ΠΗΓΗ: Reuters
ΤΖΟΝ ΟΝΤΑΝΕΛ, ΜΑΡΙ ΜΑΝ
Επί σειρά μηνών η κυβέρνηση της Σουηδίας προσπαθούσε να υποβαθμίσει την κρίση στην αγορά ακινήτων, που κλόνισε την εμπιστοσύνη προς το κράτος, επαναδιατυπώνοντας ένα απλό μήνυμα: ορισμένες εταιρείες αντιμετωπίζουν προβλήματα, όχι όμως και η χώρα. Τώρα ο όμιλος επενδύσεων σε ακίνητα Heimstaden Bostad, με κεφάλαια ύψους 30 δισ. δολ. και πληθώρα κατοικιών από τη Στοκχόλμη μέχρι το Βερολίνο, παλεύει με προβλήματα χρηματοδότησης. Αυτή η κρίση επιφέρει πλήγμα σε έναν από τους ιδιοκτήτες του, την Alecta, το μεγαλύτερο συνταξιοδοτικό ταμείο της χώρας. Αυτό αναμφίβολα αυξάνει το διακύβευμα για τη Σουηδία, η οποία έχει δεχθεί σοβαρό κτύπημα στην αγορά ακινήτων εξαιτίας της αύξησης των επιτοκίων το 2022.
Η μεταβολή αυτή έθεσε αιφνίδιο τέλος σε μια δεκαετία σχεδόν δωρεάν χρήματος. Αν και η χώρα λογίζεται ως μια από τις πλουσιότερες στη Γηραιά Ηπειρο, εντούτοις έχει την αχίλλειο πτέρνα της, τα ακίνητα. Οι τράπεζες έχουν δανείσει περισσότερα από 4 τρισ. κορώνες Σουηδίας (360 δισ. δολάρια) σε ιδιοκτήτες ακινήτων. Βεβαρημένοι από αυτά τα στεγαστικά δάνεια, οι Σουηδοί είναι δύο φορές πιο υπερχρεωμένοι από τους Γερμανούς ή τους Ιταλούς. Η κρίση ακινήτων επιδεινώθηκε προ ημερών, όταν το συνταξιοδοτικό ταμείο Alecta, με το 38% στον Heimstaden Bostad, δήλωσε πως ο τελευταίος χρειαζόταν μετρητά και πως μπορεί να συνεισφέρει. Η τράπεζα Swedbank υπολογίζει το τρέχον έλλειμμα του Heimstaden Bostad σε περίπου 30 δισ. κορώνες (2,7 δισ. δολάρια). Η χρηματοοικονομική ρυθμιστική αρχή της Σουηδίας ερευνά αρχικά το γιατί και πώς το ταμείο Alecta είχε επενδύσει 4,5 δισ. δολάρια στον κολοσσό ακινήτων, μια προβληματική επένδυση ίση με το 4% των κεφαλαίων του.
Ενόσω μεταδίδεται η κρίση και οξύνεται, η κυβέρνηση δείχνει ετοιμοπόλεμη, αν και εύχεται να μη χρειαστεί να δράσει. Η Καρολίνα Εκχολμ, γενική διευθύντρια του Γραφείου Χρέους της Σουηδίας, είχε δηλώσει πως η κυβέρνηση έφερε στους ώμους της μικρό φορτίο χρέους, οπότε μπορεί να δανειστεί περισσότερα και να παρέμβει μέσω εγγυήσεων ή επιδοτούμενων δανείων. Καλά πληροφορημένες πηγές τόνισαν ότι, ενώ το κράτος ήταν πρόθυμο να βοηθήσει κατ’ αρχάς, έχει επίγνωση των αντιδράσεων και του πολιτικού κόστους από τη στήριξη εταιρειών που είχαν αναλάβει μεγάλους κινδύνους.
Η Σουηδία συγκαταλέγεται μεταξύ των πρώτων ευρωπαϊκών χωρών που έχει προβλήματα λόγω αυξημένων επιτοκίων, επειδή μεγάλο μέρος του χρέους της σε ακίνητα είναι βραχυπρόθεσμο, καθιστώντας την προάγγελο για την ευρύτερη περιφέρεια. Λόγου χάριν, το διογκωμένο κόστος χρήματος έχει συγκλονίσει και τη Γερμανία. Περίπου οι μισοί ιδιοκτήτες ακινήτων στη Σουηδία έχουν στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, οπότε κάθε άνοδός του αυξάνει τη δόση τους.