Νέοι ανταγωνιστές για το ελληνικό λάδι

Τάνια Γεωργιοπούλου

Χρονιά ρεκόρ προβλέπεται για τη φετινή παραγωγή ελαιολάδου στην Ελλάδα, ενώ ανοδικά κινείται και η τιμή του. Ωστόσο, το ελληνικό λάδι αντιμετωπίζει δομικά προβλήματα όπως η κακή διαχείριση του ελαιόκαρπου στα ελαιοτριβεία, ενώ η απειλή του δάκου καραδοκεί καθώς οι καιρικές συνθήκες φέτος ευνόησαν την ανάπτυξή του. Την ίδια στιγμή, τα επίπεδα του ανταγωνισμού αυξάνονται.

Ειδικότερα, υψηλά κινείται η ελληνική παραγωγή, την ίδια στιγμή που η σοδειά στην Ισπανία εκτιμάται ότι μπορεί να μειωθεί έως και 50% λόγω της ξηρασίας, ενώ αν οι συνθήκες ανομβρίας συνεχιστούν και οι ελιές που υπάρχουν στα δέντρα δεν μαζέψουν αρκετό ελαιόλαδο, θα δώσουν χαμηλό σε απόδοση καρπό. Η κατάσταση δεν είναι καλή ούτε στην Ιταλία, όπου η παραγωγή αναμένεται επίσης να μειωθεί – αν και όχι τόσο όσο στην Ισπανία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ωστόσο ότι οι ελαιώνες της Ιταλίας, και κατά συνέπεια και η παραγωγή της, έχουν έτσι κι αλλιώς μειωθεί δραματικά, καθώς το βακτήριο της ξυλέλας εξόντωσε τα τελευταία χρόνια εκατομμύρια ρίζες ελιάς κυρίως στην Κάτω Ιταλία.

Η τιμή του ελαιολάδου αυτή τη στιγμή στη χώρα έχει φτάσει στα 4 ευρώ, προδιαγράφοντας μια πολύ καλή χρονιά και για τους Ελληνες παραγωγούς και από την άποψη της τιμής. Πάντως, σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιοκομίας (IOC), οι τιμές παραγωγού στην Ελλάδα στις αρχές του καλοκαιριού ήταν 3,30 ευρώ/κιλό, και στην Ισπανία την ίδια περίοδο ήταν 3,38 ευρώ/κιλό, σημειώνοντας αύξηση 2,2%.

Και ενώ όλα βαίνουν καλώς για τους Ελληνες ελαιοπαραγωγούς φέτος με τα δέντρα να κινδυνεύουν να σπάσουν από τον καρπό, όπως χαρακτηριστικά λένε ειδικά στη βόρεια Κρήτη, τα επόμενα χρόνια το ελληνικό ελαιόλαδο θα χρειαστεί να αντιμετωπίσει μια διαφορετική αγορά, με τα επίπεδα του ανταγωνισμού να αυξάνονται. Ελαιόδεντρα φυτεύονται σε όλο τον κόσμο, όπως στην Αλγερία, τη Σαουδική Αραβία, τη Νότιο Αμερική, την Κίνα και στο Πακιστάν. Σύντομα, αν δεν έχει ήδη συμβεί, αναφέρουν ειδικοί του κλάδου, η Ελλάδα θα χάσει την τρίτη θέση ως ελαιοπαραγωγός χώρα στον παγκόσμιο χάρτη, με την Τυνησία να παίρνει τη θέση της και την Τουρκία να ακολουθεί.

Ενδεικτικό της χρόνιας στασιμότητας που χαρακτηρίζει τον κλάδο είναι ότι «μόνο το 2,3% του τυποποιημένου ελαιολάδου που πωλείται παγκοσμίως είναι ελληνικό, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για την Τουρκία –που μόλις τα τελευταία χρόνια μπήκε στο παιχνίδι– είναι 2,5% και για την Τυνησία 12,5%», λέει ο κ. Βασίλης Φρατζόλας, σύμβουλος ποιότητας ελαιολάδου. Ελάχιστη ποσότητα του ελληνικού ελαιολάδου τυποποιείται, περίπου 45.000 τόνοι σε συνολική μέση παραγωγή 225.000 τόνων, ενώ το 80% του ελληνικού ελαιολάδου που εξάγεται ακόμα κατευθύνεται ανώνυμα στην Ιταλία.

Tο ελληνικό λάδι αντιμετωπίζει δομικά προβλήματα, όπως την κακή διαχείρισή του στα ελαιοτριβεία.

Χαρακτηριστικό της αδράνειας που επικρατεί είναι ότι «η Γερμανία και η Αγγλία, δύο χώρες που δεν παράγουν ελαιόλαδο, παρουσιάζονται να εξάγουν. Αυτό δείχνει ότι το ελληνικό ελαιόλαδο κινείται χωρίς ταυτότητα», τονίζει η κ. Μαρία Κατσούλη, διευθύντρια του Διεθνούς Διαγωνισμού Ελαιολάδου Αthena (Αthena International Olive Oil Competition), που διοργανώνεται ήδη εδώ και επτά χρόνια.

Παρά το γεγονός ότι μόνο την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, έχουν δοθεί πάνω από 50 εκατομμύρια ευρώ για την προώθηση του ελληνικού ελαιολάδου, το «λάδι μας» εξάγεται κυρίως για κατανάλωση από την ελληνική ομογένεια στις ΗΠΑ και στη Γερμανία.