Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Επεισοδιακή ήταν η Ολομέλεια στην οποία έπεσαν οι τίτλοι τέλους για το νομοσχέδιο του ΑΚΕΛ, με το οποίο θα επιβαλλόταν έκτακτο τέλος αλληλεγγύης 5% στις τράπεζες πάνω στα επιτοκιακά έσοδά τους για τα φορολογικά έτη 2024 και 2025.
Παρόλο που είχαν στραφεί τα περισσότερα «φώτα» εντός της Ολομέλειας και τι θα γινόταν με την πρόταση νόμου για την στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών μέσω επιπρόσθετης φορολογίας στις τράπεζες, τα φώτα έστρεψε κατά πάνω του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης. Προχώρησε στην πρώτη του τοποθέτηση σχετικά με αυτό το νομοσχέδιο που συζητείτο εδώ και ενάμιση χρόνο, χαρακτηρίζοντας την διαδικασία «επικίνδυνη προσέγγιση». Μιλώντας στην ετήσια Γενική Συνέλευση του Παγκύπριου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών το μεσημέρι της Πέμπτης, δηλαδή την ώρα που η Ολομέλεια εξέταζε το επίμαχο νομοσχέδιο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απέστειλε το δικό του μήνυμα, λέγοντας πως «πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί από προσεγγίσεις που ακούγονται ωραία, αλλά εκεί που δοκιμάστηκαν δεν έφεραν κανένα θετικό αποτέλεσμα». Το μήνυμα αυτό είχε πιθανόν να είχε τη δική του σημασία, ήταν ένα προμήνυμα καλύτερα, ότι αν περνούσε τελικά το νομοσχέδιο θα το ανέπεμπε. Κάτι που βέβαια ποτέ δεν χρειάστηκε να μάθουμε.
Και αυτό, διότι με 25 ψήφους υπέρ και 25 κατά, η πρόταση του ΑΚΕΛ απορρίφθηκε. Αποχή τήρησε ο ανεξάρτητος βουλευτής Ανδρέας Θεμιστοκλέους, ο βουλευτής της ΔΗΠΑ Μιχάλης Γιακουμή και οι βουλευτές του ΔΗΚΟ Παύλος Μυλωνάς και Χρίστος Ορφανίδης, πρόσωπα που θα μπορούσαν να διαφοροποιήσουν το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας. Υπέρ της πρότασης ήταν το ΑΚΕΛ, το ΕΛΑΜ, η ΕΔΕΚ, οι Οικολόγοι, ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Ζαχαρίας Κουλίας και ο Βουλευτής Κωστής Ευσταθίου, ενώ εναντίον ήταν το ΔΗΣΥ, το ΔΗΚΟ (πλην όσων απείχαν και ψήφισαν υπέρ), η ΔΗΠΑ και η ανεξάρτητη Βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου.
Είναι σαφές από τα παραπάνω πως, κάποιοι βουλευτές «δεν άκουσαν» τις γραμμές των κομμάτων τους.
Έντονο παρασκήνιο
Το πρωί της Πέμπτης, ώρες πριν αρχίσει η συνεδρία της Ολομέλειας που θα εξέταζε το επίμαχο νομοσχέδιο, οι αρχηγοί των κομμάτων είχαν σύσκεψη. Η Ολομέλεια θα άρχιζε στις 11 το πρωί, μετατέθηκε για τις 12 το μεσημέρι και τελικά άρχισε περίπου στις 12.20. Μέχρι και την εκκίνηση της Ολομέλειας αρκετοί βουλευτές που ήταν κυριολεκτικά «στο δρόμο» για τη Βουλή, δεν γνώριζαν εάν θα έμπαινε τελικά στην ατζέντα της ημέρας, ή όχι. Να σημειωθεί πως πληροφόρηση επί τούτου δεν είχαν καν υψηλόβαθμα μέλη των κομμάτων.
Από το πρωί της Πέμπτης μέχρι και την εκκίνηση της Ολομέλειας έγινε ένα πολύωρο «ανατολίτικο παζάρι». Τα «κουκιά» μετρήθηκαν και μέχρι πριν την έναρξη της Ολομέλειας το πιθανότερο ήταν πως θα περνούσε η πρόταση νόμου, θα συγκέντρωνε πλειοψηφία. Έτσι, οι τράπεζες «έπαιξαν» και το «τελευταίο τους χαρτί». Ο Σύνδεσμος Τραπεζών επισήμανε γραπτώς πως, παρακολουθούσε στενά τις συζητήσεις και τις διαβουλεύσεις για επιβολή επιπρόσθετης, έκτακτης φορολόγησης και ότι είναι πάντα έτοιμος για συνεργασία, παραγωγική συζήτηση και κυρίως συγκεκριμένα βήματα που θα βοηθούσαν την οικονομία και την κοινωνία. Πρακτικά, ήταν μία τελευταία προσπάθεια να πουν οι τράπεζες πως αν δεν «έμπαινε» η πρόταση νόμου στην Ολομέλεια, θα μπορούσαν να δώσουν κάτι «πίσω» στους δανειολήπτες που χρήζουν βοηθείας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, πριν αρχίσει η Ολομέλεια απορρίφθηκε αίτημα του ΕΛΑΜ για αναβολή της συζήτησης επί του «windfall tax».
Υπήρξαν πιέσεις
Λίγη σημασία έχει πλέον, αφού και πήγε στην Ολομέλεια και απορρίφθηκε η πρόταση ΑΚΕΛ, ωστόσο υπήρξαν έντονες πιέσεις για να μην έμπαινε στο «καναβάτσο» της Βουλής η πρόταση νόμου για το «windfall tax». Τις τελευταίες ημέρες ειδικά στο ΑΚΕΛ, που ήταν και το κόμμα - εισηγητής της πρότασης, έγινε δέκτης αρκετών πιέσεων από επιχειρηματικούς κύκλους για να μην προχωρούσε η πρόταση.
Όλα τα παραπάνω στο παρασκήνιο, ενώ στο «on the record» υπήρξε παρέμβαση της ΟΕΒ την ώρα που γινόταν η Ολομέλεια για να μην ψηφιζόταν το εν λόγω νομοσχέδιο. «Μια τέτοια εξέλιξη δυνητικά υπονομεύει την αξιοπιστία της χώρας ως επενδυτικό προορισμό ή και ενεργοποιεί κινδύνους για την χρηματοπιστωτική σταθερότητα του συστήματος», σημειωνόταν σε επιστολή της ΟΕΒ που υπέγραφε ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εργοδοτών & Βιομηχάνων (ΟΕΒ), Αντώνης Αντωνίου.
Πυρά και επανάληψη
Κατά την συζήτηση της πρότασης νόμου του ΑΚΕΛ για το «windfall tax», ανταλλάχθηκαν πυρά κυρίως μεταξύ ΑΚΕΛ, ΔΗΣΥ και ΔΗΚΟ αναφορικά με τη στάση που κρατούν και διαχρονικά απέναντι στις τράπεζες, αλλά και επί της συγκεκριμένης πρότασης νόμου.
Μετά την καταψήφιση της πρότασης νόμου, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Λουκαΐδης, ζήτησε να επαναληφθεί η διαδικασία, εντούτοις η Πρόεδρος της Βουλής, κ. Αννίτα Δημητρίου, απέρριψε το αίτημα.