ΚΥΠΕ
Θετική παρέμεινε η καθαρή θέση των Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) για το 2020 παρόλο που παρουσίασε μείωση σε σύγκριση με το 2019.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έκδοση για τις ΑΞΕ που δημοσιοποίησε την Τετάρτη η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου και στην οποία περιλαμβάνονται στοιχεία του 2020, που επικυρώθηκαν πρόσφατα από την Eurostat, η καθαρή θέση ΑΞΕ το 2020 ανήλθε σε €10.499,1 εκατ., έναντι €12.270,6 εκατ. το 2019.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι εξερχόμενες ΑΞΕ μειώθηκαν περισσότερο από τις εισερχόμενες ΑΞΕ, σημειώνει η ΚΤΚ.
Το απόθεμα των εξερχόμενων ΑΞΕ έφθασε τα €399.313,8 εκατ. το 2020, έναντι €410.565,7 εκατ. το 2019 με τη μείωση, σύμφωνα με την ΚΤΚ, να αποδίδεται στη μείωση των μετοχικών τίτλων ενώ τα χρεωστικά μέσα κατέγραψαν μικρή αύξηση.
Η πλειοψηφία των αποθεμάτων των εξερχόμενων ΑΞΕ το 2020, αποτελείτο από μετοχικούς τίτλους (91%) και, σε μικρότερο βαθμό, χρεωστικά μέσα (9%).
Όσον αφορά τις μειώσεις στα αποθέματα των εξερχόμενων και των εισερχόμενων ΑΞΕ κατά το 2020, αυτές «οφείλονται κυρίως σε μειώσεις που καταγράφηκαν στις μεταβολές των συναλλαγματικών ισοτιμιών και, σε μικρότερο βαθμό, στις μειώσεις από λοιπές μεταβολές», σημειώνει η ΚΤΚ.
Επιπλέον, η ΚΤΚ αναφέρει ότι το απόθεμα των εισερχόμενων και εξερχόμενων ΑΞΕ στην Κύπρο, είναι διασκορπισμένο σε όλες τις ηπείρους, με την Ευρώπη να είναι ο κυρίαρχος εταίρος.
Το απόθεμα των εξερχόμενων ΑΞΕ της Κύπρου το 2020 ήταν διασκορπισμένο τουλάχιστον σε 134 χώρες, ενώ τα αποθέματα εισερχόμενων ΑΞΕ διοχετεύθηκαν στην Κύπρο από τουλάχιστον 159 χώρες. Από αυτές, οι 123 είναι κοινές και για το εξερχόμενο και για το εισερχόμενο απόθεμα ΑΞΕ.
Συναλλαγές
Σύμφωνα με την ΚΤΚ, οι καθαρές συναλλαγές ΑΞΕ το 2020 ήταν αρνητικές ενώ το 2019 ήταν ελαφρώς θετικές.
Συγκεκριμένα, οι καθαρές συναλλαγές ΑΞΕ το 2020 καταγράφηκαν στα -€3.863,9 εκατ., καθώς το επίπεδο των εισερχόμενων συναλλαγών ΑΞΕ που ήταν θετικές υπερέβηκε το επίπεδο των εξερχόμενων συναλλαγών ΑΞΕ που ήταν επίσης θετικές.
Όσον αφορά τις εξερχόμενες συναλλαγές ΑΞΕ για το 2020, αυτές ανήλθαν σε €223,6 εκατ., εκ των οποίων, -€10.516,2 εκατ. ήταν επανεπενδυθέντα κέρδη, ενώ οι εισερχόμενες συναλλαγές ΑΞΕ ανήλθαν σε €4.087,6 εκατ. το 2020, αποτελούμενες κυρίως (€4.804,0 εκατ.) από μετοχικούς τίτλου εξαιρουμένων των επανεπενδυθέντων κερδών.
Έσοδα
Τα καθαρά έσοδα από ΑΞΕ συνέχισαν να είναι αρνητικά το 2020 (δηλαδή τα εισοδήματα από εισερχόμενες ΑΞΕ υπερέβησαν τα εισοδήματα από εξερχόμενες ΑΞΕ).
Συγκεκριμένα, τα καθαρά έσοδα από ΑΞΕ καταγράφηκαν στα -€800,8 εκατ. το 2020, καταγράφοντας μείωση από -€396,4 εκατ. το προηγούμενο έτος.
Το εισόδημα από τις εξερχόμενες ΑΞΕ, το ποσό αυτό ανήλθε σε €14.129,6 εκατ. το 2020, έναντι €15.002,5 εκατ. το 2019, ενώ τα εισοδήματα που αναλογούν σε εισερχόμενες ΑΞΕ ανήλθαν σε €14.930,4 εκατ. το 2020, έναντι €15.398,8 εκατ. το 2019.
Ανάλυση κατά χώρα
Τα αποθέματα εξερχόμενων ΑΞΕ με προορισμό την Ευρώπη ανήλθαν σε €235.119,6 το 2020, έναντι €241.211,0 εκατ. το 2019, σύμφωνα με την ΚΤΚ.
Η δεύτερη πιο σημαντική σε αξία ήπειρος ήταν η Αμερική, με την αξία της εξερχόμενης επένδυσης να ανέρχεται στα €116.717,5 εκατ., μειωμένα από το αντίστοιχο ποσό των €122.924,6 εκατ., το 2019.
Η ΚΤΚ σημειώνει ότι, για το 2020, ένα ποσό ύψους €39.998,7 εκατ. αναφέρεται σε μη κατανεμημένα στοιχεία (δηλαδή στοιχεία που δεν μπορούν να κατανεμηθούν γεωγραφικά).
Όσον αφορά τη ζώνη του ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση (εξ. Ηνωμένου Βασιλείου), το μερίδιο των ΑΞΕ που προορίζονταν προς τις εν λόγω ομάδες χωρών το 2020, ανήλθε σε 10,7% και 11,9%, αντίστοιχα.
Αναφορικά με τις εισερχόμενες ΑΞΕ, αυτές, σύμφωνα με την ΚΤΚ, διοχετεύονται κυρίως από την Ευρώπη και, σε πολύ μικρότερο βαθμό, από την Αμερική.
Πιο συγκεκριμένα, το απόθεμα εισροών ΑΞΕ από την Ευρώπη έφθασε τα €321.930,4 εκατ. το 2020, μειωμένο σε σχέση με τα €323.145,0 εκατ. το 2019. Το εισερχόμενο απόθεμα ΑΞΕ από την Αμερική (τη δεύτερη πιο σημαντική ήπειρο όσον αφορά τις εισερχόμενες ΑΞΕ) καταγράφηκε στα €39.399,0 εκατ., καταγράφοντας έτσι μείωση της τάξης των €5.505,6 εκατ. το 2019. Το μη κατανεμημένο ποσό καταγράφηκε στα €9.631,6 εκατ.
Το μερίδιο του αποθέματος των εισερχόμενων ΑΞΕ από τη ζώνη του ευρώ και την Ευρωπαϊκή Ένωση (εξ. Ηνωμένου Βασιλείου) είναι πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο μερίδιο των εξερχόμενων ΑΞΕ το 2020, και αντιπροσωπεύει το 27,1% και το 28,2%, αντίστοιχα.
Κατά οικονομική δραστηριότητα
Το μεγαλύτερο μέρος των εισερχόμενων αποθεμάτων ΑΞΕ της Κύπρου διοχετεύτηκε στον τριτογενή τομέα (δηλ. Υπηρεσίες).
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ΚΤΚ, τα αποθέματα των εισερχόμενων ΑΞΕ που διοχετεύθηκαν στον τριτογενή τομέα το 2020 ανήλθαν σε €387.649,6 εκατ., μειωμένα έναντι €397.088,4 εκατ., το 2019.
«Οι πλείστες από τις επενδύσεις στον τριτογενή τομέα αφορούν τις χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές υπηρεσίες. Αυτό αντικατοπτρίζει την εξειδίκευση της Κύπρου στην παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών», υπογραμμίζει η ΚΤΚ.
Όσον αφορά τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα, οι συνολικές επενδύσεις ανήλθαν σε €1.162,9 εκατ. το 2020, έναντι €1.206,3 εκατ., το 2019.
Όσον αφορά τις εξερχόμενες ΑΞΕ, αυτές διοχετεύονται κυρίως στον τριτογενή τομέα.
Συγκεκριμένα, τα αποθέματα εξερχόμενων ΑΞΕ στον τριτογενή τομέα ανέρχονται το 2020 σε €200.067,5 εκατ., έναντι €199.436,2 εκατ. το προηγούμενο έτος.
Οι περισσότερες από τις επενδύσεις στον τριτογενή τομέα αφορούν τις χρηματοοικονομικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες.
Ο πρωτογενής και δευτερογενής τομέας ανήλθαν σε €143.794,9 εκατ. το 2020, από €154.938,1 εκατ., το 2019.
Σύμφωνα με την ΚΤΚ, ένα ποσό της τάξης των €55.451,5 εκατ. στις εξερχόμενες ΑΞΕ του 2020 παραμένει μη κατανεμημένο (δηλαδή, δε μπορεί να κατανεμηθεί σε συγκεκριμένη οικονομική δραστηριότητα).
Το απόθεμα των εξερχόμενων ΑΞΕ (προσαρμοσμένες) το 2020 έφθασε τα €17.510,4 εκατ., ενώ το αντίστοιχο απόθεμα των εισερχόμενων ΑΞΕ (προσαρμοσμένες) καταγράφηκε στα €41.000,0 εκατ. κατά το ίδιο έτος.
Τέλος, η ΚΤΚ σημειώνει ότι η παρουσία των «οντοτήτων ειδικού σκοπού» (SPEs), δηλαδή η κατάταξη αυτών ως κατοίκων Κύπρου) στις στατιστικές για τις ΑΞΕ, αλλοιώνει την εικόνα που παρουσιάζουν οι εν λόγω στατιστικές και προσθέτει ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι συναλλαγές τους και οι θέσεις τους, στην ολότητα τους, είναι “διασυνοριακές”.
Αναφέρει επίσης ότι η ανάλυση σε αυτή την ενότητα αντιμετωπίζει τις SPEs ως μη κατοίκους έτσι ώστε να αφαιρεθεί η επίδραση που έχουν στις στατιστικές των ΑΞΕ.
