Του Απόστολου Τομαρά
Σχεδόν μισό χρόνο μετά την καταγγελία της σύμβασης για την ανάπλαση μαρίνας και λιμανιού Λάρνακας, το υπουργείο Μεταφορών έχει βάλει μπροστά τις διαδικασίες που θα οδηγήσουν σε αναζήτηση νέου επενδυτή ή επενδυτών, οι οποίοι θα αναλάβουν το σημαντικό έργο για την επαρχία Λάρνακας. Σε μια προσπάθεια να μην επαναληφθούν φαινόμενα του παρελθόντος, το υπουργείο Μεταφορών απευθύνει πρόσκληση σε ενδιαφερόμενους να εμπλακούν στις διαδικασίες διαμόρφωσης του έργου υποβάλλοντας εισηγήσεις και προτάσεις. Η κατάθεση των εισηγήσεων γίνεται ηλεκτρονικά και θα ολοκληρωθεί μέχρι τέλος Νοεμβρίου. Πίσω από την κίνηση του υπουργείου Μεταφορών βρίσκεται το ενδιαφέρον που είχε εκδηλωθεί μετά τον τερματισμό της σύμβασης με την Kition Ocean Holdings για το πώς πρέπει να προχωρήσει αυτό το έργο. Ωστόσο, αυτό που έχει σημασία, κυρίως για την πόλη και επαρχία Λάρνακας, είναι πως η ανάπλαση της μαρίνας και του λιμανιού μπαίνει και πάλι στις ράγες και εφόσον όλα κυλήσουν εντός των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν τεθεί, αρχές του 2026 τα Δημόσια Έργα θα βγουν με νέες δημόσιες προσφορές προς αναζήτηση επενδυτή ή επενδυτών. Επί της αρχής στην κυβέρνηση συνεχίζουν να είναι της άποψης πως μαρίνα και λιμάνι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν ως δυο διαφορετικά έργα, ωστόσο η τελική μορφή του έργου θα αποφασισθεί μετά τη μελέτη των εμπειρογνωμόνων που θα προσληφθούν.
Οι εισηγήσεις
Η απόφαση του υπουργείου Μεταφορών να ανοίξει τη διαδικασία, κατά την πρώτη φάση, με εμπλοκή ακόμα και πολιτών που επιθυμούν να υποβάλουν εισηγήσεις, έχει διττό σκοπό. Πρώτον, να δώσει συμμετοχικό χαρακτήρα σε ένα τόσο σημαντικό έργο και δεύτερον, να περιορίσει ενδεχόμενες αντιδράσεις για τις τελικές επιλογές που θα αποφασισθούν. Η ανοιχτή διαδικασία έχει ξεκινήσει και σε αυτή μπορούν να έχουν συμμετοχή ενδιαφερόμενοι επενδυτές ή και απλοί πολίτες. Όπως τονίζεται από πλευράς υπουργείου Μεταφορών, οι εισηγήσεις/προτάσεις θα ληφθούν υπόψη κατά τη δεύτερη φάση που είναι η πρόσληψη εμπειρογνωμόνων που θα εκπονήσουν τη μελέτη του έργου. Το υπουργείο Μεταφορών στους όρους εντολής των εμπειρογνωμόνων θα συμπεριλάβει τις εισηγήσεις από την ανοιχτή διαδικασία. Εφόσον τα σχετικά έγγραφα ετοιμασθούν, μέσα στον Δεκέμβριο θα πραγματοποιηθεί η πρόσκληση κατάθεσης προσφορών πρόσληψης εμπειρογνωμόνων, οι οποίοι θα μελετήσουν το έργο ανάπλασης μαρίνας και λιμανιού της Λάρνακας.
Το 2026
Η πρόσληψη εμπειρογνωμόνων υπολογίζεται ότι θα έχει ολοκληρωθεί τέλος του 2024 αρχές 2025. Αποφεύγοντας κακοτοπιές με άλλα μεγάλα έργα οι εμπειρογνώμονες στο τέλος της ημέρας είναι αυτοί οι οποίοι θα εισηγηθούν το μοντέλο του έργου. Δηλαδή, εάν έχει χαρακτήρα ενιαίας ανάπτυξης όπως είχε υιοθετηθεί προηγουμένως ή οι δυο αναπτύξεις, μαρίνα και λιμάνι, θα αντιμετωπισθούν ως δυο διαφορετικά έργα. Οι εμπειρογνώμονες θα πρέπει να έχουν ολοκληρώσει τη μελέτη εντός του 2025 προκειμένου στη συνέχεια να ετοιμασθεί ο φάκελος προκήρυξης του έργου που τοποθετείται αρχές του 2026.
Το μοντέλο ανάπτυξης
Στην κυβέρνηση ο προσανατολισμός για το μοντέλο ανάπτυξης διαφοροποιήθηκε μετά την καταγγελία της σύμβασης. Τα έργα αντιμετωπίζονται ως δυο ανεξάρτητες αναπτύξεις. Ωστόσο, όπως τονίζεται από κυβερνητικές πηγές, οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν μετά τη μελέτη της ομάδας των εμπειρογνωμόνων. «Θα δούμε πώς προτείνουν (οι εμπειρογνώμονες) να διαχειριστούμε το λιμάνι και μαρίνα και μετά θα δούμε και τη χερσαία ανάπτυξη», τόνισε στην «Κ» αρμόδια κυβερνητική πηγή. Η χερσαία ανάπτυξη στην παρούσα φάση αντιμετωπίζεται με επιφυλάξεις μιας και στο παρελθόν χρησιμοποιήθηκε ως κύρια πηγή χρηματοδότησης του έργου, ένας παράγοντας που φαίνεται να συνέβαλε στα προβλήματα που είχαν παρουσιαστεί με την Kition Ocean Holdings.
Η ad hoc επιτροπή
Κατά της χερσαίας ανάπτυξης είναι και η ad hoc επιτροπή της Λάρνακας, η οποία θεωρεί πως η μεγάλη πυκνότητα ανάπτυξης δεν είναι επιθυμητή για τον λόγο ότι είναι δυσανάλογη με τον χαρακτήρα της πόλης της Λάρνακας και ειδικότερα με την κλίμακα των κτηρίων που με βάση το προηγούμενο μοντέλο ήταν τεράστια σε σχέση με τα υφιστάμενα. Η επιτροπή προτείνει μια ηπιότερη χρήση της περιοχής, κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από το υπουργείο Μεταφορών. Εάν και εφόσον η μελέτη διαπιστώσει πως δεν υπάρχει ανάγκη επέκτασης της μαρίνας, σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν σκέψεις η χερσαία ανάπτυξη να γίνει με κρατικούς πόρους. Αν η μελέτη δείξει την ίδια κατεύθυνση και για το λιμάνι της Λάρνακας, σε αυτή την περίπτωση μπορεί να μην απαιτηθεί οποιαδήποτε χερσαία ανάπτυξη προς χρηματοδότηση του λιμανιού της πόλης.
Οι Καταριανοί
Στόχος του υπουργείου Μεταφορών είναι η νέα διαδικασία να καταλήξει σε μια επιλογή επενδυτή που θα ολοκληρώσει το έργο. Μια τέτοια επιλογή θα μπορούσε να είναι επενδυτές από χώρες του αραβικού Κόλπου. Ενδιαφέρον για το λιμάνι της Λάρνακας φαίνεται να υπάρχει από το Κατάρ. Η συγκεκριμένη προοπτική απασχόλησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον Εμίρη του Κατάρ όταν ο τελευταίος επισκέφθηκε τη Λευκωσία τον περασμένο Μάιο. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Κ», ο Εμίρης φαίνεται να μετέφερε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πως «τον ενδιαφέρουν οι στρατηγικές συνεργασίες», επιδιώκοντας συμμετοχή σε έργα με προοπτική και διάρκεια (π.χ. ενέργεια και λιμάνια). Κυβερνητικές πηγές έλεγαν στην «Κ» πως αναμένουν να εκδηλωθεί και επίσημα το ενδιαφέρον των Καταριανών μόλις προκηρυχθεί το έργο για μαρίνα και λιμάνι Λάρνακας.
