Kathimerini.gr
Χρύσα Λιάγγου
Μπορεί η Ελλάδα να μην έχει επιβάλει υποχρεωτικά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας όπως άλλες χώρες της Ευρώπης σε μια προσπάθεια να περιορίσουν τις επιπτώσεις από τις υψηλές τιμές, τα νοικοκυρά όμως και οι επιχειρήσεις της χώρας ξεκίνησαν να αυτορρυθμίζουν τις καταναλώσεις τους για να μειώσουν το κόστος. Τα επίσημα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ δείχνουν «βουτιά» της κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος τον Ιούλιο, με τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις μέσης και χαμηλής τάσης να έχουν περιορίσει την κατανάλωση σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι κατά 11,45%.
Μείωση της τάξης του 5,51% εμφανίζει τον ίδιο μήνα και η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας των επιχειρήσεων υψηλής τάσης, έπειτα από αύξηση 8,39% τον Ιούνιο και 13,5% τον Μάιο συγκριτικά με τους αντίστοιχους μήνες του 2021, η οποία όμως, σύμφωνα με εκπροσώπους του κλάδου, αποδίδεται καθαρά στη μείωση της κατανάλωσης της ΛΑΡΚΟ κατά 50% τον Ιούλιο και δεν αντανακλά κάποια αντίστοιχη τάση της εγχώριας ενεργοβόρου βιομηχανίας.
Η μείωση της κατανάλωσης των νοικοκυριών δεν φαίνεται να συνδέεται με τις καιρικές συνθήκες, αφού ο Ιούλιος φέτος ήταν μόλις κατά 1 με 2 βαθμούς δροσερότερος από τον περυσινό και άρα οι ανάγκες για χρήση των κλιματιστικών περίπου ίδιες.
Αυτό που προκύπτει είναι ότι τα νοικοκυριά επέλεξαν να μείνουν για κάποιες ώρες χωρίς κλιματισμό για να μειώσουν το κόστος ρεύματος, στοιχείο που δείχνει και την τάση που θα ακολουθήσουν και τον χειμώνα αντίστοιχα για το κόστος θέρμανσης. Οι καιρικές συνθήκες αποτελούν σημαντικό δείκτη για την πορεία της ζήτησης ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου όχι μόνο στην Ελλάδα, γι’ αυτό και όλη η Ευρώπη προσδοκά σε έναν ήπιο χειμώνα, σύμμαχο στη διαχείριση του ζητήματος υψηλών τιμών και ενεργειακής επάρκειας.
Πτωτική πορεία εμφανίζει από τον Απρίλιο και μετά και η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου, αποτέλεσμα κυρίως της μείωσης της κατανάλωσης των διυλιστηρίων που συγκαταλέγονται στους μεγάλους καταναλωτές και υποκατέστησαν το ακριβό φυσικό αέριο με νάφθα και να μαζέψουν τα λειτουργικά κόστη τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΕΣΦΑ τον Ιούλιο, η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου μειώθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι κατά 12,8% και από τις 6.687.745.973 κιλοβατώρες περιορίστηκε στις 5.829.330.209. Η κατανάλωση των μικρών επιχειρήσεων και των νοικοκυριών εμφανίζει μικρή διαφοροποίηση προς τα πάνω τον Ιούλιο σε σχέση με τον περυσινό, σύμφωνα με τα στοιχεία των τριών ΕΔΑ (Εταιρείες Διανομής Αερίου). Στην ΕΔΑ Θεσσαλονίκης η κατανάλωση έφτασε τον Ιούλιο στις 128.000 MWh από 110.000 MWh τον περυσινό Ιούλιο, στην ΕΔΑ Αττικής στις 82.500 MWh από 83.500 MW και στη ΔΕΔΑ στις 218.000 MWh από 200.000 MWh τον Ιούλιο του 2021. Αντίθετα η κατανάλωση του ΔΕΣΦΑ, με τον οποίο συνδέονται απευθείας οι μετρητές της μεγάλης βιομηχανίας, μειώθηκε στις 347.000 MWh τον Ιούλιο από 900.00 MWh τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι.
Για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας τον Ιούλιο πάνω από 15% έκανε λόγο χθες με δηλώσεις του ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, σημειώνοντας ωστόσο ότι «η εξοικονόμηση ενέργειας πρέπει να μπει στην καθημερινότητά μας, όπως στη Γερμανία και την Ιταλία». Με την τιμή του φυσικού αερίου να σπάει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο, φθάνοντας χθες στα 320 ευρώ/MWh, και τις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας να κινούνται πάνω από τα 700 ευρώ/MWh, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ανακοινώνουν προγράμματα εξοικονόμησης. Η Ελλάδα έχει προετοιμάσει το δικό της σχέδιο για τα δημόσια κτίρια, ενώ θα ξεκινήσει και καμπάνια εθελοντικής μείωσης για τους οικιακούς καταναλωτές.
Ο περιορισμός στον οδοφωτισμό και το κατέβασμα του διακόπτη στις 3 τα ξημερώματα σε όλα τα ιστορικά μνημεία, η ρύθμιση του θερμοστάτη στα συστήματα κλιματισμού και θέρμανσης, και η «έξυπνη» χρήση των ενεργοβόρων ηλεκτρικών συσκευών είναι μερικά από τα μέτρα.
Μέτρα για ένα δύσκολο χειμώνα
Η προοπτική ενός πολύ δύσκολου χειμώνα υποχρεώνει τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να εκδώσουν σειρά συστάσεων και να λάβουν σειρά υποχρεωτικών μέτρων για την εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς οι θερμοκρασίες πέφτουν και ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται. Δυστυχώς η εξοικονόμηση δεν οδηγεί καν σε περιβαλλοντικά οφέλη, καθώς η Ρωσία φαίνεται ότι καίει μεγάλες ποσότητες από το αέριο που προοριζόταν για την Ευρώπη.
Οι ευρωπαϊκές πόλεις θα είναι πολύ πιο σκοτεινές φέτος τον χειμώνα, με οδηγίες για σβήσιμο βιτρινών, φωτεινών επιγραφών, φωτισμών κτιρίων και διαφημίσεων, μέτρο που στη Γερμανία θα ισχύει μετά τις 10 το βράδυ. Κάποια από τα μέτρα έχουν προσωρινό χαρακτήρα, όπως π.χ. το χαμήλωμα των θερμοστατών στους 19 βαθμούς (η Ιρλανδία διαφοροποιείται ορίζοντας τη θερμοκρασία στους 20 βαθμούς για τους χώρους διαβίωσης και στους 15-18 για τα υπνοδωμάτια). Υπάρχουν όμως και μέτρα που θα βοηθήσουν συνολικότερα στην εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς κάποιες χώρες μετατρέπουν την ανάγκη σε ευκαιρία. Σε αυτές συγκαταλέγεται η Σουηδία, που επιδοτεί την εγκατάσταση ακόμη καλύτερων μονώσεων στα κτίρια, με έμφαση στα μέρη που «πάσχουν», όπως οι σοφίτες και τα παλαιά κουφώματα. Οι χώρες που τα τελευταία χρόνια επένδυσαν σε συστήματα μέσων μεταφοράς και στη χρήση ποδηλάτου έχουν περισσότερες δυνατότητες μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας στις μετακινήσεις, ώστε οι σπάνιοι ενεργειακοί πόροι να χρησιμοποιηθούν σε άλλους τομείς της οικονομίας.