ΚΥΠΕ
Ψηφίστηκε σε νόμο, με 20 ψήφους υπέρ και 1 εναντίον (Χρίστος Χρίστου), από την Ολομέλεια της Βουλής, ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός ύψους €369 εκ. που κατέθεσε η Κυβέρνηση με τη δέσμη των νομοσχεδίων για αντιμετώπιση και ανάσχεση της πανδημίας από τον κορωνοϊό, που με βάση τα σημερινά δεδομένα θα επιφέρει επιβάρυνση του δημοσιονομικού ισοζυγίου στο 2,0% του ΑΕΠ.
Η Ολομέλεια της Βουλής συνήλθε για μερικά λεπτά το απόγευμα της Παρασκευής, σε κεκλεισμένων των θυρών συνεδρία, και ψήφισε τον Προϋπολογισμό σε νόμο, σε ενιαία ψηφοφορία με άλλα δέκα νομοσχέδια, με τη διαδικασία του κατ΄επείγοντος. Στον νόμο αναφέρεται ότι λόγω των προβλημάτων που δημιουργούνται από την εξάπλωση του κορωνοϊού, το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε τη λήψη δημοσιονομικών μέτρων τα οποία ανέρχονται γύρω στα €813 εκ. ή 3,8% του ΑΕΠ και έχουν ως σκοπό την στήριξη των ευάλωτων ομάδων, των επιχειρήσεων, των αυτοτελώς εργαζομένων, των εργοδοτούμενων, των φοιτητών και γενικότερα της οικονομίας.
Ο συμπληρωματικός προϋπολογισμός αφορά δαπάνες του Προγράμματος Στήριξης της οικονομίας δηλαδή για στήριξη των ευάλωτων ομάδων, των επιχειρήσεων, των αυτοεργοδοτούμενων και γενικότερα της οικονομίας. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνει €20 εκ. για τη χορήγηση «Ειδικής Άδειας» σε γονείς που εργάζονται στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, για τη φροντίδα παιδιών ηλικίας μέχρι 15 ετών (μέχρι και την Τρίτη τάξη Γυμνασίου) λόγω αναστολής της λειτουργίας σχολείων, δημόσιων και ιδιωτικών, βρεφοκομικών και παιδοκομικών σταθμών. Η άδεια μπορεί να έχει διάρκεια μέχρι και 4 εβδομάδες στο παρόν στάδιο και δεν περιλαμβάνονται σε αυτήν οι αργίες.
Η άδεια σε γονείς για τη φροντίδα παιδιών θα παραχωρείται, σε συνεννόηση με τον εργοδότη, εφόσον υποβληθεί σχετική αίτηση, και αφού η φύση της εργασίας τους δεν επιτρέπει την τηλεργασία ή την εργασία από το σπίτι ή την εργασία με ευέλικτο ωράριο και εάν δεν υπάρχει εσωτερική βοήθεια. Ποσό €182 εκ. θα δαπανηθεί για το Ειδικό Σχέδιο Πλήρους Αναστολής Εργασιών Επιχειρήσεων και για Ειδικό Σχέδιο Μερικής Αναστολής Εργασιών. Στο Ειδικό Σχέδιο Πλήρους Αναστολής Εργασιών εμπίπτουν οι επιχειρήσεις, στις οικονομικές δραστηριότητες που τελούν σε υποχρεωτική αναστολή εργασιών και έχουν τη δυνατότητα να λάβουν ειδικό ανεργιακό επίδομα μέχρι και το 90% των εργοδοτουμένων τους. Το ανεργιακό επίδομα θα ανέρχεται μέχρι το 60% των ασφαλιστέων αποδοχών κάθε εργαζόμενου και θα διέπεται από τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις του ανεργιακού επιδόματος, όπως αυτό ορίζεται στον περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο.
Διευκρινίζεται ότι το 10% του προσωπικού της επιχείρησης δεν δύναται να περιληφθεί στο Σχέδιο και αφορά Γενικούς Διευθυντές, Διευθυντές Μετόχους, υψηλόβαθμα Διευθυντικά Στελέχη επιχειρήσεων καθώς και σε όσους είναι αναγκαίοι για την εκτέλεση διοικητικών λειτουργιών που είναι απαραίτητες για τη λειτουργία της κάθε επιχείρησης. Αν η επιχείρηση εργοδοτεί μόνο μέχρι 9 εργαζομένους, τότε θα τηρείται η προϋπόθεση που αναφέρεται στην πιο πάνω παράγραφο για τους Διευθυντές Μετόχους, κ.λπ., αλλά αντί ο όρος του 90%, θα παραχωρείται το ειδικό ανεργιακό επίδομα σε όλους τους υπόλοιπους εργαζομένους. Στο Ειδικό Σχέδιο Μερικής Αναστολής Εργασιών εμπίπτουν οι επιχειρήσεις που δεν έχουν τερματίσει υποχρεωτικά τις δραστηριότητές τους, αλλά έχουν υποστεί μείωση του κύκλου εργασιών τους πέραν του 25% συνεπεία της πανδημίας, έχουν τη δυνατότητα συμμετοχής στο σχέδιο.
Το ειδικό ανεργιακό επίδομα θα δύναται να παραχωρείται μέχρι και στο 75% των εργοδοτουμένων της επιχείρησης αν η επιχείρηση εργοδοτεί μέχρι 50 εργαζομένους, και μέχρι και στο 60% των εργοδοτουμένων, για επιχειρήσεις που εργοδοτούν πέραν των 50 εργαζομένων. Το ειδικό ανεργιακό επίδομα θα διέπεται από τις ασφαλιστικές προϋποθέσεις του ανεργιακού επιδόματος, όπως ορίζεται στον περί Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νόμο. Ο συνολικός αριθμός των επωφελούμενων για τα Σχέδια Πλήρους και Μερικής Αναστολής υπολογίζεται στις 220.000 περίπου μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα για την περίοδο από 16 Μαρτίου 2020 μέχρι και τις 12 Απριλίου 2020.
Για του Αυτοτελώς Εργαζόμενους που έχουν επηρεαστεί από την κατάσταση προβλέπεται κονδύλι 20 εκ. ευρώ. Στον νόμο αναφέρεται ότι περίπου 40.000 αυτοτελώς εργαζόμενοι θα μπορούν να αξιοποιήσουν το Ειδικό Σχέδιο Αναστολής Εργασιών που έχει καταρτιστεί για την περίοδο από 16 Μαρτίου 2020 μέχρι 12 Απριλίου 2020 και αφορά στην καταβολή ειδικού ανεργιακού επιδόματος που θα ισούται με το 60% των ασφαλιστέων αποδοχών τους, με ανώτατο όριο τα €1.000 και νοουμένου ότι τηρούνται οι ασφαλιστικές προϋποθέσεις που ισχύουν για τους μισθωτούς. Στον συμπληρωματικό Προϋπολογισμό προβλέπονται 15 εκ. ευρώ για κάθε 20.000 εργαζόμενους που θα λάβουν το επίδομα ειδικής άδειας ασθενείας.
Δικαιούχοι του επιδόματος είναι οι εργαζόμενοι που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερα προβλήματα υγείας και εμπίπτουν στον κατάλογο που έχει δημοσιευτεί από το Υπουργείο Υγείας, οι οποίοι πρέπει να απουσιάσουν από την εργασία τους για σκοπούς προστασίας και μη επιδείνωση της υγείας τους και έχει προϋπόθεση την προσκόμιση πιστοποιητικού από τον προσωπικό ιατρό τους. Δικαιούχοι καθίστανται και όσοι εμπίπτουν στις περιπτώσεις υποχρεωτικής απουσίας από την εργασία τους με οδηγίες ή εντολή των Αρχών (Κατηγορία 1 [υποχρεωτικός περιορισμός υπό ιατρική παρακολούθηση (καραντίνα)] και Κατηγορία 2 [αυτοπεριορισμός υπό τηλεφωνική παρακολούθηση]), νοουμένου ότι οι υπό περιορισμό εργαζόμενοι κατέχουν πιστοποιητικό που εκδίδεται από το Υπουργείο Υγείας και πρόσωπα πέραν της ηλικίας του 63ου έτους μέχρι την ηλικία του 65ο έτους, οι οποίοι δεν λαμβάνουν θεσμοθετημένη σύνταξη και συνεχίζουν να εργάζονται και οι οποίοι εμπίπτουν είτε στις Κατηγορίες 1 και 2 του Υπουργείου Υγείας νοουμένου ότι κατέχουν πιστοποιητικό που εκδίδεται από το Υπουργείο Υγείας.
Καλύπτονται, επίσης, άτομα της ίδιας ηλικίας που εμπίπτουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου που παρουσιάζονται στον κατάλογο του Υπουργείου Υγείας και πρέπει να απουσιάσουν από την εργασία τους για σκοπούς προστασίας και μη επιδείνωση της υγείας τους, νοουμένου ότι κατέχουν πιστοποιητικό από τον Προσωπικό Ιατρό τους. Το μέτρο αυτό αφορά και σε αυτοτελώς εργαζόμενα πρόσωπα, νοουμένου ότι πληρούν τις πιο πάνω προϋποθέσεις. Επισημαίνεται ότι για σκοπούς στήριξής τους, το επίδομα Ειδικής Άδειας θα καταβάλλεται όπως και στους μισθωτούς, από την τέταρτη μέρα. Ποσό 100 εκ. ευρώ προβλέπεται για τα μέτρα προστασίας της υγείας για καταπολέμηση της πανδημίας σε περίπτωση που χρειαστεί, τα οποία θα καλύπτουν, μεταξύ άλλων,
(i) Απασχόληση πρόσθετου ιατρικού, νοσηλευτικού και υποστηρικτικού προσωπικού και για αποτελεσματικότερη και αμεσότερη ανταπόκριση στο έργο που καλούνται να διεκπεραιώσουν.
(ii) Ενίσχυση σε εξοπλισμό και υλικοτεχνική υποδομή.
(iii) Ενίσχυση του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής τόσο σε ανθρώπινο δυναμικό, όσο και σε υλικοτεχνική υποδομή.
(iv) Ενίσχυση του Κέντρου Ασθενοφόρων.
(v) Ενίσχυση της Υπηρεσίας 1420.
(vi) Φιλοξενία σε χώρους "καραντίνας".
(ν) Μέτρα για ενημέρωση του κοινού για προστασία από COVID 19.
(vi) Άλλα έκτακτα μέτρα.
Άλλα €15 εκ. προβλέπονται για το Επίδομα Παραμονής Φοιτητών στο εξωτερικό ύψους €750 που αφορά στην κάλυψη εξόδων φοιτητών που φοιτούν στο εξωτερικό και δεν θα επιστρέψουν στην Κύπρο την περίοδο των διακοπών του Πάσχα και 6 εκ. ευρώ για το σχέδιο επαναπατρισμού Κυπρίων που βρίσκονται στο εξωτερικό για ειδικούς λόγους.
Επίσης προβλέπονται €11 εκ. για την ανάκαμψη του τουρισμού για υλοποίηση δράσεων στήριξης του τουριστικού ρεύματος προς την Κύπρο, μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου του 2020, σε συνεργασία με Αεροπορικές Εταιρείες και Οργανωτές Ταξιδίων και δράσεις ενίσχυσης της προσέλκυσης τουριστών κατά την περίοδο Οκτωβρίου 2020– Μαρτίου 2021.
