Kathimerini.gr
Καθώς ανάμεσα στις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία συγκαταλέγεται και εκείνη στον ρωσικό άνθρακα, ενώ είναι σε εξέλιξη και η συζήτηση για ευρωπαϊκό εμπάργκο στους ρωσικούς υδρογονάνθρακες, στη Γερμανία τίθεται εκ νέου θέμα επιστροφής στην πυρηνική ενέργεια. Και το θέτουν μέλη αντιπολιτευόμενων κομμάτων στον Γερμανό καγκελάριο Ολαφ Σολτς, που πρέπει να εξηγήσει γιατί το θέμα δεν είναι τόσο απλό.
Η Γερμανία αποφάσισε να καταργήσει τη χρήση της πυρηνικής ενέργειας το 2011 με το ατύχημα στη Φουκουσίμα, γι’ αυτό και οι τελευταίοι αντιδραστήρες που παραμένουν ενεργοί στη χώρα πρόκειται να διακόψουν τη λειτουργία τους μέχρι το τέλος του έτους. Έως τώρα η κυβέρνηση επικαλείται λόγους τεχνικής φύσεως, αλλά το πραγματικό επιχείρημα μάλλον είναι αμιγώς πολιτικό, ιδιαιτέρως για τους Πράσινους που έχουν αναλάβει το υπουργείο Οικονομικών. Μιλώντας για το θέμα στους Financial Times, ο Τόμας Ο’ Ντόνελ, πυρηνικός φυσικός και αναλυτής θεμάτων ενέργειας, τονίζει πως «θα αποτελούσε πολιτική αυτοκτονία για τους Πράσινους να παραδεχθούν ότι έκαναν λάθος για την πυρηνική ενέργεια, γι’ αυτό και αναγκάζονται να πορευτούν με το παλιό σχέδιό τους που είναι εναντίον». Και όπως επισημαίνει η βρετανική εφημερίδα, όσο ελκυστική κι αν φαίνεται μια τέτοια διέξοδος σε όσους την υποστηρίζουν, υπουργοί και αναλυτές υπογραμμίζουν πως στην πραγματικότητα το ερώτημα αν θα έπρεπε να επιστρέψει η Γερμανία στην πυρηνική ενέργεια είναι πολύ πιο περίπλοκο.
Σε εκτενή ανάλυση για τα προβλήματα που συνεπάγεται η επιστροφή της Γερμανίας στην πυρηνική ενέργεια, οι Financial Times επισημαίνουν πως το ρωσικό φυσικό αέριο είναι απολύτως αναγκαίο στη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή οικονομία για τη θέρμανση και τη λειτουργία των βιομηχανιών της. Όμως, η πυρηνική ενέργεια δεν παίζει κανένα ρόλο στην κάλυψη τέτοιων αναγκών. Οι τρεις μονάδες πυρηνικής ενέργειας που λειτουργούν ακόμη, δεν συνεισφέρουν σημαντικά στο ενεργειακό μείγμα που χρησιμοποιεί η Γερμανία: έχουν παραγωγική δυνατότητα μόλις 4,3 γιγαβατώρες και προσφέρουν κατά μέσον όρο περίπου 30 τεραβατώρες ετησίως, μόλις το 5% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία.
Επιπλέον, μια πολιτική απόφαση για την παράταση της ζωής των πυρηνικών αντιδραστήρων θα απαιτούσε μια μελέτη για την επικινδυνότητα του εγχειρήματος και, σύμφωνα με την κυβέρνηση, οι κίνδυνοι που απορρέουν από την πυρηνική ενέργεια έχουν αυξηθεί. Ας μην ξεχνάμε και τον κίνδυνο κυβερνοεπιθέσεων σε κρίσιμες υποδομές. Ο πόλεμος στην Ουκρανία, στο πλαίσιο του οποίου οι ρωσικές δυνάμεις εξαπέλυσαν επίθεση κατά του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια και διεκόπη η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στον αδρανή αντιδραστήρα του Τσερνόμπιλ, σκιαγραφεί ορισμένους από τους εξωτερικούς κινδύνους στους οποίους είναι εκτεθειμένη η πυρηνική ενέργεια.
Επιπροσθέτως, οι τρεις πυρηνικές μονάδες που λειτουργούν ακόμη δεν έχουν τροφοδοτηθεί με νέες ράβδους ουρανίου που θα τους έδιναν τη δυνατότητα να παρατείνουν τη λειτουργία τους μετά το πέρας του έτους. Η τροφοδοσία θα απαιτούσε 12 με 15 μήνες για να επιτευχθεί και έτσι οι πυρηνικές μονάδες θα ήσαν έτοιμες το νωρίτερο το καλοκαίρι του 2023. Σύμφωνα, άλλωστε, με τη Eurostat, η Ρωσία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη προμηθεύτρια ουρανίου στις πυρηνικές μονάδες της Ε.Ε. και ο Ολαφ Σολτς το τόνισε αυτό στη σχετική αντιπαράθεσή του με στέλεχος της Εναλλακτικής για τη Γερμανία που ζητούσε επίμονα την επιστροφή στην πυρηνική ενέργεια. Αυτό σημαίνει πως αν θέλει το Βερολίνο να παρατείνει τη λειτουργία των πυρηνικών αντιδραστήρων, τότε θα χρειαστεί νέες προμήθειες πρώτων υλών που, όπως τόνισε ο Γερμανός καγκελάριος, «δεν προσφέρονται ελεύθερα». Επιπλέον, θα χρειαστεί νέα άδεια για την παράταση της λειτουργίας των πυρηνικών αντιδραστήρων καθώς η τελευταία φορά που έγινε έλεγχος ασφαλείας ήταν το 2009. Επομένως θα χρειαστούν νέοι έλεγχοι που μπορεί να οδηγήσουν σε αιτήματα για «εκτεταμένες επενδύσεις» σε τεχνολογία ασφάλειας. Αυτό ισοδυναμεί όμως και με νέα έκδοση άδειας λειτουργίας γι’ αυτές τις μονάδες, δηλαδή μια σύνθετη γραφειοκρατική διαδικασία.
Και σαν να μη φτάνουν όλα αυτά, οι εταιρείες που λειτουργούν και διαχειρίζονται τους αντιδραστήρες δηλώνουν απερίφραστα ότι δεν έχουν καμία πρόθεση να παρατείνουν τη λειτουργία τους. Μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα τονίζουν πως η παράταση της λειτουργίας τους για περισσότερο από λίγες εβδομάδες, «δεν είναι δυνατή με την τεχνική υποδομή που έχουν τώρα». Προσθέτουν επιπλέον ότι αν υπάρξει έλλειψη ενέργειας και η κυβέρνηση τους ζητήσει να συνεχίσουν τη λειτουργία των πυρηνικών μονάδων ως επείγουσα ανάγκη, θα απαιτήσουν να αναλάβει το Βερολίνο όλους τους κινδύνους αλλά και όλο το κόστος. Μεταξύ άλλων θα ζητήσουν επίσης πολιτικές εγγυήσεις ότι η πυρηνική ενέργεια θα εξακολουθήσει να είναι νόμιμη στη Γερμανία και ότι δεν θα υπάρξει νέα ανατροπή επί του θέματος στο μέλλον, μια δέσμευση που είναι δύσκολο να αναλάβει οποιαδήποτε κυβέρνηση.