BLOOMBERG, REUTERS, FINANCIAL TIMES
Έχοντας ήδη υποβαθμιστεί από τον οίκο πιστοληπτικής αξιολόγησης S&P στο καθεστώς της επιλεκτικής χρεοκοπίας και με το κόστος του δανεισμού της να εκτοξεύεται σε απαγορευτικά επίπεδα, η Ρωσία αναστέλλει κάθε έκδοση νέου χρέους για το τρέχον έτος. Απειλεί, όμως, παράλληλα με προσφυγή στη Δικαιοσύνη για να καταγγείλει την πολιτική της Ουάσιγκτον, καθώς η αμερικανική κυβέρνηση προκάλεσε την τεχνητή χρεοκοπία της Μόσχας παρεμβαίνοντας στην εντολοδόχο τράπεζά της και εμποδίζοντας την πληρωμή των ομολογιούχων της.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της ρωσικής εφημερίδας Izvestia, ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών, Αντον Σιλουάνοφ, ανακοίνωσε ότι η Μόσχα αναστέλλει κάθε έκδοση νέων ομολόγων για το υπόλοιπο του έτους και τόνισε ότι «κάτι τέτοιο δεν θα είχε νόημα καθώς το κόστος του δανεισμού βρίσκεται σε διαστημικά επίπεδα». Όπως, πάντως, σημείωσε ο Τοντ Σούμπερτ, στέλεχος επενδυτικού βραχίονα της Bank of Singapore, η δημοσιονομική κατάσταση της Ρωσίας στην αρχή του πολέμου στην Ουκρανία ήταν απολύτως ευνοϊκή χάρη στα αυξημένα συναλλαγματικά διαθέσιμα και στα χαμηλά επίπεδα δανεισμού. Ο ίδιος υπογράμμισε επίσης πως, «δεδομένων αυτής της δημοσιονομικής κατάστασης και της δυνατότητας που διατηρεί η Ρωσία να αντλεί σημαντικά κέρδη από τις εξαγωγές των υδρογονανθράκων της, η κυβέρνηση έχει τα περιθώρια ελιγμών για να απόσχει από τις αγορές χρέους για το εγγύς μέλλον». Σύμφωνα, αντιθέτως, με τον Καρλ Γουόνγκ, στέλεχος της επενδυτικής Avenue Asset Management, «το θέμα δεν είναι αν η Ρωσία αποφάσισε να εκδώσει νέα ομόλογα ή όχι, αλλά αν μπορεί να το κάνει ή όχι». Ο ίδιος τονίζει πως στις παρούσες συνθήκες «απλούστατα δεν υπάρχει αγορά για πρωτογενή έκδοση χρέους».
Από τη στιγμή που η Μόσχα δεν μπόρεσε να πληρώσει τους ομολογιούχους της σε δολάρια, όπως προέβλεπαν τα σχετικά συμβόλαια, και επιχείρησε να καταβάλει τα χρέη της σε ρούβλια, η αγορά ερμηνεύει την κατάσταση αυτή ως χρεοκοπία και τα στοιχήματα έφτασαν την περασμένη εβδομάδα να δίνουν πιθανότητα 99% στη ρωσική χρεοκοπία. Χθες έδιναν πιθανότητα χρεοκοπίας 88%. Κατεγράφη άλλωστε και επισήμως η πρώτη χρεοκοπία ρωσικής επιχείρησης και συγκεκριμένα της εταιρείας των ρωσικών σιδηροδρόμων, JSC, που δεν μπόρεσε να πληρώσει τους πιστωτές της. Όπως ανέφερε η σχετική ανακοίνωση της εταιρείας, η κρατική JSC επιχείρησε τον περασμένο μήνα να καταβάλει τους τόκους στους ομολογιούχους της, αλλά δεν στάθηκε δυνατόν «εξαιτίας νομικών και ρυθμιστικών εμποδίων με την εντολοδόχο τράπεζα». Κάτι ανάλογο αναμένεται να συμβεί και άλλες ρωσικές επιχειρήσεις, που ήδη βρίσκονται σε παρεμφερή θέση. Μιλώντας, πάντως, σε δημοσιογράφους, ο κ. Σιλουάνοφ εξήγησε πως «ασφαλώς και θα υποβάλουμε μήνυση καθώς έχουμε κάνει όλα τα αναγκαία βήματα για να διασφαλίσουμε την πληρωμή των πιστωτών μας». Ο Ρώσος υπουργός τόνισε ότι η Μόσχα θα παρουσιάσει στη Δικαιοσύνη έγγραφα και στοιχεία που αποδεικνύουν τις προσπάθειές της να πληρώσει τους πιστωτές της, αλλά παραδέχεται πως «δεν θα είναι εύκολη διαδικασία, θα πρέπει να αποδείξουμε την αλήθεια παρά τις δυσκολίες». Ο κ. Σιλουάνοφ ανέφερε ακόμη πως τα εξωτερικό χρέος της Ρωσίας σε ξένο νόμισμα αντιπροσωπεύει περίπου το 20% του συνολικού χρέους της, που ανέρχεται σε περίπου 21 τρισ. ρούβλια, ποσό αντίστοιχο των 261,7 δισ. δολαρίων. Περίπου 4,5 με 4,7 τρισ. ρούβλια είναι το εξωτερικό χρέος της χώρας. Όπως είπε, πάντως, ο Ρώσος υπουργός Οικονομικών, η Ρωσία προσπάθησε καλόπιστα να πληρώσει τους ξένους πιστωτές της, αλλά «η σκόπιμη πολιτική των δυτικών αρχών ήταν να προκαλέσουν μια τεχνητή χρεοκοπία με κάθε τρόπο». Την περασμένη εβδομάδα, η Μόσχα έπρεπε να πληρώσει στους πιστωτές της τόκους ύψους 84 εκατ. δολαρίων και χρέος που έληγε ύψους 552 εκατ. δολαρίων. Μετά την παρέμβαση της Ουάσιγκτον, η JPMorgan Chase δεν εκτέλεσε την εντολή της Μόσχας και η Ρωσία έσπευσε να τα πληρώσει σε ρούβλια κατά παράβασιν των όρων των συμβολαίων.
Σημειωτέον ότι πρόκειται για την πρώτη χρεοκοπία της Ρωσίας μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917. Μέχρι προ ολίγων εβδομάδων ήταν αδιανόητη μια χρεοκοπία της Ρωσίας, αφού όλα τα ομόλογά της είχαν βαθμολογία επένδυσης μέχρι τις 24 Φεβρουαρίου όταν άρχισε η εισβολή στην Ουκρανία. Η χώρα του Βλαντιμίρ Πούτιν εξακολουθεί, άλλωστε, να αντλεί μεγάλα έσοδα από τις πωλήσεις των υδρογονανθράκων της και να γεμίζει τα ταμεία της χάρη στην εκτόξευση των τιμών της ενέργειας.
Από την αρχή της εισβολής στην Ουκρανία, η Ρωσία έχει αυξήσει τα κεφάλαια του επενδυτικού της ταμείου κατά 3,4 δισ. δολάρια από έσοδα των πωλήσεων πετρελαίου και φυσικού αερίου. Την Κυριακή ανακοίνωσε, εξάλλου, πως θα αξιοποιήσει αυτά τα κεφάλαια για την εφαρμογή μέτρων που θα διασφαλίσουν την οικονομική σταθερότητα στη χώρα και θα θωρακίσουν την οικονομία της από τις κυρώσεις της Δύσης.
