), ο τομέας της ελαφράς μεταποίησης, η ηλιακή ενέργεια, η τριτοβάθμια (πανεπιστημιακή) εκπαίδευση, η πράσινη οικονομία, ο τουρισμός, η περιβαλλοντική αειφορία και η καινοτομία και η έρευνα και τεχνολογία.
«Η νέα στρατηγική δεν θα επικεντρώνεται σε ένα δύο τομείς της οικονομίας, αλλά σε αριθμό επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που η Κύπρος κατέχει ή θα εξελίξει σχετικό πλεονέκτημα, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις της παγκόσμιας οικονομίας τα επόμενα 10 με 15 χρόνια», είπε.
Καταλήγοντας, ο κ. Κληρίδης είπε πως αν και οι εκτιμήσεις για την πορεία ανάπτυξης είναι δύσκολη, αφού αυτή επηρεάζεται από πολλές μεταβλητές και εξωγενείς παράγοντες, εκτιμάται ότι ένα 3,5% με 4% του ΑΕΠ ετησίως εκτιμάται ως ένας υγιής δείκτης ρυθμού ανάπτυξης, έπειτα από την εφαρμογή των δράσεων της στρατηγικής.
Εξάλλου, ο Πρόεδρος το ΚΕΒΕ, Χριστόδουλος Αγκαστινιώτης στη δική του παρέμβαση τόνισε την ανάγκη η Κύπρος να κινηθεί με αποφασιστικότητα, «καθώς οι εξελίξεις διεθνώς τρέχουν με τόσο γρήγορο ρυθμό και υπάρχει ο κίνδυνος να μας προσπεράσουν αν καθυστερήσουμε στην αντίδρασή μας».
«Δυστυχώς στη χώρα μας υπάρχουν πολλά λόγια και λίγες δράσεις. Πρέπει πρώτα απ ‘όλα να τερματίσουμε τον λαϊκισμό και να προχωρήσουμε με αποφασιστικότητα χωρίς αχρείαστες καθυστερήσεις και ανούσιες συζητήσεις, που πολλές φορές βασίζονται σε πολιτικές σκοπιμότητες ή ακόμη κρυμμένες πολιτικές ατζέντες», είπε, προσθέτοντας ότι οι πολιτικοί πρέπει να κατανοήσουν ότι δεν θα έχουμε εκλογές κάθε μέρα».
«Πρέπει να προχωρήσουν γρήγορα στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, έτσι ώστε η χώρα μας να προχωρήσει στο επόμενο επίπεδο της αποδοτικής και ανθεκτικής οικονομίας,» κατέληξε.
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της ΟΕΒ, Αντώνης Αντωνίου είπε ότι καθώς οι συνέπειες της πανδημίας θα συνεχίσουν να επηρεάζουν τις επιχειρήσεις μέχρι και το καλοκαίρι του 2022, πρέπει να δοθεί στήριξη στους βασικούς πυλώνες της οικονομίας, να υπάρξει επέκταση σε άλλες οικονομικές δραστηριότητες και να επιταχυνθεί η οικονομική μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο μοντέλο.
Μίλησε για την ανάγκη μετάβασης στη κυκλική οικονομία, την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών, την ανάγκη προσαρμογής των κανόνων εργοδότησης, της μεταρρύθμισης της δικαιοσύνης και της δημόσιας υπηρεσίας.
«Η ψηφιοποίηση της δημόσιας υπηρεσίας και των υπηρεσιών του δημοσίου είναι απαραίτητη και αποτελούν θεμελιώδη ανάγκη προκειμένου τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι πολίτες να λειτουργούν στη νέα πραγματικότητα», είπε.
Τέλος, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου (ΣΕΛΚ), Δημήτρης Βάκης είπε η Κύπρος βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι όπου έχει να κερδίσει ή να χάσει έδαφος.
«Χρειαζόμαστε μια νέα συμφωνία για την Κύπρο. Η τεχνολογία και ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα πρέπει να διέπει όλα όσα κάνουμε», είπε.
Παραπέμποντας στις διεθνείς εξελίξεις σε σχέση με τον εταιρικό φόρο, ο κ. Βάκης είπε πως πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι ο φορολογικό πλεονέκτημα που απολαμβάνει η Κύπρος τώρα θα υποχωρεί συν τω χρόνω. «Είναι καιρός να είμαστε αρκετά τολμηροί να αποδεχθούμε ότι στο μέλλον τα ατού της Κύπρου μπορεί να μην περιλαμβάνουν τα φορολογικά πλεονεκτήματα και θα πρέπει να προωθήσουμε άλλους τομείς και πλεονεκτήματα που διαθέτει η Κύπρος», κατέληξε.
